یادداشت
جامعه نباید هزینه درمان واکسینه‌نشده‌هارابپردازد
حمید سوری، استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
در اپیدمی کووید- 19، واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌ها به‌عنوان عوامل مهم پیشگیری از ابتلای حاد مطرح هستند، حالا سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که آیا واکسینه‌شده‌ها و رعایت‌کنندگان پروتکل‌های بهداشتی باید هزینه بی‌توجهی واکسینه‌نشده‌ها و افراد بی‌ملاحظه را بپردازند؟ بیش از 50درصد جامعه جهانی هنوز واکسینه نشده‌اند و صرف‌نظر از بی‌عدالتی در توزیع واکسن در دنیا، بخشی از واکسینه‌نشده‌ها را مخالفان و واکسن‌ستیزها تشکیل می‌دهند. همه اینها در حالی است که زمانیکه همین افراد نیاز به بستری داشته باشند، خواستار مراقبت‌های پزشکی رایگان و ارزان هستند. نکته مهم اینجاست که آیا باید بودجه عمومی، بیمه درمان یا خدمات رایگان شامل این گروه شود یا باید خودشان موظف به پرداخت هزینه‌های بی‌توجهی‌هایشان باشند؟ برخی کشورها مسیر مشخصی را برای این افراد تعیین کرده‌اند، در یونان هر فردی که به‌دلیل کرونا بستری شود، اگر واکسینه نشده باشد، خدمات درمانی رایگان شاملش نمی‌شود. این نمونه‌ای از تلاش برای تشویق مردم به واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی است.
در برخی کشورها هم پیشنهاد شده که از افراد واکسینه نشده درصورت ابتلا و نیاز به دریافت خدمات، هزینه بیشتری گرفته شود. مخالفان و منکران کرونا، دست روی عادلانه‌نبودن چنین رویکردی می‌گذارند، اما در پاسخ به آنها باید گفت که عدالت می‌تواند این باشد که جامعه نباید هزینه بی‌توجهی و رفتارهای پرخطر آنها را به‌دلیل ماهیت همه‌گیری بیماری از نظر جانی و مالی بپردازد. البته این امر به‌معنای محدود کردن دسترسی به سایر خدمات اورژانس، مراقبت‌های ویژه و وابسته به حیات انسان‌ها نیست، بلکه یک روش انتخابی برنامه‌ریزی‌شده است که در مواجهه و ابتلا به کووید-19افراد حذف شوند یا در اولویت قرار نگیرند چرا که اولویت‌شان واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی نبوده است.
در این میان استفاده از مشوق‌های مالی برای جبران هزینه‌های تحمیل‌شده به افراد مبتلا اما واکسینه شده و پرداخت تمام هزینه‌های درمانی آنها از سوی دولت هم اقدام منطقی دیگر است در مقابل کسانی که بی‌توجه به پروتکل‌ها بوده‌اند و هزینه‌های درمانی رایگان دریافت می‌کنند. موضوع مهم این است که برای تغییر رفتار و تفکر در مقابله با کرونا حرکت کنیم و مردم این را بدانند که اگر رعایت نکنند و واکسن نزنند، هزینه بیشتری متحمل خواهند شد. در کشور خودمان که توزیع واکسن و دسترسی به آن در سطح مطلوبی قرار دارد این استراتژی کارساز است و می‌توان به تمام افراد جوامع شهری و روستایی تعمیم داد که اگر واقعا رفتارشان را در رعایت پروتکل‌های پیشگیرانه کرونا تغییر ندهند، در اولویت دریافت خدمات رایگان برای کووید-19نخواهند بود.
