موفقیتی دیگر در اوج تحریم
حسن رشوند-دبیر گروه سیاسی
روز پنجشنبه خبرگزاریها خبری را منتشر کردند که پیش از آن کمتر به آن پرداخته شده بود. خبر این بود: ماهوارهبر سیمرغ با موفقیت به فضا پرتاب شد و سخنگوی فضایی وزارت دفاع بهعنوان مرجع این اقدام گفت که این ماهوارهبر برای نخستینبار است که 3محموله تحقیقاتی را بهصورت همزمان به ارتفاع 470کیلومتری و با سرعت 7350متر بر ثانیه حمل
میکند.
نخستین ماهواره و کاوشگر فضایی ایران «سینا1» بود که در ششم آبان1384 با موشک ماهوارهبر «کاسموس-3ام» روسی به فضا پرتاب شد. پس از آن بود که همه تلاش دانشمندان کشورمان بر این قرار گرفت با اتکا به ظرفیتهای داخلی به فناوری ارسال ماهواره دست یابند. در این مسیر که تاکنون فقط در اختیار چند کشور صاحب نام در حوزه فضایی است، ایران توانست پیشرفتهای شایانی کسب کند. بسیاری اقدام ایران در پرتاب ماهواره را غیرممکن دانسته و با عدمموفقیت در این کار بزرگ، شروع به شانتاژ کرده و اقدام کشورمان در این حوزه را کاری شکستخورده از قبل معرفی میکردند. این سؤال برای برخی مطرح است که چرا با وجود گذشت 16سال از نخستین ماهوارهای که به فضا پرتاب کردیم، هنوز نتوانستهایم تقریبا به یک نقطه اطمینانبخش برسیم. پاسخ این سؤال را باید به عدماعتقاد دولتهای یازدهم و دوازدهم به حرکت در این مسیر دانست که اگر اعتقادی بود قطعا وضعیت ما متفاوتتر از گذشته میشد. دنبالکردن صنعت ارسال ماهواره برای کشورهایی که هیچ محدودیت تحریمی ندارند بسیار سخت است و این برای کشوری همچون ایران که از دریافت حداقلهای تجهیزاتی آن محروم است، بهمراتب سختتر خواهد بود. این سد زمانی شکسته شد که سپاه ماهواره «نور1» را که یک ماهواره چندمنظوره است، سوم اردیبهشت99 توسط «ماهوارهبر قاصد» از کویر مرکزی ایران با موفقیت در مدار 425کیلومتری زمین قرار داد.
تجربه ثابت کرده که هیچگاه کشورهای صاحب فناوریهای نوین، کشورهای غیربرخوردار از این فناوری را تغذیه نمیکنند و اگر قرار است اقدامی صورت گیرد باید با توجه به تلاش و ظرفیتهای داخلی انجام شود؛ چراکه اصولا آنها میدانند توسعه در چند فناوری، زمینهساز توسعه در بخشهای دیگر خواهد بود. غرب در دادن 4 فناوری «هستهای، فضایی، نانو و ژنتیک» همیشه با کشورها با خساست برخورد کرده و با ما در این حوزهها متصلّبانهتر برخورد میکند، چراکه بهدرستی میداند کشوری که در این حوزهها پیشرفت میکند، پیشرفت در حوزههای دیگر برایش امر آسانی خواهد بود.
امروز اصلیترین چالش ما با غرب در موضوع هستهای برای همین است که ایران با پشت سر گذاشتن مرزهای دانش در این حوزه، نتواند دیگر مرزهای دانش را درنوردد. با درک این شرایط بود که جمهوری اسلامی ایران تقریبا از 2دهه پیش، فناوری فضایی و ارسال ماهواره را در دستور کار خویش قرار داد. وقتی مبنا بر محدودیت و محرومکردن باشد، طبیعی است که باید بیشترین تلاشها صورت گیرد تا در فرصت باقیمانده به نقطه اطمینانبخش رسید؛ چراکه در کنوانسیونی که در سال1999 بین کشورها منعقد شد، با توجه به محدودیت فضا برای قرارگرفتن در نقطهای از جو، سهم همه کشورها مشخص شده است. از آنجا که ماهواره، صرفا از مدار مشخصشده قابل مخابره اطلاعات خواهد بود و بهجز آن، چنین امکانی فراهم نیست، باید در مدتزمان مشخص که این روزها به پایان آن رسیدهایم، حداکثر تلاش به عمل آید. در غیر اینصورت، برای همیشه از این امکان ارتباطی نوین محروم خواهیم بود و تنها باید به ماهوارههای اجارهای یعنی همان کاری که عربستان یا دیگران به آن بسنده کردهاند، روی آوریم که تجربه تلخ آن را در معطلکردن و درنهایت انجامندادن فلان کشور اروپایی بهمدت چندسال در ارسال ماهوارهای که میخواستیم پرتاب کنیم، داشتیم.
امروز باید بپذیریم که ما در یک «جبر تکنولوژی » قرار گرفتهایم و دگرگونیهای عمیق تاریخی و توسعه تمدنی با مقیاس ارتباطات سنجیده میشود و این ارتباطات در ارسال ماهواره امکانپذیر است. بنابراین تعلل در این حوزه را برای خود اصلا جایز نمیدانیم و برای تحقق آن از هیچ کوششی نباید فروگذار کرد.
اما پرتاب ماهوارهبر سیمرغ در این مقطع زمانی حامل چند پیام مهم بود:
1- در آستانه سالگرد شهیدسلیمانی، همرزمان و همسنگران این شهید در وزارت دفاع خواستند این پیام را منتقل کنند پرچمی که شهیدسلیمانی برافراشته با رفتنش هیچگاه بر زمین نخواهد ماند.
2- همزمانی این پرتاب با مذاکرات وین، گویای آن است که مسیر مذاکرات متفاوت از اقدامات تحقیقاتی ایران در حوزه فضایی است وآمریکا و کشورهای غربی نمیتوانند با پیوندزدن مذاکرات هستهای با اقدامات ایران در حوزههای دیگر، مانع پیشرفت ایران شوند.
3- اقدام ایران در پرتاب ماهوارهبر سیمرغ و پیش از آن شلیک 16موشک بالستیک در رزمایش پیامبر اعظم17 را باید بهنوعی پاسخ به یاوهگوییهای این روزهای مقامات رژیم صهیونیستی دانست.
4- این پرتاب و بهتبع آن ماهوارههایی که در آینده نزدیک به فضا فرستاده خواهند شد، ضمن اینکه قادر است بهصورت دقیق تحرکات دشمن را رصد کند، ایران اسلامی را هرچه زودتر به جمع کشورهای دارای توانمندی بومی سوق میدهد.
5- آمریکاییها خوب میدانند کشوری که موشک ماهوارهبر سهمرحلهای را با موفقیت شلیک میکند، به چه سطحی از توانمندی فنّاورانه دست یافته است. اقدامی در این سطح، به آن مفهوم است که ایران بهعنوان عمق استراتژیک محور مقاومت با استفاده از کمیت و کیفیت موشکهای استراتژیکی خود، در حال تبدیلشدن به یک قدرت بزرگ بازدارنده است که همزمان میتواند تواناییهای استراتژیکی و تاکتیکی خود را به بازوهای منطقهایاش منتقل و سیاستهایش را از طریق آنها اعمال کند.