رونمایی از تیم اطلاع‌رسانی دولت

حداقل 3بخش شورای اطلاع‌رسانی دولت، دفتر ریاست‌جمهوری و دفتر هیأت دولت، منظومه رسانه‌ای و اطلاع‌رسانی دولت‌ها را تشکیل می‌دهند و البته این ساختار و تشکیلات در دولت‌های قبل حجیم و بر بدنه آن افزوده شده است.
روز چهارشنبه با انتخاب مهدی عرفاتی به‌عنوان دبیر شورای اطلاع‌رسانی دولت چهره‌ رسانه‌ای دولت به شکل و شمای نهایی خود نزدیک‌تر شد. حکم عرفاتی به امضای علی بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت رسیده و در آن به وضوح از عرفاتی خواسته شده برای انعکاس اقدامات و دستاوردهای دولت ایفای نقش داشته باشد. در این حکم آمده «تحقق نهضت تبیین و روایتگری صادقانه از برنامه‌ها و اقدامات دولت مردمی، ایجاد تعامل مستمر با اصحاب رسانه و انسجام بخشی در فعالیت مراکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی‌های دستگاه‌های اجرایی و انجام امور پیوست این حکم از اهم انتظارات اینجانب در این دوره مدیریتی است.» در سابقه عرفاتی بیش از 20سال سابقه رسانه‌ای ازجمله مدیر مسئولی و سردبیری روزنامه جام جم، معاون خبر روزنامه فرهیختگان و سردبیر خبرگزاری‌های نسیم و دانشجو عنوان شده است. قبل از عرفاتی، محمدرضا نوروزپور در دولت حسن روحانی دبیری شورای اطلاع‌رسانی دولت را برعهده داشت.

سخنگویی هیات دولت و اطلاع‌رسانی دفتر ریاست جمهوری
سخنگوی دولت تا دولت‌های نهم و دهم به‌طور سنتی وظیفه اصلی اطلاع‌رسانی دولت را برعهده داشت و درنهایت انتخاب یک سخنگوی اقتصادی در دولت محمود احمدی‌نژاد نقش مکمل سخنگویی را ایفا می‌کرد. این چارچوب رسانه‌ای تا دولت اول حسن روحانی نیز ادامه داشت اما از دولت دوازدهم با انتصاب محمود واعظی به‌عنوان رئیس دفتر رئیس‌جمهور سازوکار رسانه‌ای مفصل‌تری در زیرمجموعه دفتر ریاست‌جمهوری در کنار سخنگوی دولت مشغول اطلاع‌رسانی شد. طی 4سال دوم دولت تدبیر و امید محمود واعظی خود به تنهایی یکی از سخنگویان در حاشیه ولی فعال دولت روحانی محسوب می‌شد و طرح برخی اظهارات نه‌چندان همسو با علی ربیعی، سخنگوی دولت دوازدهم حاشیه‌ساز می‌شد.
رئیس دفتر رئیس‌جمهور یک معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی هم داشت که علیرضا معزی در دوره قبل مسئولیت آن را برعهده داشت و پس از او عباس هنرمند از سوی غلامحسین اسماعیلی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور برای این مسئولیت در دولت سیدابراهیم رئیسی انتخاب شد. اسماعیلی یک انتصاب دیگر هم در این مجموعه داشته و محمدمهدی رحیمی را به سمت «مدیرکل روابط‌عمومی» ریاست‌جمهوری منصوب کرده است.
در سازوکار اطلاع‌رسانی گسترده‌تر دولت، شورای اطلاع‌رسانی دولت به ریاست علی بهادری جهرمی و دبیری مهدی عرفاتی مسئولیت هماهنگی اطلاع‌رسانی وزرا و معاونان رئیس‌جمهور در همه بخش‌ها را برعهده دارند. شورای اطلاع‌رسانی دولت حتی یک آیین‌نامه هم دارد و براساس آن سخنگوی دولت رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت نیز محسوب می‌شود. علی ربیعی در دولت قبل مسئولیت این بخش از دولت را برعهده داشت و با اصلاح آیین‌نامه وظایف سخنگوی هیأت دولت و تشکیل شورای اطلاع‌رسانی، برای تقویت جایگاه سخنگویی و شورا تلاش شد. تا پیش از این ریاست شورا در برهه‌هایی با رئیس‌جمهور یا رئیس دفتر او بود که با اصلاحات سال1398سخنگوی دولت به‌عنوان رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت هم انتخاب شد.
سخنگوی دولت با این ارتقای جایگاه وظیفه دارد جلساتی را با حضور اعضای شورای اطلاع‌رسانی دولت که 4نفر از وزرای کابینه به همراه برخی معاونان رئیس‌جمهور و رئیس سازمان صداوسیما در آن عضویت دارند برگزار کند تا برای اطلاع‌رسانی اقدامات و دستاوردهای دولت، هماهنگی داشته باشند. سخنگوی دولت براساس همین آیین‌نامه مسئولیت «اعلام مواضع، سیاست‌ها و خط‌مشی‌های هیأت دولت درخصوص مسائل و موضوعات داخلی و خارجی کشور به‌صورت مستمر» را برعهده دارد.

تنها چهره باقیمانده از دولت قبل
سخنگوی دولت اگرچه در واقع سخنگوی هیأت دولت است ولی در یک ساختار سوم دفتر هیأت دولت یک دبیر هیأت دولت هم دارد که اطلاع‌رسانی اقدامات دولت جزئی از وظایفش است. در دوره ریاست‌جمهوری حسن روحانی، محسن حاجی‌میرزایی و حسین سیمایی‌صراف این مسئولیت را برعهده داشتند و سیمایی‌صراف در دولت رئیسی نیز تاکنون دبیر هیأت دولت بوده است. با وجود برخی گمانه‌زنی‌ها مبنی بر جابه‌جایی سیمایی‌صراف، او تنها مدیر مرتبط رسانه‌ای باقیمانده از دولت روحانی در دولت رئیسی است.

بخش‌های مکمل اطلاع‌رسانی دولت
وظیفه اطلاع‌رسانی در بخش‌های دیگری از دولت نیز جنبه رسمی دارد. سامانه ارتباطات مردمی ریاست‌جمهوری که با نام اختصاری سامد شناخته می‌شود از 21شهریورماه مسئول جدید خود را شناخت و حجت‌الاسلام احمد صالحی از سوی سیدصولت مرتضوی، معاون اجرایی رئیس‌جمهور به‌عنوان رئیس مرکز ارتباطات مردمی ریاست‌جمهوری منصوب شد. این مرکز در دوره ریاست‌جمهوری رئیسی فعالیت چشمگیرتری پیدا کرده و رئیسی در سفرهای استانی خود مسئولیت جمع‌آوری نامه‌های مردمی را به‌طور مستقیم برعهده آنان قرار داده است. قبل از حجت‌الاسلام صالحی، اسماعیل سماوی خواهرزاده حسن روحانی به‌عنوان مدیر این بخش منصوب شده بود. در دولت رئیسی اضافه بر سخنگوی دولت سخنگوی اقتصادی نیز انتخاب شده است که احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد همزمان عهده‌دار این مسئولیت نیز شده است. تجربه اطلاع‌رسانی دولت‌ها ضرورت هماهنگی و شنیده شدن صدای واحد از دولت‌ها در بخش‌های مختلف آن را ایجاد کرده است و به‌نظر می‌رسد در دولت سیدابراهیم رئیسی این وظیفه به‌صورت متمرکزتری در اختیار علی بهادری‌جهرمی گذاشته شده است. سایر چهره‌های اطلاع‌رسانی دولت سیزدهم در مقایسه با دولت روحانی از طرح اظهارنظرهای موازی و حاشیه‌ساز پرهیز داشته‌اند و تنها در برخی موارد ضروری‌تر به طرح مواضع دولت در مسائل مختلف پرداخته‌اند.