در جست‌و‌جوی خاطره‌های گذشته

مهرداد طبرسی- روزنامه‌نگار

برنامه گالری‌ها در یکی،‌دو هفته اخیر نه‌چندان پررونق است و نه‌چندان کم‌رونق. در روزهایی که هنوز شمار قربانیان کرونا سه ‌رقمی است، بعضی از گالری‌ها ترجیح داده‌اند که در حال حاضر، درهای خود را ببندند. بعضی دیگر نیز به تمدید نمایشگاه‌ها بسنده کرده‌اند و تنها شماری از گالری‌ها به‌طور منظم نمایشگاه‌های جدید برگزار می‌کنند. با این همه، میزان نمایشگاه‌های جدید آنقدر هست که بتواند گالری‌گردان‌ها را راضی کند و از تماشای آثار تازه لذت ببرند.
 در گالری‌گردی این هفته سه نمایشگاه را مرور کرده‌ایم.

تناسخ، نازلی عباس‌پور، گالری راه‌ابریشم

بازآفرینی عکس‌های قدیمی از ایده‌هایی است که در سال‌های اخیر رونق بسیار یافته است. عکاسان و هنرمندان به شکل‌های گوناگون به سراغ عکس‌ها رفته‌اند و با اضافه  و کم‌کردن چیزهایی آثار تازه‌ای به‌دست داده‌اند؛ از سمیرا علیخان‌زاده تا سحر مختاری.
نازلی عباس‌پور هم که عکس‌های قدیمی را دستمایه کار خود کرده و پیش‌تر نیز مجموعه‌هایی از کارهای خود با عکس‌ها را در نمایشگاه‌ها عرضه کرده است، حالا نمایشگاه تازه خود به نام تناسخ را با تغییر در صورت عکس‌‌های قدیمی سامان داده و پروانه‌ها را به جای صورت‌ها نشانده است. اما آیا تنها پروانه‌ها برای تناسخ کفایت می‌کند؟ حتی اگر تناسخ آدم‌ها را تناسخ عکس‌ها به روایت عکاس بدانیم آیا بهتر نبود عکاس از ایده‌های گوناگون برای نشان‌دادن تناسخ هریک از آدم‌ها بهره می‌برد؟

ساتوری، نقاشی‌های الناز کاظم‌تاش، گالری ثالث

الناز کاظم‌تاش، نقاشی است که انتزاع را به‌عنوان رویکرد اصلی خود در نقاشی انتخاب کرده است. یک رنگ یا طیفی از رنگ‌های نزدیک به هم، زمینه نقاشی قرار می‌گیرند و اثر را شکل می‌دهند و رنگی دیگر می‌آید و تاشی روی تابلو می‌پاشد و اثر کامل می‌شود. شماری از آثار الناز کاظم‌تاش به چنین شیوه‌ای شکل گرفته‌اند؛ مانند آنچه را که پیش‌تر در نمایشگاه «وابی، سابی» دیده بودیم. البته هرچه پیش‌تر می‌آییم تنوع رنگ‌ها در آثار او بیشتر می‌شود، همچنان ‌که گوناگونی رنگ‌ها در «ساتوری» نمایشگاه تازه نقاشی‌های او که این روزها در گالری ثالث دائر است، بسیار بیشتر از نمایشگاه‌های گذشته اوست و کارها اگرچه انتزاعی است، اما با دشواری بیشتری خلق شده است. آنچه در نقاشی‌های او بیشتر از همه جلوه می‌کند، نحوه استفاده از رنگ‌هاست. او بیشتر از رنگ‌های سرد بهره می‌برد، رنگ‌هایی که شاید نقاشان کمتر از آنها استفاده کنند. نکته دیگر اینکه همه رنگ‌های او، خودآگاه یا ناخودآگاه، از دل طبیعت می‌آیند و در شمار  رنگ‌هایی که قرار می‌گیرند باز هم نقاشان انتزاعی کمتر از آنها بهره می‌برند. نقاشان انتزاعی به رنگ‌هایی که محصول ترکیب  رنگ‌های صنعتی است، بیشتر تمایل دارند تا استفاده از رنگ‌هایی که ریشه در طبیعت دارند. «ساتوری»، ادامه مسیری است که کاظم‌تاش در نقاشی انتزاعی رفته است که مجموعه‌ای بسامان‌تر در کارنامه او محسوب می‌شود.

زمان بازیافته، علی میزانی، گالری اُ

علی رضوانی برای خلق طبیعت بی‌جان‌های خود از الگوهای رایج و کلیشه‌ها فاصله گرفته و به سراغ چیزهایی رفته که کمتر به‌عنوان طبیعت بی‌جان تصویر شده‌اند، مثل کتاب‌ها یا دستگاه ریش‌تراش، توپ بدمینتون و... اما مسئله اینجاست که بیشتر چیزهایی که تصویر کرده است چندان بومی به‌نظر نمی‌رسند. شاید اشیای پیرامون هنرمند همین‌ها باشد و ضرورتی نیست که همه نقاشان تصویرهایی بومی را نقاشی کنند اما اشیایی که علی میزانی نقاشی کرده شائبه تأثیر از دیگران را بیشتر می‌کند. با این همه، نمایشگاه «زمان بازیافته» خبر از حضور نقاشی در جامعه حرفه‌ای نقاشان می‌دهد که رویکردی متفاوت به نقاشی دارد؛ نقاشی که کمتر از 30سال دارد.