صبح صادق عدالت

علی نوری|  خبرنگار:‌

سحرگاه نیمه شعبان سال 255 هجری، خورشیدی تجلی کرد که چشم آفرینش از نورش، بینا شد. ثمره ازدواج امام حسن عسکری(ع) با نرجس خاتون، نوگلی زیبا شد که جهان همتایش را ندیده است. 
گرچه مهدی(عج) در کودکی از نظرها غایب شده، ناظر بر اعمال مسافران کاروان انتظار است. قرن‌هاست جهان در انتظار مظهر پاکی و ایمان است. او که بیاید امواج روح افزای عدالت در سراسر عالم می‌تراود. همه ادیان و فرقه‌ها به آمدن کسی که امید جهانیان است و عالم را پر از عدل و داد می‌کند اعتقاد دارند. همه اندیشه‌های جهانی برای پایان دوره تاریخ، منجی آخرالزمانی را قائل هستند. 

حجت‌الاسلام والمسلمین «محمدرضا فؤادیان» معتقد است منجی‌گرایی در ادیان یک بحث فطری در نهاد بشریت است. این محقق و نویسنده آثار متعدد در زمینه مهدویت به همشهری می‌گوید: بشر در هر جای جهان باشد ظلم را زشت و عدالت را نیکو می‌داند به دلیل آن که در نهاد بشریت، آمدن روز روشن و پایان دادن به ظلمت شب نهفته است. مذاهب مختلف اسلامی هم به موعود آخرالزمانی اعتقاد دارند. به گفته حجت‌الاسلام فؤادیان 564 روایت فقط از پیامبر گرامی اسلام(ص) در مورد امام مهدی(عج) نقل شده است. این عضو هیأت علمی مرکز تخصصی مهدویت درباره اعتقاد عمیق اهل‌سنت به منجی اظهار می‌کند: علمای برجسته اهل سنت روایتی از پیامبر اسلام(ص) نقل کرده‌اند که آن حضرت فرمودند: «هر کسی که مهدی را منکر شود کافر است.» حتی جریان‌های افراطی سلفی هم به ظهور منجی اعتقاد دارند. 


سعادت بشر، دستاورد دولت منجی

این که اصل مهدویت و منجی‌گرایی یک موضوع مشترک بین همه ادیان و جریان‌هاست انکارنشدنی است. همه ادیان به آمدن منجی اعتقاد دارند و پیروان آن‌ها معتقدند پس از آمدن منجی، جهان پر از عدل و داد می‌شود. برقراری عدالت در سراسر عالم و ریشه‌کن کردن بیداد و تبعیض و بی‌عدالتی از اهداف اصلی حکومت حضرت مهدی(عج) است. حجت‌الاسلام والمسلمین فؤادیان مدینه فاضله و جامعه بدون فساد، تبعیض، ظلم و تبانی را یکی از موضوع‌های مشترک بین همه اندیشه‌های نجات‌بخش می‌داند و تاکید می‌کند: در رابطه با دستاوردهای دولت منجی همه ادیان یک حرف را می‌زنند و آن سعادت بشر است. 

این محقق و نویسنده مهدویت ادامه می‌دهد: 2 هزار حدیث غیر تکراری از پیامبر اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) درباره جامعه آرمانی وجود دارد که درباره علائم ظهور، کیفیت ظهور و دستاوردهای دوران پس از ظهور و حتی درباره محیط زیست و حقوق بشر در دولت مهدوی، مطالب شفاف دارد. وی با بیان این که جنس و ماهیت انتظار برای دولت آرمانی متفاوت از انتظارهای دیگر بشر است، اظهار می‌کند: وقتی به اندیشه شیعه در مورد جامعه آرمانی نگاه می‌کنید می‌بینید حتی مسائل ریز و کوچک به صورت خیلی روشن و گسترده بیان شده است. 


عدالت‌گستری در شئون زندگی

حجت‌الاسلام والمسلمین فؤادیان تاکید می‌کند: روایت داریم که وقتی امام مهدی(عج) ظهور کند نخستین حکم‌های عدالت‌محور ایشان کنار خانه خدا شروع می‌شود.  ایشان به آن‌هایی که اعمال مستحبی انجام می‌دهند توصیه می‌کنند کنار بروند و دایره مطاف به کسانی که طواف واجب به گردن دارند واگذار می‌شود؛ یعنی مطاف هم طعم عدالت را می‌چشد.

 وی می‌افزاید: همان‌طور که گرما و سرما وارد خانه‌ها می‌شود، در عصر ظهور، عدالت این‌گونه در خانه‌ها نفوذ پیدا می‌کند. طبق روایت، حتی برای کسی که در خانه خوابیده باشد کوچک‌ترین سروصدایی که نشان‌دهنده بی‌عدالتی باشد ایجاد نمی‌شود تا او از خواب بیدار شود. این عدالت همه جای جهان را فرا می‌گیرد، حتی ماهی قعر دریا و پرندگان آسمان طعم عدالت را می‌چشند. این پژوهشگر مهدویت می‌گوید: در دوران پس از ظهور در بخش عدالت قضایی هیچ ظلمی صورت نمی‌گیرد، عدالت فردی و اجتماعی حاکم می‌شود و علوم و فنون به صورت گسترده رشد می‌کند. 


رفاه اقتصادی در حکومت مهدوی

حجت‌الاسلام والمسلمین فؤادیان رفاه اقتصادی را دستاورد دیگر حکومت مهدوی ذکر می‌کند و می‌افزاید: در آن دوران حتی یک فقیر در عالم مشاهده نمی‌شود. این که گفته می‌شود تا می‌توانید به فقیران کمک کنید به همین دلیل است که در دوره حکومت امام مهدی(عج) رفاه اقتصادی ایجاد می‌شود. ادبیات روایی ما معتقد است در دوران حکومت مهدوی، بشر آسمان‌های هفت‌گانه را طی می‌کند. 

وی در این زمینه ادامه‌ می‌دهد: همه کره‌ها و سیاره‌هایی که دیده می‌شود جزو آسمان اول است و 6 آسمان دیگر از دسترس دید ما و ابزارهای علمی امروز بیرون است. ولی مردم به برکت دانشی که امام مهدی(عج) آموزش می‌هن هستی را مورد مطالعه قرار می‌دهند و این سبب قرب بیشتر بنده‌ها نسبت به خداوند می‌شود. عضو هیأت علمی مرکز تخصصی مهدویت تاکید می‌کند: در روایت‌ها آمده که در دوره حکومت امام زمان(عج) هر جای جهان پا بگذارید یک وجب زمین بایر پیدا نمی‌شود و همه جا عمران و آبادانی خواهد بود. در روایت دیگری آمده است که امنیت چنان گسترش می‌یابد که یک زن تنها می‌تواند از شام تا عراق را بدون این که کسی متعرض او شود، بپیماید. 


وظایف منتظران ظهور

امتی که در انتظار ظهور مصلح جهانی است، خود باید صالح باشد. نمی‌شود چشم‌انتظار موعودی باشیم تا کل عالم را مهربانی و عدالت فرا گیرد اما خودمان مهربان و عدالت‌گستر نباشیم. نمی‌شود منتظر بافضیلت‌ترین هدیه الهی باشیم و حق میزبانی را ادا نکنیم. حق میزبانی همان وظایف منتظران است که زمینه‌ای برای ظهور موعود آخرالزمانی خواهد بود. حجت‌الاسلام والمسلمین فؤادیان با بیان این که همه ما در برابر شکل‌گیری جامعه آرمانی وظیفه داریم، اظهار می‌کند: اگر قرار باشد تغییری در عالم صورت گیرد مردم هستند که نقش‌آفرینی می‌کنند. اگر در جایی ظلم و ستم وجود داشته باشد خداوند و امام مهدی(عج) خوششان نمی‌آید، پس این مردم هستند که چنین شرایطی را بر جهان حاکم کردند. مردم برای این که به بلوغ فکری برسند باید به وظایف خودشان عمل کنند. به گفته این پژوهشگر مهدوی، انتظار فقط یک حالت روانی و فکر مثبت نیست بلکه از بافضیلت‌ترین اعمال است. 

وی ادامه می‌د‌هد: در کتاب «مکیال المکارم» مرحوم آیت‌الله موسوی‌اصفهانی 80 وظیفه برای منتظران ظهور برشمرده شده است اما این وظایف را می‌توان در سه مؤلفه معرفت، محبت و اطاعت خلاصه کرد. این روایت از پیامبر اسلام(ص) که فرمودند: «هر فردی که بمیرد در حالی که امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلی مرده است.» نشان‌دهنده اهمیت شناخت امام زمان(عج) است. حجت‌الاسلام والمسلمین فؤادیان تاکید می‌کند: اگر بخواهیم زندگی را بر اساس حیات طیبه استوار کنیم و از فساد و رذیلت‌های اخلاقی فاصله بگیریم، راز و رمزش شناخت امام زمان(عج) است. 
وی با بیان این که شناخت امام زمان(عج) یک شناخت ظاهری و شناسنامه‌ای نیست، اضافه می‌کند: باید جایگاه حجت خدا را در هستی بدانیم و بفهمیم نقش امام در زندگی چیست و رابطه ما و ولی چگونه تعریف می‌شود. اگر این مقام و فضائل امام را بدانیم معرفت کامل نسبت به ایشان خواهیم داشت. 

عضو هیأت علمی مرکز تخصصی مهدویت در مورد محبت به امام زمان(عج) می‌گوید: اگر کسی را دوست داشته باشیم سعی می‌کنیم نگرانش نکنیم. صدقه دادن و دعاکردن از محبت انسان شکل می‌گیرد. حجت‌الاسلام والمسلمین فؤادیان می‌افزاید: این که کارهایی که مورد رضایت حجت خداست انجام دهیم و از انجام کارهایی که سبب غضب ایشان می‌شود فاصله بگیریم، یعنی از ایشان اطاعت کرده‌ایم. امید به آینده آثار و برکات دنیوی و اخروی دارد. مهدویت واسطه فیض در این دنیاست و در آخرت نیز یکی از سؤال‌های جدی این است که برای امام زمان(عج) چه کاری انجام داده‎ایم. 


اندیشه تحول‌آفرین

رئیس موسسه آینده روشن درباره اهمیت اندیشه مهدویت و تشکیل امت واحده جهانی اظهار می‌کند: بعد از اندیشه توحید و نبوت، هیچ اندیشه‌ای به ارزشمندی اندیشه مهدویت وجود ندارد. آن‌قدر که به این اندیشه دعوت شده‌ایم، به هیچ کدام از آموزه‌های دین دعوت نشده‌ایم. حجت‌الاسلام والمسلمین «سیدمسعود پورسیدآقایی» می‌افزاید: آنچه به اندیشه‌های دیگر اسلامی راهنمایی‌مان می‌کند اندیشه مهدویت است. به همین دلیل است که علیه انقلاب اسلامی و این اندیشه هزینه و مخالفت زیادی می‌کنند. 

دبیر همایش بین‌المللی دکترین مهدویت تاکید می‌کند: اندیشه مهدویت تحولی در هدف‌ها، نیت‌ها، انگیزه‌ها و رفتارهای ما ایجاد می‌کند که با هیچ اندیشه دیگری قابل مقایسه نیست. وی می‌گوید: اندیشه مهدویت و انتظار، نگاه انسان به جهان و تاریخ و نگاه انسان به خودش را عوض می‌کند و در اصلاح روابط فردی و اجتماعی تأثیر بی‌نظیر دارد. حجت‌الاسلام والمسلمین پورسیدآقایی با بیان این که اندیشه مهدویت سبب حرکت‌های سیاسی و انقلابی می‌شود، اظهار می‌کند: این اندیشه افق چشم‌انداز امت اسلامی است؛ یعنی قله‌ای را که می‌خواهیم به آن برسیم، مشخص می‌کند. وی می‌افزاید: امتی که در انتظار ظهور مصلح است خودش باید صالح باشد؛ بنابراین انسان‌های صالح، ظلم و ستم را نمی‌پذیرند و اندیشه مهدویت برای حاکمان ستمگر مرگ‌آفرین است. 

رئیس موسسه آینده روشن با اشاره به توسعه پژوهش‌ها و فعالیت‌هایی که درباره اندیشه مهدویت انجام شده است، اظهار می‌کند: اگر قبل از انقلاب فعالیت‌های مهدویت در حد انجمن حجتیه خلاصه می‌شد امروز این اندیشه به عنوان راهبرد نظام در مقطع دکترا و سطح 4 در مراکز دانشگاهی و حوزوی مطرح است.