قضایی
دومین ملاقات محکومان آبان98 با محسنیاژهای
رئیس قوه‌قضاییه در جلسات مردمی خود همچنان پرونده محکومان امنیتی آبان1398 را روی میز دارد و به درخواست‌های آنها رسیدگی می‌کند. روز پنجشنبه یک‌بار دیگر پای پرونده محکومان امنیتی به جلسه دیدار مردمی غلامحسین محسنیاژهای کشیده شد و در 3فقره از این پرونده‌ها درخواست‌هایی خطاب به محسنیاژهای مطرح شد. اژه‌ای در یک‌ماه نخست فعالیت خود نیز با تعدادی از خانواده‌های محکومان ناآرامی‌های آبان1398 نیز دیدار کرده بود و از دادستان تهران خواسته بود با بررسی فوری پرونده این نوع محکومان زمینه آزادی و بخشودگی افراد واجد شرایط را فراهم کند. تعداد بازداشتی‌های اعتراضات گرانی بنزین در آبان1398 از سوی کمیسیون امنیت ملی مجلس 7هزار نفر اعلام شده بود. آمار زندانی‌های باقی‌مانده از آن بازداشت‌ها مشخص نیست ولی اخبار آزادی برخی از آنان و پیگیری وضعیت بازداشتی‌های باقی‌مانده در رصدهای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی دنبال می‌شود.
مرکز رسانه قوه‌قضاییه، مردادماه به‌دنبال دیدار اول محسنیاژهای اعلام کرده بود تعداد زیادی از این محکومان حسب مورد، مشمول آزادی مشروط یا عفو قرار خواهند گرفت. پیش‌تر در مناسبت‌های مختلف از جمله نیمه‌شعبان امسال بنا به درخواست رئیس قوه‌قضاییه از مقام معظم رهبری ۱۰۰نفر از محکومین امنیتی ازجمله برخی محکومین حوادث آبان‌ماه سال۹۸ مشمول عفو شدند؛ در سال۱۳۹۹ نیز با اعلام و فهرست ارائه‌شده توسط قوه‌قضاییه بالغ بر ۱۵هزار و ۳۰۰نفر از محکومان، مشمول عفو رهبری قرار گرفتند که این میزان در مقایسه با سال۹۸، رشد ۸۶درصدی داشت.
اژه‌ای چه گفت؟
رئیس قوه‌قضاییه در دیدارها و برنامه‌های بازدید خود نشان داده از صرف ارائه ویترینی اقداماتش پرهیز دارد. او همان‌طور که قبلا خواهان اصلاح عبارت «بازدید سرزده» در انتشار اخبار بازدیدهایش از زندان‌ها شده بود، در دیدار روز پنجشنبه خود نیز شفاف و ساده درباره چگونگی برگزاری این دیدارها توضیح داد: «چندوقتی است که به من گفته‌اند تعدادی از افراد نیاز دارند با خود من دیدار کنند؛ انتخاب این مجموعه به تشخیص خودشان بوده است؛ یعنی من در جریان نیستم. اینجا هستم تا اگر چنانچه کاری طبق قانون می‌توان انجام داد مساعدت کنیم.» پاسخ‌های واقعی او به درخواست‌ها نیز حکایت از آن داشت که برخی نیز در این دیدارها از رئیس قوه‌قضاییه جواب منفی می‌گیرند.
محسنیاژهای البته اکثر درخواست‌ها را اجابت کرد. تعدادی از بازدیدکنندگان درخواست کاهش یا پایان دوره محکومیت متهمان خود در زندان را داشتند که اژه‌ای در جواب‌شان می‌گفت: «اگر وضع حال فعلی او خوب باشد کمکش می‌کنیم.» او در پاسخ به بستگان یکی از متهمان اخلال ارزی با شغل اصلی قصابی که به 20سال زندان محکوم شده است، گفت: «قانون اجازه اجابت هیچ‌کدام از درخواست‌های او را نمی‌دهد.»
یکی از مراجعه‌کننده‌ها با طرح مشکل جسمی و مریضی متهم خود در زندان از اژه‌ای درخواست کمک کرد که جواب شنید: «اگر چنین باشد دادستانی تهران بررسی کند که تحمل حبس دارند یا نه؛ ما هر سه‌راهکار را بررسی می‌کنیم. یکی مریضی، یکی احتمال اعمال 471 و یکی هم احتمال عفو.»
محسنیاژهای همچنین دستور توقف اجرای حکم یک متهم را مشروط به تأیید قبول مسئولیت فرد دیگری در جرم صورت‌گرفته صادر کرد. او می‌گفت: «ما دل‌مان می‌خواهد نه یک نفر به زندان بیاید و نه یک نفر در زندان باشد ولی به هر تقدیر حق طرفین است و یکی شاکی است و یکی متهم.» خانمی با این توضیح که «مستأجرم و منبع درآمدی ندارم و اگر می‌شود بقیه زندانم را ببخشید»، درخواست آزادی زندانی‌اش را داشت که اژه‌ای خطاب به همکاران قضایی خود در جلسه گفت «ما که تازه عفو داشتیم چرا مشمول نشد؟ اگر همین‌طور باشد که می‌گویید و سابقه نداشته باشد و اتهامش همین باشد، انجام می‌شود.»
اژه‌ای: هر سه‌قوه انقلابی و به فکر مردم هستند
رئیس قوه‌قضاییه صبح جمعه در نشست اعضای شورای فرماندهی و مسئولان مرکز مقاومت بسیج قوه‌قضاییه رویکرد دولت مردمی و مجلس انقلابی و قوه‌قضاییه تحول‌خواه را از فرصت‌های موجود دانست و با اشاره به افزایش امید و اعتماد در جامعه، گفت: دولت ما دولتی انقلابی است و می‌خواهد واقعا برای مردم کار کند و کشور را از جنبه‌های مختلف ارتقا ببخشد. غلامحسین محسنیاژهای همچنین با بیان اینکه «مجلس هم امروز همین انگیزه را دارد و می‌خواهد انقلابی عمل کند»، گفت: «در قوه‌قضاییه هم همکاران عزیز ما می‌خواهند اصلاح کنند و یک قوه‌قضاییه در تراز نظام اسلامی شکل بدهند که به‌دنبال اجرای بهتر عدالت و خدمت بهتر به مردم است.»
عفو؛جز در موارد سرقت و آدم‌ربایی
این دیدار به‌مدت 2ساعت و با حضور افرادی انجام شد که طی روزهای گذشته به دفتر ارتباطات مردمی قوه‌قضاییه مراجعه کرده بودند. اژه‌ای درباره درخواست‌های صورت‌گرفته در دیدارهایش توضیح داد: برخی مراجعه‌کنندگان از ابراز پشیمانی فرد محکوم یا متهم سخن می‌گفتند و خواستار آن بودند که نام فرد مورد نظرشان در لیست عفو قرار بگیرد که برای ما هم گذشته از پیشینه افراد، وضعیت حال او خیلی حائز اهمیت و ملاک است و در این موارد نیز دستورات لازم ابلاغ شد. افرادی هم در جریان ملاقات مردمی امروز حضور داشتند که با تکیه بر بیماری فرد زندانی مورد نظر خود، خواستار ارفاقات قانونی یا تغییر نوع مجازات می‌شدند که باید پزشکی قانونی درخصوص آن اعلام نظر کند و پس ازآن در این موارد تصمیم‌گیری می‌شود. احساس من این بود که تعدادی از درخواست‌های متقاضیان در دیدار‌های امروز صحیح بود. رئیس قوه‌قضاییه اضافه کرد: می‌توان ارفاقات قانونی را شامل حال یک زندانی کرد که فاقد سابقه کیفری بوده، مدتی از حبس خود را گذرانده و امروز هم نادم و پشیمان است؛ بر همین اساس امروز تعدادی از این افراد را به رئیس‌کل دادگستری استان‌ها یا دادستان‌های کشور معرفی کردیم تا از ارفاقات قانونی برخوردار شوند. در عین حال به‌گفته او «موارد خاصی هم در دیدار امروز بود که به سبب سنگین بودن مجازات، داشتن شاکیان خصوصی، هیچ راهی برای ارفاقات قانونی فرد محکوم یا متهم وجود نداشت. نمی‌توان ارفاقات قانونی را شامل حال فردی کرد که در دادنامه او عناوین مجرمانه‌ای مثل سرقت و آدم‌ربایی وجود داشته و خودش تمام این اتهامات را قبول کرده و مدت زیادی هم از حبس او نمی‌گذرد.»