سالن‌های‌پذیرایی، رستوران‌ها و خوابگاه‌ها؛ مکان‌های پرخطر‌ برای شیوع کرونا

 مریم سرخوش- روزنامه‌نگار

رعایت پروتکل‌های بهداشتی اواسط شهریور امسال به کمتر از 50درصد رسید و با وجود توصیه‌های شدید به افزایش رعایت این پروتکل‌ها (پوشش ماسک، فاصله‌گذاری فیزیکی، تهویه مناسب و بهداشت فردی) روند صعودی آن حتی در مواجهه با سویه جدید یعنی اومیکرون هم محسوس نبود. همه اینها در شرایطی است که براساس آخرین اعلام وزارت بهداشت، آمارهای ابتلا به اومیکرون 1533مورد اعلام می‌شود، اما به‌گفته جعفر جندقی، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت با توجه به اینکه تمام موارد، شناسایی و پیگیری نمی‌شوند، این عدد چندبرابر است و احتمالا بیش از 12هزار مبتلا به‌سویه جدید کرونا در کشور وجود دارند. در اواخر آذر، با تأیید ورود سویه جدید به کشور، کمیته علمی مقابله با کرونای وزارت بهداشت تأکید بر بازگشت محدودیت‌های سنتی و تعطیلی مشاغل با هدف کاهش شیوع بیماری داشت، اما خبری از تعطیلی نشد و به جای آن طرح مدیریت هوشمند که از 21آذر آغاز شده بود، ادامه یافت. حالا به‌گفته جندقی با گذشت بیش از یک ماه از اجرای این طرح و در هفته سوم دی با نظارت بیشتر بر اصناف، مجموع رعایت پروتکل‌ها افزایش یافته و به 60درصد رسیده است. در طرح مدیریت هوشمند کرونا علاوه بر پروتکل‌ها، واکسیناسیون هم فاکتور اصلی دیگر است، اما هنوز پوشش واکسیناسیون جمعیت بالای 12سال تکمیل نشده و حدود 7میلیون نفر تزریق واکسن نداشته‌اند. بخشی از واکسینه نشده‌ها هم در میان اصناف مشمول نظارت در طرح هوشمند مدیریت کرونا هستند که جندقی از تماس با این افراد خبر داد:«این افراد اگر واکسن نزنند سامانه ارائه خدمت برایشان مختل می‌شود، چرا که ضرورت بر واکسیناسیون است تا منجر به ابتلای شدید خود به کرونا و در معرض خطر قرار دادن افراد واکسینه شده، نشوند.»
طرح مدیریت هوشمند کرونا از 21آذر امسال در 5فاز آغاز شد. کارکنان دولت، مؤسسات و شرکت‌های خصوصی در فاز اول، حمل‌ونقل درون‌شهری در فاز دوم، اصناف، صنایع و کارخانجات در فاز سوم، حمل‌ونقل برون‌شهری جاده‌ای، هوایی و ریلی در فاز چهارم و مؤسسات و مراکز آموزشی و تحقیقاتی هم در فاز پنجم آن قرار دارند. جندقی در نشست خبری با خبرنگاران درباره اجرای این طرح توضیح بیشتری داد و گفت:«هم‌اکنون تمام مشاغل و رسته‌های شغلی به شرط انجام واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی بدون محدودیت مجاز به فعالیت‌اند و براساس شرایط شیوع بیماری هر هفته از سوی ستاد ملی کرونا اطلاع‌رسانی لازم انجام می‌شود.» به‌گفته جندقی در این طرح، مسئولیت اجرای برنامه‌ها با مسئولان صنوف، کارخانجات و نهاد مربوطه و رهگیری موارد مثبت و قرنطینه افراد بیمار هم بر عهده دستگاه‌های اجرایی است؛« موضوعی که اهمیت دارد، نظارت بر رعایت پروتکل‌هاست و هر یک از مسئولان مربوطه باید بر نحوه فعالیت‌ها با توجه به معیارها و شاخص‌های اصلی یعنی تزریق واکسن، انجام تست پی‌سی‌آر و استفاده مناسب از ماسک نظارت کافی داشته باشند.» به‌گفته او، اگر استفاده از ماسک در جامعه به بالای 80 تا 90درصد برسد، می‌تواند 38درصد در کاهش موارد بیماری نقش داشته باشد. در کنار آن، رعایت فاصله‌گذاری تا حد زیادی مانع از انتشار بیماری است و تهویه مناسب، تامین امکانات مناسب شست‌وشو و گند‌زدایی سطوح مشترک هم اهمیت دارد. رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، نانوایی‌ها را در صدر متخلفان استفاده نکردن از ماسک در هفته اخیر قرار داد و گفت:«در برخی اماکن، استفاده از ماسک به خوبی و در برخی نقاط نامناسب است. در نانوایی‌ها این عدد ۵۱.۱۷ درصد است؛ درحالی‌که باید فعالان این صنف و مراجعان آنها نسبت به افزایش استفاده از ماسک توجه بیشتری داشته باشند. بیشترین رعایت استفاده از ماسک هم در فرودگاه‌ها رخ داده که ۹۲.۶۸ درصد است.» جندقی سالن‌های پذیرایی، رستوران‌ها و خوابگاه‌ها را هم اماکن پرخطری به لحاظ شیوع و انتقال بیماری عنوان کرد و افزود: «باید رعایت پروتکل‌ها در این اصناف افزایش پیدا کند، در غیراین صورت بیماری بیشتر خواهد شد.»

آمار اومیکرون بیش از موارد اعلام شده است
براساس آخرین آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت تا روز گذشته ۱۵۳۳ بیمار مبتلا به اومیکرون شناسایی شده‌اند و حدود 205مورد از شناسایی‌ها مربوط به هفته جاری بوده است. به‌گفته جندقی این آمارها نشان می‌دهد اومیکرون به‌شدت در حال افزایش است، اما با توجه به اینکه از همه، تست اومیکرون گرفته نمی‌شود و این سویه تنها در تعدادی از افراد پیگیری می‌شود، باید عدد را چند برابر درنظر گرفت. شاید حدود 12هزار ابتلا به اومیکرون در کشور وجود داشته باشد؛ ‌«اومیکرون می‌تواند در مدت زمان کمی جایگزین دلتا شود؛ بنابراین فرصت زیادی نداریم. از مردم می‌خواهیم رعایت پروتکل‌ها را جدی بگیرند. اگر تا 2هفته دیگر این پروتکل‌ها به خوبی رعایت نشوند، ممکن است دچار پیک بیماری شویم.
در بسیاری از کشورها سطح واکسیناسیون درصد بالایی داشته، اما بی‌توجهی به رعایت پروتکل‌ها منجر به بروز پیک شده است. مردم باید نسبت به تکمیل واکسیناسیون برای هر  سه دوز اقدام کنند. پوشش دوز سوم در کشور حدود ۱۷ درصد است و مناسب نیست. این عدد باید به بالای ۸۰ درصد برسد تا اگر بیمار شدیم شدت ابتلا زیاد نباشد.» او در پاسخ به سؤال همشهری درباره اجباری شدن واکسیناسیون هم گفت: «قطعا افراد واکسن‌نزده به‌شدت در معرض خطر بیماری هستند و با توجه به اینکه در بسیاری از کشورها اکنون سویه اومیکرون جایگزین دلتا شده، باید واکسیناسیون بیشتر شود. فعالان کلیه اصناف هم باید واکسینه شوند زیرا بیمارشدن آنها خطری برای سایرین خواهد بود.» او درباره انتشار خبری مبنی بر توقف فعالیت برخی رانندگان واکسینه نشده در حمل‌ونقل عمومی به‌ویژه تاکسی‌ها از ابتدای بهمن هم گفت: «این کار بر عهده سازمان تاکسیرانی است و آنها با افرادی که هنوز واکسن نزدند تماس می‌گیرند. البته رانندگان تاکسی‌های اینترنتی اگر واکسن نزده باشند، سامانه ارائه خدمت برایشان مختل می‌شود، اما تاکسیرانی باید تمهیداتی برای واکسن‌نزده‌ها بیندیشد، چرا که برخی از تاکسی‌ها آزاد کار می‌کنند و تحت پوشش جایی نیستند. این در حالی است که نه درباره تاکسیرانی که درباره کل افراد جامعه باید احساس مسئولیت وجود داشته باشد و پروتکل‌ها و واکسیناسیون انجام شود. توصیه می‌کنیم که اگر افراد علائم بیماری داشتند به هیچ عنوان از منزل خارج نشوند و خود را تا زمان بهبودی قرنطینه کنند.»