مکرون، شانس اول انتخابات

فرانسوی‌ها به اندازه‌ای مشتاقند رئیس‌جمهور خود را از قدرت برکنار کنند که حتی واژه‌ای مخصوص به آن در زبان خود دارند: دگاژیسم (dégagisme) به معنی کنار گذاشتن فرد حاکم از قدرت. طی 15سال گذشته هیچ رئیس‌جمهوری در فرانسه وجود نداشته که برای دور دوم ریاست‌جمهوری بتواند رأی مردم را به‌دست آورد. حدود 60روز دیگر، رای‌دهندگان فرانسوی برسر رفتن یا ماندن امانوئل مکرون در راس قدرت تصمیم خواهند گرفت. او یک دوره 5ساله رئیس‌جمهور بوده و حالا برخلاف سنت گذشته، نظرسنجی‌ها از احتمال بالای پیروزی دوباره او خبر می‌دهند. مدل جدید انتخاباتی نشریه اکونومیست که یک مدل پیش‌بینی آماری مبتنی بر نظرسنجی است نشان می‌دهد مکرون این دور هم به‌عنوان رئیس‌جمهور فرانسه انتخاب خواهد شد. براساس این مدل، شانس مکرون برای رسیدن به دور دوم انتخابات 91درصد و شانس پیروزی او در دور دوم 80درصد است. درصورتی که پیش‌بینی درست از آب در‌آید، این سیاستمدار 44ساله، بار دیگر سنت شکنی خواهد کرد. براساس پیش‌بینی اکونومیست، شانس پیروزی والری پکرس، جمهوریخواه راست میانه که جدی‌ترین مهره برای به چالش کشیدن موقعیت مکرون به شمار می‌رود هم تا به اینجا، فقط 12درصد است. نتایج این مدل جدید برای مارین لوپن ملی‌گرا و اریک زمور راست افراطی که جایگاهی به‌شدت ناپایدار دارد، وخیم‌تر از پکرس است. شانس پیروزی لوپن 6درصد و شانس پیروزی زمور فقط 1درصد است. انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه در 2مرحله برگزار خواهد شد. مدل انتخاباتی اکونومیست برای پیش‌بینی نتایج نهایی، روزانه 10میلیون شبیه‌سازی براساس نتایج نظرسنجی‌ها انجام می‌دهد و شانس هر نامزد انتخاباتی برای رسیدن به مرحله دوم و در نهایت شانس پیروزی و برگزیده شدن به‌عنوان رئیس‌جمهور را محاسبه می‌کند. براساس همین محاسبات، شانس مکرون برای پیروزی بسیار بالاتر از میزان نارضایتی فراگیری است که در جامعه فرانسه از عملکرد او وجود دارد.
 
شانس بالا، رضایت پایین
مکرون در شرایطی درنظرسنجی‌ها پیشگام به‌نظر می‌آید که فرانسوی‌ها چندان دل خوشی از او ندارند. تقریبا نیمی از رای‌دهندگان فرانسوی اعلام کرده‌اند به نامزدی افراطی، از احزاب چپ یا راست رأی خواهند داد. درحالی‌که مکرون در سال 2017ساختار دوحزبی غالب در کشور را زیرورو کرد و حزب میانه روی خود یعنی حزب جمهوریخواه مترقی را بنیان نهاد. در طول سال‌های ریاست‌جمهوری مکرون، چپ‌ها به اندازه راست‌ها از او به‌خاطر سبک کشورداری متکبرانه و پرادعا تنفر داشته‌اند. همزمان معترضان به اجبار واکسیناسیون در دوران مکرون دائما در خیابان‌ها دست به اعتراض می‌زنند و معلم‌ها و والدین از پیچیدگی نظام تست‌گیری کرونا در مدارس به‌شدت ناراضی‌اند.
با این همه، طی ماه گذشته میزان رضایت مردم از مکرون به 38درصد رسید. دو رئیس‌جمهور پیش از او در دوره‌ای مشابه نرخ رضایت کمتری به‌دست آورده بودند: فرانسوا اولاند 19درصد و نیکلاس سرکوزی 29درصد. اما همزمان این نرخ رضایت نسبت به آخرین روسای جمهوری که موفق شدند برای دومین بار کرسی ریاست‌جمهوری را از آن خود کنند، یعنی فرانسوا میتراند و ژاک شیراک بسیار پایین‌تر است. هم‌زیستی مسالمت‌آمیز با احزاب اپوزیسیو، رمز موفقیت این دو بود؛ امتیازی که مکرون از آن محروم است.

چرا شانس مکرون بالاست؟
براساس نظام انتخاباتی فرانسه، نتایج مرحله دوم انتخابات مجزا از نتایج مرحله اول است. همانطور که مکرون در مرحله اول انتخابات سال 2017تنها 24درصد آرا را به دست‌آورد اما در مرحله دوم با 66درصد پیروز انتخابات شد. شانس پیروزی مکرون درنظرسنجی‌ها بیش از 5ماه است که به‌صورت مستمر بالاتر از دیگر نامزد‌های انتخاباتی باقی مانده است. همچنین میزان اطمینان خاطر طرفداران مکرون از رأی خود به او، بیشتر از اطمینان طرفداران رقبای مکرون است. علاوه بر این، مدیریت مکرون بر اقتصاد و همه‌گیری کرونا قابل‌قبول و منطقی بوده است. در سال 2021تولید ناخالص ملی فرانسه 7درصد افزایش یافت؛ نرخی که نمایانگر سریع‌ترین رشد اقتصادی فرانسه طی 52سال اخیر بوده است. دولت در دوران همه‌گیری با دست‌ و دلبازی فراوان از کارگران و شرکت‌ها در برابر اخراج، تعدیل نیرو و تعطیلی محافظت کرده است. برای نرخ اشتغال 15تا 64ساله‌ها در فرانسه رکوردی جدید به ثبت رسانده است. همزمان با اوج گرفتن موج جدید ابتلا در فرانسه، نرخ واکسیناسیون دوز اول در این کشور از انگلیس و آلمان فراتر رفته و این افزایش، نرخ مرگ‌ومیر را کاهش داده است.
با وجود تمامی این برتری‌ها، شانس بالای مکرون در انتخابات به این معنی نیست که او برنده بی‌چون و چرای انتخابات بعدی خواهد بود. اگر قرار باشد او در برابر لوپن یا زمور قرار گیرد، نظرسنجی‌ها از پیروزی او در برابر این دو نامزد خبر می‌دهند اما اگر رقیب او پکرس باشد، رقابت تنگ‌تر شده و ممکن است روند پیروزی برای او دشوارتر از حد انتظار شود.

رقیبی جدی در کمین 
مدل پیش‌بینی اکونومیست به پکرس جمهوریخواه، 32درصد شانس راهیابی به مرحله دوم انتخابات را داده است. پکرس، جدی‌ترین رقیب مکرون که خود را «دو سوم مرکل و یک سوم تاچر» توصیف می‌کند، در قالب کارزار انتخاباتی‌اش به سرتاسر فرانسه سفر کرده و گزینه دوم حامیان مکرون به شمار می‌رود. نتایج نظرسنجی ایپسوس نشان می‌دهد 50درصد از افرادی که قرار است به مکرون رأی دهند، خانم پکرس را به‌عنوان گزینه بعدی در ذهن دارند. مکرون برای شکست دادن پکرس در مرحله دوم، باید میزان آرای خود را درمیان چپ‌ها، بخشی که دور از دسترس پکرس است افزایش دهد.
علاوه بر این، آغاز کارزار انتخاباتی در فرانسه ممکن است رقابت را به شیوه‌هایی غیرمنتظره پیچیده‌تر سازد. 3ماه پیش از دور اول انتخابات 2017تنها نتایج یک نظرسنجی نشان می‌داد که مکرون به دور دوم انتخابات راه پیدا خواهد کرد. مدل اکونومیست تلاش کرده است تا تغییرات غیرمنتظره در نتایج نظرسنجی‌ها را درنظر بگیرد. اما احتمال ناموفق بودن زمور در جمع‌آوری 500امضا از مقامات منتخب برای رسمیت بخشیدن به نامزدی‌اش در انتخابات را درنظر نگرفته است. درصورت شکست زمور و خروج او از دور رقابت، امتیاز لوپن بالا می‌رود و جایگاه پکرس در مرحله نهایی به‌شدت به خطر خواهد افتاد که این به نفع مکرون خواهد بود.