تلهکابین ناهارخوران در کشاکش لغو و اجرا
شورای شهر و شهرداری گرگان در حال پیگیری بازگرداندن مصوبهای هستند که پای مدیران را به مراجع نظارتی کشانده است
ستاره حجتی-خبرنگار
6سال قبل طرح اجرای تلــهکـــابین در جنگل ناهارخوران و در محدوده زیرنظر شهرداری گرگان با وجود مخالفتهای گسترده و کارشناسی از سوی شورا و شهرداری گرگان مصوب شد.
این طرح برای اجرا نیازمند مطالعات ارزیابی اثرات محیطزیستی و دریافت مجوزهای لازم از سوی سازمان محیطزیست، سازمان جنگلداری و مراتع و شورایعالی معماری و شهرسازی بود. پس از دریافت مجوز، مخالفان که معتقد بودند این طرح نابودی جنگلها را در پی دارد و فاقد توجیه اقتصادی است، پیگیریهایی را در اینباره انجام دادند. در نتیجه مجوز طرح لغو شد و حالا و درست چند روز پس از لغو مجدد طرح، شورای شهر و شهرداری در حال پیگیری برای بازگرداندن مصوبهای هستند که پای مدیران بسیاری از دستگاهها را به مراجع نظارتی کشانده است.
2بار ابطال مجوز
رئیس شورای شهر گرگان با بیان اینکه این مجوزها دی سال گذشته دریافت شده است به همشهری میگوید: با توجه به اینکه محل اجرای طرح تلهکابین گرگان بیش از 5هکتار مساحت دارد، طبق قانون باید طرح جامع زیستمحیطی آن اخذ شود درحالیکه تاکنون به این مورد اشاره نشده بود. بهگفته صفرعلی پایین محلی، تاکنون این طرح ۲بار در شورایعالی شهرسازی و معماری مصوب شده است و ابطال مجدد مجوزهای آن از سوی این شورایعالی قابل پذیرش نیست.
کوچکسازی طرح
رئیس کمیسیون گردشگری گرگان هم با بیان اینکه براساس موارد طرح شده در شورایعالی شهرسازی، علاوه بر ابطال همه مجوزها، مدیران صادرکننده هم باید در مراجع نظارتی پاسخگو باشند به همشهری میگوید: رویکرد حاکم بر شورایعالی معماری و شهرسازی کشور به تلهکابین گرگان مطلوب نیست. قرار بود عملیات اجرایی تلهکابین گرگان در زمینی به مساحت ۱۰هزار و ۵۰۰مترمربع اجرایی شود که در کنار آن ساخت یک مجموعه فروشگاهی، پارکینگ و سالن همایش نیز پیشبینی شده بود اما اکنون همه مجوزها لغو شده است.
علیاکبر بصیرنیا با اشاره به اینکه تلهکابین گرگان در جلسه اخیر شورایعالی معماری و شهرسازی مطرح و بهدلیل نداشتن مجوز زیستمحیطی رد شد، میافزاید: همه افرادی که ۱۴مجوز این طرح را صادر کردهاند باید بهدلیل کوچکسازی طرح به بازرسی مراجعه کنند زیرا ابعاد طرح بهصورت غیرواقعی مطرح شده بود، اما با نمایندگان استان برای پیگیری مجوز دوباره اجرای طرح رایزنی میکنیم.
جعل مطالبه مردمی
اما این تنها اقدام شهرداری و شورای شهر گرگان برای تغییر مختصات طرح نبوده است. در تابستانی که گذشت شهرداریهای مناطق شهر گرگان در مبادی ورودی از مراجعهکنندگان میخواستند پای طوماری را برای حمایت از اجرای طرح تلهکابین ناهارخوران امضا کنند؛ امضایی که بهگفته مدیر روابطعمومی شهرداری گرگان فقط با مشارکت و همکاری شهرداری جمعآوری شد و شهرداری خود بانی آن نبوده است.
آرش پولادیان در اینباره به همشهری میگوید: گروهی به شهرداری مراجعه کردند و خواستند با همکاری شهرداری برای جلب رضایت شورایعالی معماری و شهرسازی طوماری از سوی مردم تهیه کنند و درخواست کردند این کار را در ساختمان شهرداریها انجام دهند و شهرداری فقط موافقت کرد اما این اقدام از سوی شهرداری نبود.
حالا اما با وجود همه تلاشها طرحی که طی ۶سال گذشته بارها محل بحث بوده بهطور کامل رد شده است اما شورا و شهرداری گرگان همچنان پیگیر اخذ مجوز دوباره برای آن هستند.
مخالفان چه میگویند؟
موافقان این طرح معتقدند اجرای طرح تلهکابین جنگل ناهارخوران فرصتی مناسب برای افزایش ظرفیت گردشگری استان گلستان محسوب میشود اما مخالفان میگویند با انجام این طرح و تعریض جاده دسترسی برای حمل تجهیزات و دکلها صدها درخت ارزشمند ممرز و بلوط قطع خواهند شد. از سوی دیگری موضوع افزایش قیمت اراضی این محدوده از جنگلهای هیرکانی پس از اجرای طرح نیز مطرح است که منجر به افزایش ساختوساز و بارگذاری گسترده بر این میراث جهانی و پهنه ملی میشود.
یک کارشناس محیطزیست و از مخالفان اجرای طرح تلهکابین ناهارخوران به همشهری میگوید: تعداد قابل توجهی درخت در محل ساخت تلهکابین قطع خواهد شد. شهرداری از ابتدا این موضوع را رد میکرد اما بهتازگی مشخص شد طرح ارائه شده برای گرفتن مجوز کوچک شده است. همچنین جاده جنگلی موجود بهمنظور عبور و مرور تعریض و عرض آن حداقل ۲برابر خواهد شد که اگر چنین نشود عجیب خواهد بود چون تلهکابین بارگذاری مشخص ترافیکی همراه خود خواهد آورد. این طرح بهخودی خود منجر به افزایش بار ترافیکی ناهارخوران خواهد شد که هماکنون نیز اشباع است و توان اکولوژیکی بیش از این ندارد.
صابر معصومی با بیان اینکه تکلیف سیاستهای شهرداری گرگان در این منطقه روشن نیست، میافزاید: بهعنوان مثل برای کاهش بار ترافیکی مسیر ناهارخوران که فقط یک مسیر است و جاده جایگزین ندارد، النگدره پیادهراه میشود و از سوی دیگر طرحی تصویب خواهد شد که بار ترافیکی منطقه را به توان چند برابری میرساند.
او توضیح میدهد: فارغ از اینکه طرحهای تلهکابین در کشور چقدر سودده یا زیانده هستند جانمایی تلهکابین در هزارپیچ منطقیتر بهنظر میرسد؛ مکانی که درصورت سودآوری طرح به توزیع ثروت در گرگان کمک میکند نه مکانی که با افزایش قیمت اراضی حاشیهای ثروت بر ثروت ملاکان آن منطقه اضافه کند. خود این موضوع یکی از دلایل مقاومت در برابر بر هم خوردن مصوبه اجرای تلهکابین در ناهارخوران است. شما در چند منطقه از دنیا سراغ دارید که طرحهای توسعه بر محور مناطق ثروتمندنشین استوار باشد؟ دقت کنید میگوییم طرح توسعه و براساس سیاستهای محرومیتزدایی کشور، اجرای این طرح در محدوده ناهارخوران علاوه بر آسیب بالای محیطزیستی و از بین بردن منابع ملی مغایر همه سیاستهای کشور است.
معصومی با اشاره به تهیه فهرستی از ذینفعان اراضی درصورت ساخت تلهکابین ناهارخوران، میگوید: این موضوع تا جایی اهمیت دارد که شهرداری گرگان تلاش کرده است ابعاد حقیقی طرح را از چشم مراجع بالادست پنهان نگهدارد و همین موضوع نکتههای زیادی دارد.
او ادامه میدهد: هماکنون مطالبه مردمی نه بر لغو کامل مصوبه بلکه بر ساخت آن در منطقه دیگری است؛ فرصتی که میتواند به نفع منطقه دیگری در استان از آن استفاده کرد. گرچه باید دید در شرایطی که تلهکابینهای رامسر و نمکآبرود هم زیانده هستند، آیا ساخت تلهکابین گرگان صرفه اقتصادی دارد یا خیر؟
با انتشار خبر کلنگزنی تلهکابین گرگان نخستین واکنشها از سوی کنشگران محیطزیست و منابع طبیعی گلستان آغاز شد. کمپین نه به تلهکابین در جنگلهای هیرکانی، یکی از این واکنشها بود که توانست فقط در مدت ۲روز در حدود ۵هزار عضو جذب و امضا گردآوری کند.
با وجود مخالفتهای گسترده در محافل کارشناسی و مطالبه مردمی اما طرح تلهکابین ناهارخوران در نهایت با شعار توسعه گردشگری در دی ۹۹ مجوز شورایعالی معماری و شهرسازی کشور را گرفت؛ مجوزی که عمرش به درازا نرسید. اکنون و پس از آشکار شدن اینکه قرار بود در تلهکابین اقداماتی غیراز آنچه به مسئولان بالادست گفته میشود، انجام شود، هنوز هم مدیران شهری گرگان در پی اخذ دوباره مجوز هستند.