«درخت گردو» تنور سینماها را داغ کرده است
اشک رونق
یاور یگانه- روزنامه‌نگار
بازار سینما تا همین اول تابستان امسال رونق نداشت و سینمادارها از محدودیت‌هایی که به واسطه کرونا بر سر سینماها آوار شده بود حسابی به تنگ آمده بودند. اما از 10تیر که «دینامیت» ساخته مسعود اطیابی با بازی پژمان جمشیدی، احمد مهرانفر و محسن کیایی به روی پرده رفت، سینماها جانی دوباره گرفتند و به‌خود، تماشاگر دیدند. دو، سه روزی بیشتر از اکران دینامیت نگذشته بود که سینماها به‌خاطر تاخت و تاز موج پنجم کرونا تعطیل شدند. با این حال، با بازگشایی سینماها، دینامیت آتش‌بازی راه انداخته و تا امروز نزدیک به 10میلیارد تومان در گیشه فروش کرده که بالاترین رکورد فروش یک فیلم ایرانی در ایام کروناست، اما تقریبا یکی، دو هفته‌ای می‌شود که فروش این فیلم مثل روزهای اول اکرانش نیست و بعد از 2ماه و چند روزی که روی پرده است، دیگر مشتری آنچنانی ندارد. به همین دلیل، سینماداران و تهیه‌کنندگان سینما بر اکران فیلم جدیدی که بتواند جای دینامیت را بگیرد و اجازه ندهد که تنور سینماها دوباره سرد شود، تأکید داشتند. همزمان با اکران دینامیت قرار بود «درخت گردو» ساخته محمدحسین مهدویان با بازی پیمان معادی و مهران مدیری نیز اکران شود، اما شرط و شروطی که برای حمایت دولتی از این فیلم گذاشته شده بود به مذاق تهیه‌کننده آن خوش نیامد و از اکران انصراف داد. تقریبا اوایل شهریور بود که مرتضی شایسته، دبیر و سخنگوی شورای صنفی نمایش، از اکران درخت گردو خبر داد. بالاخره اکران این فیلم از شنبه هفته پیش آغاز شد و ظرف 8-7روزی که از اکرانش می‌گذرد، توانسته تا امروز بیش از دو و نیم میلیارد تومان در گیشه فروش کند.
داستان فیلم از چه قرار است؟
«درخت گردو» داستان واقعی مردی به نام قادر مولان‌پور (با بازی پیمان معادی) است که اعضای خانواده‌اش در فاجعه بمباران شیمیایی روستای سردشت شیمیایی می‌شوند و قادر برای نجات جان آنها خودش را به آب و آتش می‌زند و سال‌ها پس از این واقعه می‌کوشد عراق را به‌دلیل استفاده از بمب‌های شیمیایی در محاکم بین‌المللی محکوم کند.
داستان فیلم مثل ساخته‌های دیگر مهدویان برآمده از واقعیت است و همین موضوع به اثرگذاری بیشتر فیلم کمک زیادی کرده است. دیدن صحنه‌های کودکان و زنان و مردان بی‌گناهی که پس از استنشاق گازهای شیمیایی مرگبار با بدن‌های تاول‌زده و پوست‌های سوخته‌شده بر تخت‌های بیمارستان افتاده‌اند، بسیار سخت و
دردناک است.
معادی موفق؛ مدیری شکست‌خورده
معادی در پستی اینستاگرامی از حضور درجشنواره فجر‌سال98 انصراف داد، اما این موضوع مانع از آن نشد که جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد این جشنواره را نپذیرد. معادی بازی اثرگذاری در درخت گردو ارائه داده و با توجه به موضوع انسانی فیلم و حال و هوای اشک‌انگیز آن که مخاطب عام را به‌شدت متأثر می‌کند، طبیعی بود که جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد به او تعلق بگیرد. معادی مثل سایر نقش‌آفرینی‌هایش در اینجا نیز موفق می‌شود مخاطب را با خود همراه کند و او را در رنج و حرمانی که شخصیت قادر از سر می‌گذراند، شریک سازد. اما در سوی مقابل، مهران مدیری که نقش پزشکی به نام احمد را بازی می‌کند در ایفای نقشی متفاوت با تجربه‌های قبلی‌اش کاملا شکست می‌خورد. نوع بازی او با نقش‌هایی که در فیلم‌هایی مثل «همیشه پای یک زن در میان است» یا «پل چوبی» بازی کرده، فرق زیادی ندارد و تصنع آزاردهنده‌ای که در رفتار و بازی‌اش وجود دارد اجازه نزدیک شدن مخاطب را به او نمی‌دهد. معادی به‌عنوان شخصیت اصلی داستان، حضور پررنگی در فیلم دارد و به‌طور طبیعی سایر بازی‌ها با کیفیت بازی او سنجیده می‌شود و در این سنجش مدیری حسابی شکست می‌خورد.
شیوه
مهدویان در کارگردانی صحنه‌های آشفته و شلوغ و پربازیگر، پیش‌تر تبحر خود را نشان داده بود و اگر مهارت کارگردانی تنها به هدایت صحنه‌های پرازدحام و پرهمهمه ختم می‌شد، او را می‌شد کارگردانی موفق به‌حساب آورد. اما مسئله این است که مهارت کارگردان را با مولفه‌های مختلفی می‌سنجند. برای نمونه، بازی بد مدیری فقط به‌خود او مربوط نیست و مهدویان هم از این بابت مقصر است. یا حجم زیاد موسیقی فیلم که به‌طور تحمیلی می‌خواهد از تماشاگر اشک بگیرد، یکی دیگر از ضعف‌های فیلم است. اما همین که مهدویان جرأت کرده به آدم‌ها نزدیک شود و از آن شیوه (نه سبک) فیلمسازی مستندواری که در «ماجرای نیمروز» (1و2) و «ایستاده در غبار» داشت، فاصله بگیرد قدم مثبتی برای او محسوب می‌شود؛ هر چند قدم چندان بلندی نیست و بالاخره جایی مجبور بود که چنین کند. البته هنوز هم در صحنه‌هایی از فیلم، دلبستگی مهدویان به آن شیوه خود را می‌نمایاند، اما دیگر تحمیلی و آزاردهنده نیست و خط و ربطی با مایه و محتوای فیلم دارد.
وضعیت اکران
تا زمان نوشتن این گزارش، براساس آمار «سمفا» (سامانه مدیریت فروش و اکران سینما)، درخت گردو از 6شهریور در 157سالن سینما به نمایش درآمده و 1255سانس اکران داشته است. در این مدت 10هزارو186نفر این فیلم را روی پرده دیده‌اند و 2میلیاردو630میلیون تومان فروش داشته است. به‌نظر می‌رسد درخت گردو نیز مثل دینامیت می‌تواند از بودجه حمایتی 2ونیم میلیاردی- که مختص فیلم‌هایی است که گیشه 5میلیارد تومانی دارند- بهره‌مند شود.
