نکات ایجابی برنامه‌ام دیده نشد
وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی با واکنش اهالی فرهنگ و صنوف هنری درباره برنامه‌اش توضیح داد
فهیمه پناه آذر- روزنامه‌نگار
هفته گذشته وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی، درحالی‌که هنوز حضورش در وزارتخانه قطعی نشده، برنامه‌های خود را در حوزه‌های هنری روی سایت وزارت ارشاد قرار دارد؛ برنامه‌هایی که با گذشت یک روز واکنش‌های مختلفی را به شکل فردی و صنفی به‌دنبال داشت. محمدمهدی اسماعیلی، وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از سوی رئیسی، رئیس‌جمهور دولت سیزدهم است که این روزها در مجلس در حال دفاع از وزرای پیشنهادی خودش است. اسماعیلی قبل از آنکه سکان وزارتخانه را به شکل رسمی در دست بگیرد، برنامه‌های خود را اعلام کرد و به توضیح دیدگاه‌ها و مواضع خود نسبت به سینما و تئاتر و... پرداخت. وی همچنین یک نشست 3ساعته با مدیران رسانه‌ها برگزار کرد، اما بسیاری از اصناف سینمایی و هنری و خانه تئاتر نسبت به این دیدگاه‌ها و صحبت‌هایی که شد، واکنش نشان دادند و عنوان کردند که بحث نظارت و محدودیت در این برنامه‌ها و دیدگاه‌ها پررنگ بوده است.
پاسخ وزیر پیشنهادی به منتقدان
اسماعیلی در گفت‌وگویی که با ایسنا داشته، توضیح داده است: «به دغدغه‌های تمامی اهالی فرهنگ و هنر احترام می‌گذارم و واکنش‌ها را محترم می‌دانم. نکته اول که باید گفته شود، این بوده که بخشی که در فضای مجازی پررنگ شده، بخش وضع موجود پیش‌نویس برنامه است که از منابع مختلف پژوهشی مربوط به‌خود وزارتخانه، یکی از مراکز بررسی وابسته به ریاست‌جمهوری و برخی گزارش‌های نهادها استفاده شده که در برخی از قسمت‌ها، منبع در پی‌نوشت آورده و موجب شده برنامه که همگی رویکرد مثبت به موضوعات بوده، دیده نشود. نکته دوم اینکه بر خود وظیفه می‌دانستم در جلسه غیررسانه‌ای که با چند نفر از رئوس صنوف داشتم، توضیحات لازم را به‌منظور رفع ذهنیات مطرح و عنوان کنم که این‌بخش برای توضیح شرایط بوده و برای اطلاع کمیسیون تخصصی داده شد.» وی در ادامه یادآور شده: «در این گزارش، بخش «برنامه» مجزا از وضعیت موجود است و همانطور که توضیح دادم، وضعیت موجود از گزارش‌های گوناگون بوده، مثلا تحلیل فیلم‌های سال۹۷، متعلق به گزارش رسمی از نهاد ریاست‌جمهوری در دولت دوازدهم است. برنامه‌های ما در این گزارش، تماما نکات ایجابی و ناظر به سیاست‌های فرهنگی دولت در وزارت ارشاد آینده است. به‌نظر می‌رسد فضاسازی و دوقطبی‌سازی موجب شده تا بخش برنامه‌ها دیده نشود. یادمان نرود که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مدافع هنرمندان است و قطعا این مواضع که در گزارش‌ها درباره وضع موجود بوده، با ذهنیت اینجانب و شأن و منزلت هنرمندان و نهادهای صنفی تطبیق ندارد. نکته دوم اینکه در جلسه با رؤسای صنوف تأکید کردم که جنجال رسانه‌ای باعث شده اساسا گزارش وضع موجود که قطعا موضع ما نیست، به‌عنوان برنامه پیشنهادی القا شود.»
بیانیه‌های صادر شده در اول راه
با این حال در چند روز گذشته هر کدام از اصناف ازجمله خانه تئاتر، اصناف خانه سینماو شورای‌عالی خانه هنرمندان بیانیه‌های مجزا داده‌اند. ۲۴صنف سینما درباره برنامه منسوب به وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ دولت سیزدهم عنوان کردند که اگر قصدتان تعطیلی حرفه سینماست، لطفا تعارف را کنار بگذارید. برخی نیز نام فرهنگ را از وزارتخانه حذف کرده و آورده‌اند که با توجه به صحبت‌های وزیر، وزارت ارشاد اسلامی را خواهیم داشت.
نگاه بدبینانه به هنر و فرهنگ
شورای‌عالی خانه هنرمندان هم در بخشی از بیانیه خود آورده است: «نگاه بدبینانه در این برنامه نسبت به شرایط موجود فرهنگ و هنر، موجب می‌شود حدس بزنیم ایشان به قدر کافی در جریان جزئیات و آشنا به کلیات این حوزه نیستند و به‌نظرات و اطلاعات نادرست و مغرضانه مشاورانشان اکتفا کرده‌اند... . زیر سؤال بردن تمام فعالیت هزاران هنرمند و مدیر و فعال فرهنگی و همچنین تخطئه انبوه کارهای ارزشمند در این 40سال، آن هم مبتنی بر داده‌های غلط و یکسویه و تحلیل‌های ناپخته، چه معنایی دارد؟ یعنی گزینه وزارت و مشاورانشان حتی یک نکته مثبت در فرهنگ و هنر این مملکت ندید‌ه‌اند که قابل ذکر یا مستحق تشکر باشد؟» این شورا در بیانیه خود این مانیفست را الکن و نامفهوم دانسته است. در کنار این مخالفت‌ها، به گزارش فارس، جمعی از نخبگان حوزه و دانشگاه شهر قم در نامه‌ای به نمایندگان مجلس شورای اسلامی حمایت خود را از انتخاب اسماعیلی اعلام کردند. آنها در این نامه به شخصیت علمی و فرهنگی محمد مهدی اسماعیلی اشاره کرده و انتخاب او را راهگشای مسائل فرهنگی دانستند.
راه گفتوگو باز است
خانه تئاتر هم در نامه‌ای با اشاره به مشکلات اهالی تئاتر در دولت‌های دیگر، عنوان کرده: «خانواده بزرگ تئاتر از شما و مسئولان طلبکارند نه بدهکار و برای حصول طلب خویش یک‌قدم پا پس نخواهند کشید. 2سال بیکاری، بی‌درآمدی، بیماری، بی‌دارویی، بی‌‌توجهی، تنهایی و سکوت دولت و کشور را تاب آوردیم، اما از آنجا که مُرده را اعدام نمی‌کنند، ما هم چیزی برای از دست دادن نداریم، از ممنوع‌الکاری هم نمی‌ترسیم؛ پس بدانید که گفتار و کردار شما را رصد می‌کنیم. ما نمی‌دانیم کدام بدخواهان نژند این گزارش‌های کذب را به شما داده‌اند، اما برای رسیدن به خواسته‌های مدنی و مشروع خود، راه گفتوگو را باز می‌دانیم. پس در تنظیم برنامه‌های خود با ذینفعان و اهل فرهنگ و هنر مشورت کنید.»
