نسلی رنجور در غیاب زنگ ورزش

فاطمه عباسی

آمار سلامت دانش‌آموزان ایرانی نگران‌کننده است. این را از آمارهای رسمی هم خیلی راحت می‌شود فهمید. آنطور که وزیر بهداشت گفته، 30درصد دانش‌آموزان چاق هستند؛ یعنی از مرحله اضافه وزن هم رد شده‌اند. براساس اطلاعات آموزش و پرورش هم درمجموع 4میلیون و یک‌هزارو۹۶۳ دانش‌آموزان اضافه وزن دارند و در مرز چاقی هستند. با این حساب بیش از نیمی از دانش‌آموزان ایرانی، وزن استاندارد و متعادلی ندارند و دلیلش هم بی‌تحرکی است. به غیراز یکی- دو سال اخیر که کرونا باعث شد مدارس مجازی و زنگ ورزش به کل حذف شود، در سال‌های پیش از آن هم زنگ ورزش برای دانش‌آموزانی که حالا به جای بازی‌های فیزیکی دائم پای کامپیوتر، تبلت یا موبایل هستند، جدی گرفته نشده بود. اغلب مدارس از داشتن حداقل امکانات ورزشی محروم بودند و مکان مناسبی برای ورزش دانش‌آموزان در مدارس وجود نداشت. همه این عوامل باعث شده تا بسیاری از دانش‌آموزان وزن مناسبی نداشته باشند و از چاقی رنج ببرند. حالا که بحث باز شدن مدارس با فروکش کردن کرونا بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاده، همچنان مشکل زنگ‌های بی‌رمق ورزش در مدرسه‌ها پا برجاست. تا جایی که حتی اعلام شده است که شاخص نسبت تعداد دانش‌آموز به معلم ورزش در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ که معادل 559.75نفر است، در وضعیت بسیار نامطلوبی قرار دارد، یعنی هر ۵۶۰دانش‌آموز ایرانی یک معلم ورزش دارند! البته خلأ زنگ ورزش در مدارس فقط روی جسم دانش‌آموزان تأثیر نمی‌گذارد و علاوه بر مشکلات جسمی، پیامدهای روحی و روانی نیز دارد و بر فرایند یادگیری نیز تأثیر منفی می‌گذارد. فکرش را بکنید بچه 8ساله‌ای که پر از انرژی است و نیاز به تخلیه هیجان دارد، مجبور می‌شود نیمی از روز را روی نیمکت کلاس‌ها بنشیند و از جایش هم تکان نخورد. این شیوه آموزشی، انرژی و شور و شوق دوران کودکی را می‌کشد و دانش‌آموز را از فضای مدرسه بیزار می‌کند. گرچه وزارت آموزش و پرورش طی سال‌های اخیر تلاش کرده زنگ ورزش را در مدارس جا بیندازد، اما هنوز هم در بسیاری از مدارس کشور، نه امکانات و تجهیزات درست و حسابی برای زنگ ورزش وجود دارد و نه حتی زمان زنگ ورزش به آموزش‌های ورزشی اختصاص پیدا می‌کند. نیاز نیست فقط مدارس شهرهای محروم و کوچک را مثال بزنیم، بلکه در همین تهران و کلانشهرها هم می‌توانید مدارس زیادی را پیدا کنید که اصلا زنگ ورزش در این مدارس، تعریف شده نیست و به زنگ ورزش، به دید زنگ بیکاری نگاه می‌کنند. چند سال پیش رشته‌های ژیمناستیک، شنا، دوومیدانی، طناب زنی و پینگ پنگ فعالیت‌هایی بود که انجام آنها در زنگ ورزش مدارس ابتدایی اجباری شد، اما هنوز هم در بسیاری از مدارس کشور، نشانی از آموزش این رشته‌های ورزشی به چشم نمی‌خورد. به هر حال ورزش و فعالیت بدنی باعث کاهش استرس دانش‌آموزان و ایجاد روحیه‌ای شاداب و سرزنده در آنها می‌شود. نبود این امکان در آینده نسلی رنجور را وارد عرصه‌های مختلف اجتماعی خواهد کرد.