فرهنگ و ایده عدالت
سیدجواد رسولی / کارشناس رسانه
مرکزی فرهنگی در شهر بارسلونا هست به نام «خانه آسیا». این مرکز از طرف وزارت خارجه اسپانیا و همینطور از سوی دولت منطقهای کاتالونیا ماموریت دارد تبادل فرهنگی میان اسپانیا و کشورهای آسیایی را برنامهریزی و اجرا کند. بودجه آن هم از طرف همین دو نهاد تامین میشود. مثلا یکی از کارهایی که این مرکز هر سال انجام میدهد برگزاری جشنواره فیلمهای آسیایی بارسلونا است که سینمای ایران هم در آن حضور پررنگی دارد و تا به حال جوایز متعددی را بهخود اختصاص داده است. این تنها مرکز فرهنگی با چنین ماموریتی نیست. «خانه عرب» که دفترش در شهر کوردوبا در جنوب اسپانیاست همین ماموریت را در نسبت با کشورهای جهان عرب و شمال آفریقا دارد، «خانه مدیترانه» در شهر آلیکانته در شرق اسپانیا همین ماموریت را در نسبت با کشورهای حوزه دریای مدیترانه پیش میبرد و «خانه آفریقا» نیز با چنین ماموریتی در شهر لاس پالماس فعال است. به این ترتیب بار دیپلماسی فرهنگی اسپانیا روی شهرها و مناطق مختلف اسپانیا توزیع شده است. اینگونه نیست که همهچیز در مادرید که پایتخت است اتفاق بیفتد. این مراکز در طول سال مدام در حال انجام فعالیتهای مختلف با کشورهای حوزه خود هستند و مقامات دولتی مربوطه هم برای حضور در این رخدادها به شهرهای مختلف سفر میکنند. چنین سیاستی یک حرکت رو به جلو برای تحقق عدالت اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی است. بخشهای مختلف کشور در پروژه سیاست خارجی و دیپلماسی فرهنگی مشارکت دارند. حضورشان تزئینی و حاشیهای نیست بلکه فعالانه ارتباط فرهنگی اسپانیا با دیگر نقاط جهان را پیش میبرند و بازوهای کارآمدی برای وزارت خارجه و وزارت فرهنگ دولت محسوب میشوند. از طرفی هنرمندان و چهرههای فرهنگی بینالمللی به این ترتیب به بخشهای مختلف کشور رفت وآمد میکنند و این امر به توسعه بهتر و بیشتر آن بخشها کمک جدی میکند. تولید شغل و پیشرفت در حوزههایی مثل گردشگری و مدیریت شهری نیز در کنار آن صورت میگیرد.
چنین مدلی از مدیریت و توسعه امروز میتواند به کمک حل مسائل کشورمان بیاید. در شرایطی که سرمایه انسانی کمنظیری با تحصیلات و توانمندی بالا در شهرها و استانهای مختلف کشور هست، همچنان همهچیز در تهران اتفاق میافتد. تهران است که برای همه تصمیم میگیرد و این تمرکزگرایی که ریشه در بوروکراسی سالخورده و قدیمی کشور دارد، فرصت رشد دیگر بخشهای ایران را گرفته است. مهم است که همه ایرانیان خود را در پروژه پیشرفت کشور سهیم بدانند و ببینند که این نقش از سوی دولت و حاکمیت جدی گرفته میشود. سفرهای استانی رئیسجمهورها اگرچه اقدام لازمی است اما هرگز کافی نیست. عدالت که از اهداف اصلی انقلاب اسلامی بوده است با چند سفر تامین نمیشود. زمان آن رسیده است که دولتها بتوانند ایران غیرتهرانی را به رسمیت بشناسند، به شکل جدی همه استانها را در پیشبرد ماموریتهای اصلی و واقعی کشور درگیر کنند و احساس مشارکت و دیدهشدن را به همه مردم ایران بدهند.