کاهش قیمت محصولات لبنی؛ از امروز؟!

با اینکه وزیر جهادکشاورزی، بدون تعیین مورد استثنا، اعلام کرده قرار است از امروز قیمت 3محصول اصلی لبنی یعنی شیر، ماست و پنیر 10درصد کاهش یابد، انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی می‌گوید فقط قیمت 3محصول شیر نایلونی، ماست دبه‌ای و پنیر یو‌اف، شامل قاعده کاهش نرخ خواهد شد.
 تصمیم‌گیری برای کاهش 10درصدی قیمت محصولات لبنی درپی آن اتفاق می‌افتد که طبق اطلاعات مرکز آمار، قیمت محصولات لبنی در یک سال گذشته به‌طور میانگین تا 70درصد رشد کرده است. برخی خبر‌ها حاکی است که همزمان با این رویداد دامداران امتیاز صادرات دام‌های مازادشان را از وزارت جهادکشاورزی دریافت کرده‌اند.
به گزارش همشهری، افزایش نرخ تورم فقط به جیب ایرانی‌ها ضربه نزده بلکه سلامتی آنها را هم نشان رفته است. آمارها نشان می‌دهد که با افزایش قیمت محصولات لبنی سرانه مصرف این محصولات هم در بین ایرانی‌ها با کاهش زیادی مواجه شده است. مرکز آمار ایران دیروز اعلام کرد  که قیمت بسیاری از محصولات لبنی با رشد دست‌کم 60تا 70درصدی مواجه شده، به‌طور مثال قیمت شیر پاستوریزه یک لیتری در یک سال گذشته 69.2درصد رشد کرده و قیمت ماست یک کیلویی 75.7درصد افزایش یافته است. این افزایش قیمت محصولات لبنی در کنار کاهش قدرت خرید، به کاهش مصرف این محصولات میان خانوارهای ایرانی منجر شده که به زعم کارشناسان می‌تواند افت سطح سلامتی جامعه را به‌دنبال داشته باشد.
طبق تازه‌ترین گزارش شرکت صنایع لبنی ایران، سرانه مصرف شیر در ایران در 2دهه اخیر از ۹۵کیلوگرم به ۸۰کیلوگرم کاهش یافته است. طبق توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی هر فرد باید سالانه 150کیلوگرم محصولات لبنی مصرف کند. مطابق سند چشم‌انداز بیست ساله نیز میزان مصرف محصولات لبنی برای هر ایرانی 120کیلوگرم تعیین شده اما افزایش شدید نرخ تورم این سیاستگذاری‌ها را با چالش مواجه کرده و حتی موجب شده سیاست‌های توزیع رایگان شیر در مدارس یا یارانه پرداختی به شیر نیز با چالش جدی مواجه شود.
محمد فربد، عضو هیأت مدیره انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی در این‌باره می‌گوید: همواره این دیدگاه ارائه می‌شد که آسیب‌پذیری در صنعت غذا کم است اما هم‌اکنون به جایی رسیده‌ایم که این صنعت نیز آسیب‌پذیر شده است. اگر در گذشته مردم از کفش و لباس و سفر خود می‌گذشتند الان از خوراک خود می‌گذرند. این دیدگاه من به‌عنوان یک فعال اقتصادی نیست بلکه گزارش مرکز آمار است. ما صنعتگران باید امیدوار باشیم که اقتصاد سروسامان پیدا کند و توان خرید افزایش یابد.
در چنین شرایطی وزیر جهادکشاورزی اعلام کرده از امروز، شنبه، قیمت لبنیات 10درصد کاهش می‌یابد اما انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی دیروز در اطلاعیه‌ای که با سخنان وزیر جهادکشاورزی تناقض و دست‌کم تفاوت مشهودی دارد اعلام کرد: فقط قیمت 3محصول کاهش خواهد یافت. ضمن اینکه به‌زعم کارشناسان انجام چنین اقداماتی یک راهکار مقطعی است و ریشه اصلی مشکلات، یعنی تورم باید درمان شود.

کاهش 10درصدی قیمت
درحالی‌که سیدجواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهادکشاورزی اعلام کرده از امروز قیمت 3محصول اصلی شیر، پنیر و ماست 10درصد کاهش خواهد یافت، با این حال انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی تأکید دارد این کاهش قیمت فقط شامل ماست ساده ۲.۵کیلوگرمی، پنیر لیوانی یو اف ۴۰۰گرمی و شیر پاستوریزه ساده کیسه‌ای ۹۰۰گرمی ماست. طبق اطلاعیه انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی قیمت شیر نایلونی 900گرمی 7400تومان، ماست دبه‌ای 2.5کیلویی 30هزارو 600تومان و پنیر لیوانی یو اف 400گرمی 20هزار تومان تعیین شده است.
محمدرضا بنی‌طبا، سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی در این‌باره گفت: صنایع لبنی از سود مشروع و قانونی خودشان ۵درصد به مصرف‌کننده تخفیف داده‌اند. همچنین شبکه توزیع و فروشگاهی با کاهش ۵درصدی سودشان موافقت کرده‌اند که در نهایت به ۱۰درصد کاهش قیمت رسیده‌ایم. البته ۵درصد هم قرار بود دامداران تخفیف دهند ولی آنها موافقت نکرده‌اند، زیرا هنوز نتوانسته‌اند نهاده‌های دامی مورد نیاز خود را با قیمت مصوب از وزارت جهادکشاورزی دریافت کنند.
به‌گفته او اعمال سراسری این قیمت‌ها در بازار یک هفته تا ۱۰روز طول خواهد کشید؛ یعنی از شنبه کارخانه‌ها قیمت این محصولات را تغییر می‌دهند ولی نکته مهم این است که هنوز اقلام قبلی تولید شده در بازار هستند و اگر مصرف‌کنندگان بلافاصله کاهش قیمت را در بازار احساس نکردند بدانند که چند روزی طول خواهد کشید.

راهکار اساسی چیست؟
اقدام دولت برای کاهش قیمت محصولات لبنی با هدف حمایت از دهک‌های محروم جامعه انجام شده است، با این حال کارشناسان تأکید می‌کنند برای حل چالش‌های موجود در مورد قیمت محصولات لبنی و سایر کالا‌ها، دولت باید اقدامات ریشه‌ای‌تری انجام دهد. به‌زعم اقتصاد‌دانان حذف ارز 4200تومانی در کوتاه‌مدت، حذف قیمت‌گذاری دستوری در میان‌مدت و کاهش تورم در بلندمدت راه‌حل مشکلاتی است که به رشد قیمت‌ها منجر شده است. سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی با بیان اینکه کاهش 10درصدی قیمت محصولات لبنی در کشوری با تورم بیش از ۴۰درصدی، تدبیر موقتی است، توضیح داد: راه‌حل اساسی در حمایت از مصرف‌کنندگان دهک‌های محروم، حذف ارز ۴۲۰۰تومانی و اختصاص آن به دهک‌های محروم است.
محمدرضا بنی‌طبا همچنین به رشد هزینه‌های تولید تحت‌تأثیر تورم اشاره کرد و گفت: شرط تداوم کاهش قیمت این است که قیمت شیرخام و سایر مولفه‌های تولید مانند قیمت محصولات پتروشیمی (بسته‌بندی)، هزینه‌های سربار، حقوق و دستمزد افزایش نیابد. به‌گفته او اگر قیمت شیر خام یا سایر مولفه‌های تولید دوباره افزایش یابد، طبیعتا اعمال تخفیف برای کارخانه‌ها و شبکه توزیع مقدور نخواهد بود. او همچنین راه‌حل دیگر را حذف قیمت‌گذاری دستوری دانست و تأکید کرد: اگر مسئولان وزارت جهادکشاورزی به تشکل‌های بخش خصوصی اعتماد کنند و به جای دخالت در بازار بر آن نظارت داشته باشند می‌توان شاهد گشایش‌های بهتری در حمایت از مصرف‌کنندگان بود.
محمد فربد، عضو هیأت مدیره انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی هم به کاهش حاشیه سود تولید‌کننده‌های صنایع لبنی به‌دلیل رشد هزینه‌های تولید اشاره کرد و گفت: حاشیه سود صنعت لبنیات در سه‌ماهه نخست سال‌جاری یک درصد بوده درحالی‌که سود قانونی مورد انتظار این صنعت حداقل 14درصد بود. بنابراین امکان دستیابی به سود قانونی مقدور نیست.