شناسایی نقاط آتش‌خیز تالاب انزلی

سیدمحمد فخار- خبر‌نگار

در پی سوختن بیش از 15هکتار نیزارهای اطراف تالاب انزلی طی هفته‌های اخیر، نقاط حساس آتش‌سوزی این منطقه شناسایی شد تا درصورت بروز حوادث مشابه، مدیریت اطفا سریع‌تر و مؤثرتر صورت گیرد.
در جریان آتش‌سوزی اخیر که 7هکتار در منطقه چراغ پشتان انزلی و 5هکتار در نقاط شرقی تالاب سوخت، نیروهای آتش‌نشانی شهرداری، و بنادر و دریانوردی، منطقه آزاد انزلی، سپاه، محیط‌بانی در منطقه حضور یافتند اما محیط مردابی اطراف تالاب اجازه نداد آتش به سرعت و دقت مهار شود و این موجب شد آتش 5روز ادامه یابد. حتی اعزام بالگرد و هواپیمای آبپاش نیز به‌قدر کافی مفید فایده نبود.
نکته مهم در حریق تالاب انزلی، عمدی بودن آن است که پیش از این نیز مسبوق به سابقه بود. پیش از این، روز 3شهریور نیز 5هکتار از نیزارهای روستای شانگهای پرده انزلی طعمه حریق شد که شواهد حاکی از عمدی بودن این آتش‌سوزی با هدف زمین خواری بود. در عین حال حوالی این تالاب برخی زمین‌های کشاورزی وجود دارد که اگر نیزارهای آن آتش بگیرند، می‌تواند به‌عنوان فضای کشاورزی یا ویلاسازی تلقی شود و محیط‌زیست شهرستان بندرانزلی باید نسبت به حفظ حریم این تالاب توجه ویژه‌ای داشته باشد.
در جریان آتش‌سوزی در نیزارهای چراغ پشتان انزلی نیز عمدی بودن حریق مشخص شد و 2نفر به جرم ایجاد حریق با هدف تصرف زمین دستگیر شدند. از سوی دیگر در سال۹۸ نیز حدود ۱۰هکتار از نیزارهای تالاب بین‌المللی انزلی توسط سودجویان به آتش کشیده شد.
تالاب بین‌المللی انزلی با مساحتی حدود ۲۰هزار هکتار از شمال به انزلی، از جنوب به صومعه‌سرا، از شرق به خمام، از جنوب شرقی به رشت و از غرب به کپورچال و آبکنار انزلی محدود شده‌است. این تالاب سال۱۳۵۴ در فهرست تالاب‌های بین‌المللی کنوانسیون رامسر به ثبت رسید همچنین سازمان بین‌المللی حیات پرندگان، این تالاب را به‌عنوان زیستگاه با اهمیت برای پرندگان تشخیص داده‌ و جزو تالاب‌های طبیعی و آب شیرین کشور و ازجمله زیباترین مناظر آبی منطقه است. تالاب انزلی محل تخم‌ریزی آبزیان و پناهگاه و مامن پرندگان بومی و مهاجر است، این تالاب که با بیش از ۱۰۰گونه پرنده، ۵۰گونه ماهی و صدها گونه موجودات گیاهی اکوسیستم کم‌نظیری دارد، از سال۱۳۵۴ جزو تالاب‌های بین‌المللی تحت حفاظت شناخته شد و مهم‌ترین منبع تکثیر و تولید ماهیان خاویاری و استخوانی دریای خزر بوده و سالانه پذیرای مسافران بی‌شمار داخلی و جهانگردان خارجی است.

باران به داد رسید
آتش نیزارهای تالاب انزلی با بارش باران که دیروز (جمعه) در منطقه آغاز شد، سرانجام پس از 5روز خاموش شد. براساس اظهارات مسئولان محیط‌زیست شهرستان بندرانزلی آتش در برخی نقاط دوردست که فاقد راه دسترسی و باتلاقی بود مشاهده می‌شد که البته به‌صورت کنترل شده بوده و به همین منظور گروهی متشکل از محیط‌بان گشت میدانی منطقه را انجام می‌دادند تا درصورت بروز مشکل با هماهنگی سایر گروه‌ها اقدامات لازم برای اطفای حریق را انجام دهند. سیدفرشید فلاح، رئیس اداره محیط‌زیست شهرستان انزلی در این‌باره به خبرنگاران گفت: با توجه به‌نظرات کارشناسان جهت جلوگیری از احتمال حریق مجدد با هماهنگی هلال‌احمر چادری در منطقه برپا شد و 4نفر از محیط‌بانان، 3نیروی سپاه و جمعیت هلال‌احمر مجهز به کوله‌پشتی‌های حاوی آب در منطقه مستقر بودند که به محض بروز حریق، عملیات اطفا را انجام دهند و با اطلاع‌رسانی به ستاد بحران شهرستان جلوی حریق گرفته شود. وی اضافه کرد: با شروع بارندگی‌ها گروه مستقر در محل حادثه از منطقه خارج شدند و هم‌اکنون محیط‌زیست در حال پایش منطقه برای اطمینان از خاموشی کامل حریق است. رئیس محیط‌زیست انزلی با تأکید بر اینکه راه‌های دسترسی که به‌منظور مهار حریق ایجاد شد دوباره احیا و به حالت طبیعی خود باز خواهد گشت، گفت: از این پس باید مراقب بود اراضی آتش گرفته توسط افراد سودجو تصرف نشود. به همین منظور از تردد خودرو و موتورسیکلت در منطقه ممانعت به عمل خواهد آمد. فلاح با بیان اینکه احساس مسئولیت برای حفظ منابع باید بین آحاد مردم باشد، تأکید کرد: هر کسی که در حاشیه تالاب زندگی می‌کند باید این دغدغه و نگرانی را داشته باشد که حفظ منابع طبیعی مانند آب و هوای پاک مهم‌ترین میراث برای آیندگان است. وی اضافه کرد: حس مسئولیت‌پذیری باید بین مردم محلی وجود داشته باشد و با اطلاع‌رسانی درست و به موقع همکاری‌های لازم را برای حفظ اکوسیستم‌های طبیعی داشته باشند تا با این مشارکت بتوانیم این نعمت‌ها را حفظ کنیم؛ زیرا تالاب نه‎تنها میراثی جهانی بلکه برای مردم بومی نیز یک میراث هویتی است.