میراث و گردشگری
ادامه چالش برسر تشکیل وزارت میراث فرهنگی
درحالی که تشکیل وزارت میراث فرهنگی در مجلس در حال بررسی است، برخی کارشناسان از کوچک‌سازی این سازمان حمایت می‌کنند
کلیات طرح تشکیل وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری پس از نزدیک به یک دهه پیگیری جدی، سرانجام در مجلس شورای اسلامی رأی آورد.
طبق رویه تصویب قوانین، این طرح پس از تصویب جزئیات آن در مجلس و در صورت تأیید شورای نگهبان، به‌صورت قانون درمی‌آید و به این ترتیب سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به وزارتخانه تبدیل می‌شود.
به گزارش همشهری، تبدیل سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه چه در دولت‌های قبل و چه دولت فعلی همواره با مخالفت مسئولان دولتی و روسای سازمان میراث فرهنگی مواجه بود اما تشکل‌های مردم نهاد و بخش خصوصی با جدیت بر تبدیل این سازمان به وزارتخانه اصرار داشتند و تاکنون هم پیروز شده‌اند.
سرچشمه‌های چالش
اما چالش بر سر تغییر ماهیت سازمان میراث فرهنگی هنوز ادامه دارد و برخی مخالفان وجود این سازمان با ساختار کنونی، همچون دکتر اسماعیل قادری معتقدند نه‌تنها وجود وزارت میراث فرهنگی، بلکه حتی وجود سازمان میراث فرهنگی نیز موضوعیت ندارد. آنها حالا در مخالفت با جریان غالب در مجلس، ماجرای حذف سازمان یا وزارتخانه میراث و تبدیل آن به یک اداره کل کوچک زیر مجموعه یک وزارتخانه را مطرح کرده‌اند.
مسئولان دولتی هم از سال‌ها پیش تاکنون همچنان معتقدند چون تبدیل سازمان به وزارتخانه برای دولت بار مالی دارد و براساس برنامه‌های توسعه کشور هدف کوچک‌تر شدن دولت‌هاست، بنابراین ضرورتی به تشکیل وزارتخانه وجود ندارد. اما در مقابل، برخی نمایندگان مجلس از همان زمان تاکنون با تأکید بر لزوم نظارت بر سازمان میراث، تبدیل این سازمان به وزارتخانه را راهی برای پاسخگو کردن روسای این سازمان می‌دانستند که در دولت‌های نهم و دهم دوران تلخی را تجربه کرد. به باور این گروه از نمایندگان، با این شیوه نه‌تنها می‌توان از روسای این سازمان پاسخ خواست، که امکان نظارت دقیق مجلس و نهادهای نظارتی بر عملکرد سازمان میراث فرهنگی نیز فراهم می‌شود.
موافقان وزارتخانه چه می‌گویند
حالا جمشید حمزه‌زاده، رئیس جامعه هتل‌داران ایران که از چند سال قبل به‌شدت پیگیر تبدیل شدن سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه بود و خود او بود که با همکاری تشکل‌های بخش خصوصی نمایندگان مجلس را به تبدیل سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه راضی کرد در جایگاه دبیر مجمع تشکل‌های گردشگری کشور به ایسنا گفت: برخلاف تصورها و نظرات شایع، در تشکیل وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، قرار نیست به هیچ‌یک از این بخش‌ها، برتری یا اولویت داده شود.
به گفته او، در طرحی که به مجلس ارائه شد، این 3بخش همسطح با یکدیگر تعریف شدند و قرار نیست میراث فرهنگی و صنایع‌دستی از بدنه اصلی حذف و یا به گردشگری اولویت بیشتری داده شود. حمزه‌زاده با اشاره به اینکه هدف از تبدیل سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه، حل مشکلات این بخش است و نه ایجاد مسئله و چالش جدید، افزود: همانطور که در سال ۸۲ برای تصویب سازمان میراث فرهنگی و گردشگری قانون نوشته شد، لازم است برای تشکیل وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و تعریف ساختارهای متناسب نیز قانون تنظیم و در مجلس تصویب شود.
او در پاسخ به این موضوع که با تبدیل‌‌شدن سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه بار مالی زیادی به دولت تحمیل می‌شود گفت: قرار نیست چنین اتفاقی بیفتد و ابهام‌ها هنگام بررسی طرح تشکیل وزارت میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در کمیسیون مشترک مجلس برطرف می‌شود. حمزه‌زاده تأکید کرد: با دگرگونی صورت گرفته، سازمان میراث فرهنگی از مجموعه ریاست‌جمهوری خارج می‌شود و با تبدیل شدن به وزارتخانه مستقل فعالیت‌های این سازمان نسبت به گذشته بهتر رصد می‌شود.
پیشنهاد برچیدن سازمان میراث فرهنگی
اسماعیل قادری، کارشناس گردشگری و رئیس پژوهشکده مطالعات گردشگری دانشگاه علامه طباطبایی در گفت‌وگو با همشهری درخصوص تصویب کلیات طرح تبدیل سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه در مجلس گفت: موافق تشکیل این وزارتخانه نیستم و حتی به بزرگ شدن این سازمان هم در شکل کنونی انتقاد دارم.
قادری با اشاره به اینکه هم‌اکنون مدیریت سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور که تبدیل به یک دستگاه عریض و طویل شده سخت است، ضمن آنکه ساختار این سازمان نیز ضد‌توسعه در بخش‌های مختلف آن است.
به‌گفته این استاد دانشگاه، بهتر بود که حتی سازمان میراث فرهنگی به یک اداره کل با 50کارمند در زیرمجموعه یک وزارتخانه تبدیل و همه امور مرتبط با این سازمان به بخش خصوصی سپرده و تنها از این اداره کل به‌عنوان دفتر نظارتی استفاده می‌شد. رئیس پژوهشکده مطالعات گردشگری دانشگاه علامه در تبیین انتقاد‌های خود از وجود سازمان یا وزارتخانه گردشگری گفت: سازمان میراث فرهنگی در همین شرایط کنونی نیز از ارائه راهکارها و سیاستگذاری ناتوان است و به همین دلیل یک سازمان مخالف توسعه در بخش‌های مختلف حوزه‌های کاری این سازمان است.
او البته وزارتخانه شدن سازمان میراث فرهنگی را موجب نظارت‌پذیری بیشتر بر این سازمان خواند و گفت: در دوره‌ای از دولت‌های گذشته سازمان میراث فرهنگی تبدیل به حیات خلوت و ابزار پولشویی دولت‌ها شده بود و افرادی را که هیچ ارتباطی با بخش‌های مختلف این سازمان نداشتند به مدیریت این سازمان می‌گماردند که اگر این سازمان وزارتخانه شود آن زمان می‌توان امید داشت که جلوی این رفتارها گرفته شود و آنوقت نظارت جدی بر این سازمان صورت بگیرد.
