خوزستان صدرنشین مصرف آب کشاورزی در ایران

تازه‌ترین آمارهای رسمی از وضعیت شاخص‌های کلان اقتصاد بخش کشاورزی به وضوح از یک خطای تصمیم‌سازی و سیاستگذاری در کشور حکایت دارد. مصداق بارز این خطا را می‌توان در آمار بخش کشاورزی استان خوزستان، استانی گرفتار بحران آب، مشاهده کرد. استانی که به تنهایی بیش از 15درصد کل آب بخش کشاورزی را مصرف می‌کند اما سهم آن از ارزش افزوده بخش کشاورزی ایران فقط6.48درصد است. مرکز آمار می‌گوید: از لحاظ شاخص مصرف آب بخش کشاورزی، استان‌های خوزستان، فارس و خراسان رضوی به‌ترتیب در رتبه اول تا سوم قرار دارند. نکته قابل تامل اینکه؛ خوزستان در بین متغیرهای مختلف تولید محصولات کشاورزی و فرآورده‌های گوشتی ایران صدرنشین نیست و تنها در بخش تولید محصولات زراعی در بالای جدول قرار دارد.

معمای الگوی کشت
به گزارش همشهری، مقایسه سهم و رتبه استان‌ها از میزان مصرف آب کشاورزی و همچنین سهم آنها در ارزش افزوده‌ای که ایجاد می‌کنند، این پرسش را پیش روی سیاستگذاران قرار می‌دهد که درصورت تغییر الگوی کشت و همچنین دست کشیدن از سیاست‌های خودکفایی حداکثری، چه میزان می‌توان از مصرف آب کاهش داد و بهره‌وری منابع آبی کشاورزی را بهبود بخشید؟
به این آمارها دقت کنید؛ خوزستان 15.2درصد کل آب بخش کشاورزی ایران را می‌بلعد و فقط 6.48درصد از کل کیک بخش کشاورزی ایران را تشکیل می‌دهد. از سوی دیگر سهم این استان از شاغلان بخش کشاورزی ایران اندکی بیش از 5درصد برآورد شده است. همچنین خوزستان 9.1درصد گوشت قرمز ایران را تولید می‌کند ولی در تولید شیر در جمع 10استان کشور جای ندارد و فقط 3.8درصد گوشت مرغ کشور در این استان تولید می‌شود.
دومین استانی که با تنش آبی شدید مواجه است، استان اصفهان است که پس از استان‌های خوزستان، فارس، خراسان رضوی و کرمان در رتبه پنجم از حیث سهم آب مصرفی کشاورزی قرار دارد و سهم این استان از ارزش افزوده بخش کشاورزی 4.6درصد برآورد شده و 4.2درصد از شاغلان بخش کشاورزی را به‌خود اختصاص داده است. این استان درگیر تنش آبی در جمع 10استان در تولید محصولات زراعی سهم ندارد و در تولید محصولات باغی هم در رتبه نهم قرار گرفته و با سهم 6.1درصدی تولید گوشت قرمز در جایگاه ششم جا خوش کرده است. اصفهان پس از خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، تهران و فارس بیشترین شیر خام ایران را تولید می‌کند و در گوشت مرغ هم در جایگاه سوم پس از مازندران و گلستان و در تولید تخم مرغ با سهم 15.5درصدی در رتبه نخست قرار دارد.
استان فارس در رتبه سوم مصرف آب بخش کشاورزی ایران قرار دارد و رتبه دوم در ایجاد ارزش افزوده بخش کشاورزی را پس از مازندران به‌خود اختصاص داده است. سهم این استان از شاغلان بخش کشاورزی 6.8درصد و رتبه آن هم پس از خراسان رضوی، کرمان و آذربایجان غربی چهارم است. فارس همچنین رتبه سوم در تولید محصولات زراعی، رتبه چهارم در تولید محصولات باغی، رتبه چهارم در تولید گوشت قرمز، رتبه چهارم در تولید شیر، رتبه پنجم در تولید گوشت مرغ و رتبه نهم در تولید تخم مرغ را به‌خود اختصاص داده است.
استان دیگری که با تنش آبی مواجه است، یزد است که در جمع 10استان با بیشترین مصرف آب کشاورزی و ارزش افزوده این بخش جای ندارد و در هیچ‌کدام از شاخص‌های مهم اقتصاد بخش کشاورزی شامل تعداد شاغلان، تولید محصولات زراعی و باغی، گوشت قرمز و گوشت مرغ، تولید شیر و تخم مرغ نام استان یزد در بین 10استان صدرنشین دیده نمی‌شود.
این استان تنها 1.4درصد آب بخش کشاورزی ایران را مصرف می‌کند و 2.1درصد ارزش افزوده بخش کشاورزی را به‌خود اختصاص داده ولی نکته اینجاست که این استان در تولید محصولات گلخانه‌ای کشاورزی ایران رتبه چهارم را دارد و 14.1درصد از تولیدات گلخانه‌ای کشور را به‌خود اختصاص داده است.