مجموعه دیدنی‌های ناب در مسیر نخجیر پیر
اتراق در دلیجان نراق و جاسب
فهان عسگری
70 میلیون سالی از عمرش می‌گذرد و صدای نفس‌هایش را می‌شود در دالانهای تاریک و باریکش به گوش شنید. صحبت از غار چال نخجیر است. غاری زیبا که به اعتراف غارنوردان و کارشناسان گردشگری باید از آن به عنوان یکی از زیبا ترین غارهای زنده جهان یاد کرد. غاری که سه دهه از باز شدن درهایش به‌روی مردم می‌گذرد، اما هنوز بخش قابل توجهی از آن کشف نشده است. از وقتی این غار کشف شد و پای گردشگران بدان باز شد محال است مسافران عبوری از شهرستان دلیجان دلشان طاقت بیاورد و راهی آن نشوند. در نخجیر70 میلیون ساله برخلاف دیگر غارهای ایران و جهان هم می‌توانی صدای جوش و خروش آب را بشنوی، هم با قدم زدن بر پهنه سنگی‌اش ملودی گام‌هایت را در فضای پر از مرجان‌های آهکی اش سر دهی. خلاصه آنکه این غار زیبا و البته مرموز جای خوبی برای آن است که روزی را همراه خانواده فارغ از زندگی مدرن امروزی را در آن بگذرانید و از آن لذت ببرید. ناگفته نماند که برای سفر به غار چال نخجیر کوله باری پر و پیمان برای خود و خانواده ببندید ، چرا که محال است در مسیر زیبا و پر از جاذبه‌های گردشگری آن، سفر شما سفری کوتاه و یک روزه باشد.
از دلیجان شروع کنید
برای رفتن به غار چال نخجیر باید راه سفر به استان مرکزی را در پیش بگیرید. استانی که در قلب کشور واقع شده و کلکسیونی از جاذبه‌های گردشگری طبیعی و تاریخی را در خود جای داده است. هر چند همه این استان را به اسم و آوازه صنایع رنگارنگش می‌شناسند اما واقعیت این است که استان مرکزی گنجینه ارزشمندی از جاذبه‌های گردشگری در گوشه و کنار خود است. در میان تمام شهرستان‌های این استان، دلیجان از شهرستان‌های پر آوازه استان است. شهرستانی که از شمال همسایه استان قم بوده، از جنوب به اصفهانی‌ها نزدیک است، از شرق به کاشان می‌رسد و از غرب همسایه اراکی‌هاست. بنابراین اگر تصمیم گرفتید راهی این شهرستان شوید خیالتان جمع باشد که از هر چهار شهر فوق می‌توانید راهی برای رسیدن به این غار عجیب و غریب پیدا کنید. نام شهرستان دلیجان را به واسطه قرار گرفتن در راه‌های مواصلاتی مهم، در سفرنامه‌های زیادی می‌بینیم به خاطر همین خواه ناخواه گردشگران زیادی گذرشان به این منطقه می‌افتد. در دلیجان که قدم می‌زنیم و از کنار کاروانسراهای قدیمی و کاه گلی اش که رد می‌شویم خوب که گوش کنیم می‌شود صدای شور و هیجان کاروان‌های قدیمی را به گوش شنید.
سید محمد حسینی مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری استان مرکزی می‌گوید« دلیجان نامش را از دلیگان‌های قدیم گرفته، همان درشکه‌هایی که در نقش ماشین‌های امروزی کار حمل و نقل مردم را انجام می‌دادند.» آنقدر رفت و آمد این وسایل در مسیرهای این منطقه و توقفشان در بین راهی‌های کاهگلی آن زیاد بود که کم کم شهر نام «دلیگان» را به خود گرفت و بعدها دلیجان خوانده شد. شهری که این روزها مامن خوبی برای عاشقان مرور تاریخ است، چرا که هم چهار دروازه آن به نام‌های دروازه قلیان، آتشکده، شاه ولی و کاه گندم، قصه‌های شنیدنی از دل تاریخش دارند، هم آثار تاریخی کشف شده در شهر، از سفال‌ها و خمره‌ها گرفته تا بناهای تاریخی‌اش.
آش اسفندی دلیجان را بچشید
البته تمام زیبایی این شهر قدیمی و بزرگ، به همین آثار طبیعی و تاریخی‌اش ختم نمی‌شود چرا که اگر کتاب «داستان‌ها و زبانزدهای دلیجان» را بخوانید، نویسنده آن به خوبی توضیح داده که طعم آش اسفندی دلیجانی‌ها از آن طعم‌های فراموش نشدنی در سفر به این منطقه است.
آشی که دلیجانی‌ها، در قدیم آن را در اولین روز از اسفند بار می‌گذاشتند، به امید این که سال جدید را همه اعضای خانواده با تنی سالم و دلی خوش شروع کنند. در این کتاب آمده که چون دلیجان زمستان‌های سخت و سردی را داشته اهالی با پخت این آش مقوی می‌خواستند نیروی دوباره‌ای برای رهایی از این سرمای سخت پیدا کنند. آش اسفندی از آن آش‌های خوشمزه و خاطره انگیز است که شما هم می‌توانید در سفر به این شهرستان و خوردن کاسه‌ای از آن با قوایی دوچندان ادامه سفر را در پیش بگیرید. در غیر از فصل اسفند هم، آش اسفندی در آش‌فروشی‌های دلیجان هست.
سوغاتی نقش برجسته از دلیجان
نام دلیجان، به همان اندازه که با ایزوگام‌های سیاهش گره خورده، با گلیم‌های نقش برجسته زنان هنرمندش هم بلند آوازه شده است.
گلیم‌های زیبایی که زنان و دختران دلیجانی با بافت آنها، ماندگاری نقش‌های زیبای گل‌های برجسته را در خانه‌هایتان همیشگی می‌کنند. این دست یافته‌های زنان و دختران دلیجانی این روزها جای خوبی در بازارهای جهانی پیدا کرده است.
به نراق بروید و نارنجک بخورید!
بعد از این که گشت و گذاری در شهر دلیجان کردید و با مردم خونگرمش که به زبان راجی سخن می‌گویند آشنا شدید، می‌توانید با سفر به نراق طعم خوش نارنجک‌های نراقی را بچشید. نارنجک‌های نراقی یا بمب‌های میوه‌ای، نامی است که رزمندگان 8 سال دفاع مقدس بر سر این خوشمزه‌های میوه‌ای گذاشته بودند. صحبت از جوزغند است. همان شیرینی مشهور نراقی‌ها که زنان نراقی آن را با گلابی و آلو و هلو درست می‌کنند.
«بی‌بی مریم» یکی از قدیمی‌های نراق است. کسی که در دوران جنگ، زنان نراقی را گرد هم جمع می‌کرد و این شیرینی گران قیمت را آماده می‌کرد برای رزمنده‌ها. می‌گوید «آن وقت‌ها پسر خودم هم رزمنده بود. می‌گفت وقتی برای عملیاتی مجبور بودیم دوسه روزی را پشت سنگرها باشیم هیچ چیز به اندازه این نارنجک‌ها ما را در برابر گرسنگی نگه نمی‌داشت.» شیرینی که مثل بمب در شکم منفجر می‌شد و باعث می‌شد رزمندگان چند ساعتی را بی دغدغه گرسنگی سپری کنند. علی لعلبار یکی از کارشناسان فرهنگی منطقه از جوزغند به عنوان گرانترین شیرینی محلی ایران یاد کرده و می‌گوید: «اسم و آوازه جوزغندهای نراق جهانی است. شیرینی که برای خوردنش چاره‌ای جز سفر به نراق ندارید. شیرینی خوشمزه‌ای که با خاک قند، مغز گردوی آسیاب شده، دارچین و هل تهیه می‌شود. این مواد با قرار گرفتن در میوه‌هایی چون هلو، گلابی و آلو درست می‌شود که هر کدام برای ذائقه‌ای خاص مناسب است. یکی ترش مزه می‌خورد و دیگری ملس، خیلی‌ها هم طرفدار جوزغند شیرین، آن هم با طعم گلابی هستند. درست است این شیرینی یکی از گرانترین شیرینی‌های محلی است اما به یک بار خوردن و چشیدن طعمش می‌ارزد.»
نخستین موزه شهاب سنگ دنیا
درست است نراق به عنوان دومین شهر تاریخی ایران برای خودش اسم و رسمی پیدا کرده اما نام این شهر تاریخی وقتی به گوش همه جهان رسید که در سال 53 آن شهاب سنگ مشهور دل از دنیای خود کند و در یکی از مدرسه‌های این شهر فرود آمد. «مهدی اسماعیلی» شهردار نراق می‌گوید: «شهاب سنگی که سال 53 در دبیرستان نوساز معصومی نراق فرود آمد به وزن 3 کیلو و 200 گرم بود. سقوط شهاب سنگ همان و سوراخ شدن سقف آزمایشگاه دبیرستان با پهنای 30 سانتیمتر همان. کارشناسان همه معتقدند این اولین شهاب سنگی است که سقوط آن در یک منطقه مسکونی اتفاق افتاده است به خاطر همین است که در طول سالیان گذشته علاقه‌مندان زیادی برای دیدن این میهمان سنگی و فضایی راهی نراق می‌شوند. تکه سنگی که به اعتراف کارشناسان وقتی دل از سنگ مادر کنده و راهی زمین شده حدود 13.7 میلیون سال، سن تابش کیهانی‌اش بوده است. سقوط این سنگ در نراق باعث شد تا از سال 53 به بعد نراق، هم به عنوان یک شهر تاریخی مشهور شود هم علمی. » و همین اتفاق زمینه‌ای شد تا سرانجام سال گذشته زمینه‌های راه‌اندازی نخستین موزه شهاب سنگ دنیا در نراق فراهم شود. نمایشگاهی که در آن علاوه بر این شهاب سنگ 54 قطعه از شهاب سنگ‌های ثبت شده دنیا نیز در آن به نمایش در آمده است.
دومین شهر تاریخی ایران
همه جاذبه‌های نراق برای سفر به آن، به این نارنجک‌های خوشمزه ختم نمی‌شود. شهری که بعد از یزد به عنوان دومین شهر تاریخی ایران شهرت دارد و ترکیب بناهای تاریخی در کنار معبر سنگ فرش و کوچه باغهای سرسبز منحصر به فرد است. برای مرور تاریخ نراق می‌توان هم از جاده ابریشم با آن همه قصه و افسانه گذشت، هم گشتی در خانه فاضلین نراقی زد. البته نراق برای آنها که عاشق گردشگری مذهبی هستند هم جاذبه‌هایی بسیار دارد، از امام زاده سلیمان و زبیده خاتون گرفته تا امام زاده یحیی که همگی چشم به راه گردشگران هستند.
شهری که محال است بدان سفر کنی و بی خیال بازار تاریخی اش شوی. بازار سرپوشیده‌ای که قدمتش به قرن 13 هجری می‌رسد. بومی‌های منطقه آن را بازار شمس‌السلطنه می‌خوانند. در بازار قدیمی شمس السلطنه علاوه بر صنایع دستی محلی اعم از قالی و قالیچه‌های دست بافت و ظروف مسی می‌شود حسابی از گیاهان دارویی و معطری که از کوهپایه‌های این شهر اهالی برای فروش می‌آورند، تهیه کنید.
در سفر به نراق نگران اسکانتان نباشید. چرا که «خانه نخجیر» معروف انتظار شما را می‌کشد. خانه‌ای قدیمی و تاریخی با بیش از یکصد سال قدمت. این خانه قدیمی را می‌توانید در قلب بافت تاریخی نراق پیدا کنید. در خانه نخجیر همه چیز پیدا می‌شود از غذاهای محلی گرفته تا بازیها و سرگرمی‌های قدیمی که برای گردشگران و مسافران همیشه جذاب بوده و هست. اسکان در این خانه قدیمی همراه با خاطراتی ماندگار برای شما خواهد بود. چرا که در شب‌های خنک و زیبای تابستانی می‌توانید زیر سایه سار درختان حیاط، روی تخت‌های چوبی نشسته و پای قصه‌های قدیمی اهالی بیشتر با نراق و قدمتش آشنا شوید.
به آبشار گیسو هم بروید
مسیر سفر به غار چال نخجیر، پر از دیدنی‌های خاص است که نه چشم از دیدنشان خسته می‌شود و نه دل طاقت کندن از آنها را به بهانه ادامه سفر دارد. یکی دیگر از جاذبه‌هایی که در مسیر این سفر، پیش رویتان قرار می‌گیرد، آبشار گیسو است. آبشاری که همسایگی‌اش با صخره‌های سنگی ملودی زیبای سنگ و آب را در منطقه طنین‌انداز کرده است. واقع شدن این آبشار در انتهای دره‌ای به نام «آبشتا» باعث شده تا بومی‌های قدیمی منطقه از آن به عنوان آبشار «آبشتا» یاد کنند. آبشاری که هم جاذبه خوبی برای عاشقان گردشگری طبیعی است، هم جاذبه ای برای گردشگران ورزشی. چرا که همیشه این منطقه از سوی صخره‌نوردان برای تمرین و گردش انتخاب می‌شوند. این ابشار فاصله زیادی با نراق ندارد.
می‌توانید با سفر به نراق طعم خوش نارنجک‌های نراقی را بچشید. نارنجک‌های نراقی یا بمب‌های میوه‌ای، نامی است که رزمندگان 8 سال دفاع مقدس بر سر این خوشمزه‌های میوه‌ای گذاشته بودند. صحبت از جوزغند است. همان شیرینی مشهور نراقی‌ها که زنان نراقی آن را با گلابی و آلو و هلو درست می‌کنند
راونج را فراموش نکنید
یک چیز را که در سفر به شهرستان دلیجان و غار چال نخجیرش نباید فراموش کنید، روستا گردی در این شهرستان زیبا هست. روستاهایی که هر کدامشان زیبایی‌های خاص خود را دارد. اگر بخواهیم یکی از سرسبزترین و قدیمی ترین روستاهای منطقه را به شما معرفی کنیم ترجیح می‌دهیم روستای راونج باشد. روستایی که خیلی‌ها از آن به عنوان «راه گنج» یاد می‌کنند.
روستایی با کوچه پس کوچه‌های خاکی و قدیمی و باغات سرسبز و بزرگ. جایی که اسم و آوازه‌اش را از ریواس‌های خوشمزه‌اش به ارث برده است. یکی دیگر از محصولات کشاورزی مردم این منطقه گردو و بادام‌هایی است که در باغات سرسبز آن پرورش می‌یابند. به خاطر همین مسافران و گردشگران در سفر به این منطقه همیشه کوله باری از گردوهای تر و تازه را با خود به سوغات می‌برند.
روستای راونج به همان اندازه که طبیعت سرسبزش برای گردشگران جذاب و دیدنی است قدمت و تاریخچه‌اش هم برای علاقه‌مندان به علم باستان‌شناسی و تاریخ مورد توجه است. علتش هم وجود قبرستان‌های قدیمی در این منطقه است. البته در کنار این قبرستان‌های قدیمی، قلعه شش برجی هم علاقه‌مندان به بناهای تاریخی و باستانی را قلقلک می‌دهد برای سر زدن به این روستای تاریخی. قلعه‌ای که این روزها تنها سه برج آن باقی مانده است. خلاصه این که بعد از دیدن این جاذبه‌های تاریخی می‌توانید بر لب یکی از 5 چشمه سار روستا اعم از چشمه‌های لیلی، اویا، سردیان یا چشمه فرهاد بنشینید و با نوشیدن آب گورایشان نفسی تازه کنید.
کوهنوردی در جاسب
جاسب در کنار همه زیبایی‌هایش انتخاب اول کوهنوردان و صخره نوردانی است که همواره دوست دارند با حضور در این منطقه و صعود به قله‌های، ولیجا، تخت سرحوض، سلالت، برزه و گرگو از بلندی این کوه‌ها زیبایی جاسب را به تماشا بنشیند. کوهنوردانی که در راه برگشت جیب‌هایشان پر از بادام و پسته‌های کوهی است و با خوردن آنها قوای از دست رفته در صعودهایشان را جبران می‌کنند.
یک غار و یک دنیا عجایب
بعد از این همه دیدنی‌های طبیعی و زیبا در مسیر نخجیر پیر، نوبتی هم باشد نوبت این غار شگفت‌انگیز است. غاری در یازده کیلومتری شمال دلیجان و همسایه نراق. غاری که کوهی تخت آن را در آغوش گرفته است. نخجیر که تا سه دهه پیش کسی خبری از وجودش نداشت. هرچند چوپانی ساده از اهالی بومی منطقه در ابتدا آن را پیدا کرد اما به قول قدیمی‌ها خیلی این کشف را جدی نگرفت و دنبالش نکرد تا این که در جریان انفجارهای اداره آب دلیجان بالاخره این عروس 70 میلیون ساله نقاب از چهره برداشت تا زیبایی‌هایش را به رخ جهانیان بکشاند. پای قصه‌های بومیان که می‌نشینیم با لبخندی گرم و لهجه محلی و راجی‌شان برایمان از افسانه‌های این غار می‌گویند. از روزهایی که خبر از این غار نداشتند و شنیدن صدای هولناکی از شکاف کوه باعث شده بود کسی جرات گذر از هفت فرسخی آن نکند. آنها هم که گاه گداری مجبور بودند برای چیدن گیاهان وحشی به نزدیکی‌های این منطقه بروند هیچ وقت این حضور را بدون تجهیز خود به حرز و دعا صورت نمی‌دادند. به خاطر همین افسانه‌ها بود که قدیمترها همسایه‌های غار نامش را «هوهو» گذاشته بودند.
اولین کسی که با هدف مسیر پیاده راه غار در لباس غارنورد راهی آن شد. کسی نبود جز کامران سلیمانی. او آن سال تا عمق 500 متری غار پیش رفت اما تمام شدن نخ رد زنی، باعث شد تا او راه رفته را باز گردد.
غار نخجیر جزء معدود غارهای طبقاتی است؛ غاری سه طبقه که هم آب دارد هم مسیر خشکی برای غار پیمایی.
درست است تا کنون تنها 4 کیلومتر از مسیر این غار شگفت انگیز کشف شده است اما در همین مسیر کوتاه، زیبایی‌های بسیاری چشم هر بیننده‌ای را حیران می‌کند. غاری که از همان ابتدای مسیر بعد از طی پله‌های ورودی در ابتدای مسیر دالانهای باریکش می‌توانید صدای نبضش را حس کنید. بر پیکره پر از لایه‌های رسوبی اش تابلوهای طبیعی از اشکالی چون لاکپشت و بچه فیل و... قصه راز و رمزهای طبیعی را برایمان روایت می‌کند.
این غار که عمرش به دوره سوم زمین شناسی بر می‌گردد، هر گوشه اش روایتگر حکایت‌های چند میلیون سال گذشته است. غاری که وقتی واردش می‌شویم شاهد یک شاخه اصلی و چند شاخه فرعی هستیم، گرچه از طبقه دوم غار که به زیر نگاه کنیم شاهد بستر رودی آرام زیر آن هستیم. اما این مسیر هنوز برای گردشگران آماده نشده است. مسیری که اگر گشایش یابد به اعتراف خیلی از غار شناسان بخش قابل توجهی از مشتریان و علاقه‌مندان به غار علیصدر را جذب خود می‌کند. تا کنون 600 متر از این دریاچه که در بخش انتهایی و زیر دست غار است کشف شده است. این در حالیست که غار شناسان معتقدند وسعت این دریاچه بیش از 3 هزار متر است. به گفته سیدمحمد حسینی مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان مرکزی محوطه درونی شناسایی شده در این مجموعه عموما کریستالیزه است و تزئینات بلوری و اسفنجی کف، دیوارها و سقفش جزء ناب ترین نمونه‌های موجود در دنیاست.
شاید یکی از عجایب این غار که همیشه موجب تعجب بازدیدکنندگان واقع شده این است که در هر فصلی که گذرتان به این غار بخورد و راهی دالانهای تو در تویش شوید دچار کمبود اکسیژن نمی‌شوید، چرا که این غار در تابستان‌ها خنک و در زمستان‌ها گرم است.
در سفر به غار چال نخجیر نمی‌توانید همزمان حواستان به همه چیز باشد اما توصیه می‌کنیم در این سفر به یاد ماندنی هوش و حواستان را خوب خوب جمع کنید. همین طور که از دیدن دیواره‌های رسوبی لذت می‌برید از سنگ‌های تزئینی غار که به شکل عقاب، لاک پشت، گوزن، انسان و حتی کبوتر است غافل نشوید
لذت زندگی را تجربه کنید
در راه سفر به غار چال‌نخجیر دلیجان بعد از روستای راونج می‌توانید راهی دهستان جاسب شوید. منطقه ییلاقی که تصویر زیبای زندگی انسان و گونه‌های نادر جانداران را در برابر دیدگانتان ترسیم می‌کند. جاسب همه چیز دارد از کوهستان گرفته تا باغات و مزارع پر درخت. در هرنقطه از این دهستان سر سبز که قدم بگذارید می‌توانید زیر سایه سار درختان گردویش ساعتی را فارغ از هیاهوی زندگی شهری سپری کنید. ناگفته نماند که درختان چنار هم سهم زیادی از سرسبزی این منطقه را به خود اختصاص داده اند. جاسب 7 پارچه روستا به نام‌های واران، هرازجان، کروگان، وشتکان، زر، وسقونقان و بیژگان دارد. روستاهایی که همگی در حاشیه رود ازنا قرار گرفته‌اند. رودخانه‌ای که از ارتفاعات دهستان جاسب سرچشمه می‌گیرد و ایستگاه خوبی برای ماهیگیران از فصل اسفند تا خرداد ماه است.
مزار مریم
جاسب علاوه بر جاذبه‌های طبیعی، گنجینه‌ای از آثار تاریخی و باستانی هم به حساب می‌رود. از قبرستان قدیمی واران گرفته تا تپه قلعه کوه امام علی، تپه قلعه سرخ، تپه قلعه وشتگان، تپه قلعه وسقونقان، مسجد جامع و امام حسن بیجگان، جاسب همیشه مورد توجه پژوهشگران باستان شناسی بوده و هست. باستان شناسانی که می‌کوشند با حضور و مطالعه یادگاریهای تاریخی و باستانی به جا مانده در آن لایه‌های پنهان تاریخ منطقه را کشف کنند. در جاسب می‌توانید با حضور در امامزاده اسحاق که یادگاری از دوران صفویه است به زیارت مادر عیسی بروید. بومیان منطقه می‌گویند در کنار امامزادگان اسحاق و عیسی از نوادگان امام جعفر صادق (ع) زنی مدفون است به نام مریم که مادر عیسی خوانده می‌شود.
پناهگاه حیات وحش
جاسب، کلکسیونی از جاذبه‌های گردشگری است. منطقه‌ای که تنوع جاذبه‌های گردشگری‌اش باعث شده تا همواره این منطقه از سوی گردشگران مختلف مورد توجه قرار بگیرد. اما یکی از جاذبه‌های شاخص و مهم این منطقه همان پناهگاه حیات وحش مشهور جاسب است. منطقه‌ای که وسعتش بالغ بر 17 هزار و 770 هکتار است و در آن می‌توان علاوه بر گونه‌های مهم گیاهی، چون بادام کوهی و بنه و زرشک، سبد سوغات خود را پر کنید از زالزالک و فرفیون. البته چیدن این گونه‌های گیاهی خوشمزه تنها چیزی نیست که شما در جاسب می‌بینید چرا که با حضور در این منطقه می‌توانید بدون هیچ زحمتی رقص آهوان و قوچ و میش‌های بومی را در کنار جست و خیر بزهای کوهی و پازن‌ها بروی صخره کوه‌ها به نظاره بنشینید. اگر حوصله داشته باشید و کمی صبر پیشه کنید می‌توانید با تجهیز خود به صلاح دور بینی، حتی حضور پلنگ و گرگ را هم در میان دیگر جانوران این منطقه به چشم ببینید. علت این همه تنوع گونه‌های جانوری در منطقه جاسب هم آب و هوای کوهستانی آن است. موضوعی که باعث شده گونه‌های جانوری جنگلی پسند، خشکی پسند و صخره‌ای پسند از زندگی در جاسب لذت ببرند.
غاری زنده
در کنار همه این زیبایی‌های منحصر به فرد آنچه این غار را از سایر غارها جدا می‌کند زنده بودن این غار است و همین مسئله است که باعث می‌شود هراز گاهی که دیواره‌هایش در اثر بی احتیاطی آسیب می‌بیند و کنده می‌شود خودش به مرمت پیکره اش بپردازد.
درست است که زیبایی‌های این غار مانع از آن می‌شود که آدمی خودداری کند، از ثبت خاطره‌هایش در آن اما حقیقت این است که فلش دوربین‌هایمان کم کم باعث مرگ غار می‌شود. پس لطفا در سفر به این جاذبه طبیعی و زیبا حواستان به سلامتی غار باشد.
از محلات غافل نشوید
فکر نکنید سفر به نخجیر با دیدن جاذبه‌های دیدنی و گردشگری قبل از آن تمام می‌شود چرا که اگر عزمتان را جزم کرده باشید برای دیدن زیبایی‌های طبیعی، در این سفر می‌توانید راه برگشت از نخجیر به خانه را از مسیر محلات انتخاب کنید. شهری که به هلند ایران مشهور است. خیلی از عاشقان گل و گیاه هر ساله بهار و تابستان مهمان باغات گل این شهر هستند.
دهکده گل و گیاه این شهرستان جایی است که در آن می‌توانید از هر نوع گلی که دلتان بخواهد تهیه کنید، چه آپارتمانی چه باغچه‌ای. گل‌هایی که اولین ارمغانشان هدیه زندگی شاداب به خانه‌هایتان هست. اگر دلتان می‌خواهد در شور و نشاط گلکاران در محلات حاضر باشید پیشنهاد ما انتخاب شهریور ماه برای سفر به این شهرستان است. ماهی که هر ساله جشنواره گل و گیاه محلات در آن برگزار می‌شود و می‌توانید در کنار این سفر به یاد ماندنی عکس یادگاری در کنار فرش گلی که گلکاران محلاتی پهن می‌کنند بگیرید.
محلات گذشته از گل و گیاه هزار رنگش با سرچشمه زیبایش هم مشهور است سرچشمه‌ای که هر ساله میلیون‌ها مسافر را راهی این شهر می‌کند.
روایت تاریخ در محلات
محلات درست است با گل‌های زیبا و آبگرمش به دنیا معرفی شده اما آثار باستانی و تاریخی اش هم در نوع خود جاذبه‌های گردشگری مهمی هستند. از خورهه گرفته تا آتشکده آتشکوه. برای دیدن خورهه محلات باید به سمت شمال شرق محلات بروید جایی میان روستاهای دودهک، ورین و آبگرم. خورهه درست در کنار رودخانه قرار گرفته است. مورخان و تاریخ شناسان می‌گویند قدمت ستون‌های خورهه به هزاره دوم قبل از میلاد باز می‌گردد. ارتفاع ستون‌های خورهه بیش از هفت متراست که باستان‌شناسان می‌گویند ارتفاع این ستون‌ها در گذشته بیش از 9 متر بوده است. ستون‌هایی که تا سال 378 هجری قمری پابرجا بودند و به مرور زمان تخریب شده‌اند. برای این که بتوانید خیلی راحت خود را به ستون‌های خورهه محلات برسانید جاده آبگرم به محلات بهترین انتخاب است. مسیری که می‌تواند شما را خیلی سریع به این منطقه تاریخی و باستانی برساند.
در آبگرم محلات خستگی در کنید
بعد از دیدن گل و گیاهان زینتی و زیبای شهر محلات وقتی از سفر خسته شدید و دلتان خواست خستگی و کوفتگی راه را از خود دور کنید کمی از شهر فاصله بگیرید و با طی جاده پیچ در پیچ آبگرم محلات خود را به این منطقه گردشگری برسانید. جایی که بومی‌های منطقه معتقدند آب گرمش نه تنها چیزی از آبگرم سرعین کم ندارد که املاح معدنی موجود در آب آن فواید درمانی بسیار دارد. درمنطقه آبگرم محلات همه اقشار مختلف جامعه می‌توانند از امکانات متنوع تعبیه شده در این مجموعه بهره‌مند شوند. چشمه‌های جوشان آبگرم محلات می‌تواند دردهای مفصلی شما را تسکین دهد و آرامش جسمی را به شما ارمغان دهد.
مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری محلات می‌گوید: همه 6 چشمه شفا، دنبه، سلیمانیه، سودا، حکیم و روماتیسم خواص درمانی دارند. چشمه حکیم دمای کمتری به نسبت سایر چشمه‌ها دارد و به واسطه وجود مواد معدنی چون سولفات کلسیک، از دسته آب‌های هیپرترمال محسوب می‌شوند که در درمان بیماری‌های نقرس و بیماری‌های کبدی، صفراوی، کلیوی و دستگاه گوارش نقش موثری دارند.
آتشکده آتشکوه دومین اثر باستانی استان مرکزی
یکی دیگر از آثار باستانی شهرستان محلات که در کنار ستون‌های خورهه می‌توانید از دیدنش حسابی لذت ببرید آتشکده آتشکوه است. به اعتراف باستان شناسان آتشکده آتشکوه جزء مهمترین آثار به جا مانده از دوران باستان در سرزمین کهن و باستانی ایران است. به گفته عیسی مرزبان از پژوهشگران تاریخی عظمت و بزرگی این بنا حکایت از این دارد که این آتشکده یکی از برترین و شاخص ترین آتشکده‌های به جا مانده از دوران باستان است. یادگار باستانی به جامانده‌ای که قدمتش به دوره ساسانیان برمی‌گردد. وارد این آتشکده که شوید تالار اصلی جالب توجهی می‌بینید که به اعتقاد باستان‌شناسان چهارمین تالار محل آتشدان و نیایش در ایران بوده است.
در همینه زمینه :
