روزی برای پایتخت‌ سال‌های دور ایران

حمیده پازوکی- خبرنگار

  قزوین که صفویان آن را دارالسلطنه می‌دانستند آن‌قدر باغ داشت که ناصرالدین شاه آن را باغشهر نامید؛ سرزمینی زیبا و کهن که قرن‌هاست نقش مهمی در تاریخ و فرهنگ کشور ایفا کرده است. نخستین نشانه‌های شهرنشینی در آن به 9هزار سال قبل بازمی‌گردد و به‌دلیل قرار گرفتن در یک نقطه سوق‌‌الجیشی همواره مورد توجه حاکمان دوره‌های مختلف بود تا آنکه حدود 400سال قبل و درست در روز 9شهریور سال 934خورشیدی، قزوین به‌عنوان پایتخت ایران در حکومت صفوی انتخاب شد و 57سال پایتخت کشور بود. چنین روزی فرصتی مغتنم برای بزرگداشت یک شهر است، فرصتی که قزوینی‌ها چند سالی است آن را گرامی‌ می‌دارند.
مدیرکل ارشاد استان قزوین درباره این روز به همشهری می‌گوید: امسال هم روز 9شهریور به‌عنوان روز قزوین در شهر ما گرامی داشته می‌شود، اما به‌دلیل شرایط خاص کرونا بسیاری از برنامه‌هایی را که در حوزه فرهنگ و هنر تعریف می‌شود، نمی‌توانیم برگزار کنیم زیرا تجمعی هستند و حضور گسترده مردم در آنها ممکن نیست. محمدحسین اسماعیلی ادامه می‌دهد: بیشتر برنامه‌های امسال در هفته فرهنگی قزوین از 3 تا 9شهریور به شکل مجازی یا در فضای باز برگزار می‌شود. با توجه به اینکه در ایام محرم و صفر به سر می‌بریم و از آنجا که قزوین یکی از خاستگاه‌های هنر تعزیه کشور است، برنامه‌های مربوط شبیخوانی، تعزیه و تکیه‌گردانی در این روزها برگزار می‌شود.
وی درباره اهمیت فرهنگی و تاریخی قزوین نیز می‌گوید: قزوین مدت زیادی پایتخت کشور بود و مطمئنا تأثیر بسیاری در حوزه تحولات فرهنگی اجتماعی کشور داشت. در چند قرن گذشته این شهر محل و بستر بسیاری از رویدادهای تاریخی اجتماعی کشورمان بود و به دلیل همین جایگاه قزوین به‌عنوان شهری تاریخ‌ساز بسیار مهم است. مدیرکل ارشاد قزوین می‌افزاید: در زمینه فرهنگی، قزوین خاستگاه بزرگان فرهنگ و ادب و رسانه است و افرادی مثل عبید زاکانی، عمادالدین ذکریای قزوینی جغرافیدان و صاحب کتاب عجایب‌المخلوقات، حمداله مستوفی مورخ، نسیم شمال از روزنامه‌نگاران قدیمی ایران، عارف قزوینی شاعر و موسیقی‌دان ملی، علامه علی اکبر دهخدا که گردآورنده فرهنگ سترگ دهخدا هستند و علامه محمد قزوینی که مصحح متون ادبی از نمونه‌های آن هستند.  
قزوین از دیرباز مهد پرورش بزرگان خوشنویسی کشور بوده‌است. اسماعیلی درباره اهمیت هنرهای تجسمی در قزوین نیز می‌گوید: برخی از بزرگ‌ترین خوشنویسان ایران مانند میرعماد حسنی و عمادالکتاب قزوینی اهل قزوین هستند. اهمیت هنرمندان خوشنویس قزوین در شکل‌گیری سبک‎ها و شیوه‌های بدیع خوشنویسی آن قدر زیاد است که این شهر به‌عنوان پایتخت خوشنویسی ایران شناخته می‌شود و همین نشان می‎دهد که چه اندازه می‌توان از این ظرفیت برای حضور علاقه‌مندان به هنر در قزوین استفاده کرد.
 وی با بیان اینکه جاذبه‌های فرهنگی قزوین آنطور که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته، می‌گوید: گرچه قزوین در شاهراه مواصلاتی کشور قرار دارد، اما توجه چندانی به جاذبه‌های گردشگری قزوین نمی‌شود. این ظرفیتی است که باید از آن استفاده کرد زیرا قزوین، هم جاذبه‌های طبیعی و هم جاذبه‌های تاریخی بسیاری دارد. طبیعت زیبای الموت، دریچه اوان، پارک جنگلی باراجین، باغستان‌های شهر قزوین، آبشارهای منطقه در کنار آثار تاریخی مثل عالی‌قاپو، چهلستون، کلیسای کانتور، بازار قزوین، قلعه الموت، باغ صفویه، مسجد جامع قزوین، آرامگاه حمداله مستوفی و بسیاری مکان‎های دیگر فقط بخشی از جذابیت هایی هستند که می‌توانند انبوه گردشگران را به ‌سوی این شهر بکشانند. وی با تأکید بر اینکه قزوین از هر منظر و رویکردی به‌ویژه از منظر تاریخی قابل توجه است، ادامه می‎دهد: به جز سرمایه غنی طبیعی و تاریخی، امروز قزوین یکی از استان‌های صنعتی کشور نیز است و همه اینها در کنار هم می‌تواند زمینه‌ساز این باشد که شهروندان این شهر به آن مباهات کنند و مسئولان هم به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند تا به آن جایگاه شایسته‌ای که باید، برسد.