درباره‌ی شکل‌گیری روز جهانی نوجوان
چون نوجوانان مهم‌اند!
نیلوفر نیک‌بنیاد
«نوجوانان مهم‌اند.»
همه‌چیز از همین جمله‌ی خبری شروع و به آن ختم می‌شود. چرا روزی به‌نام روز جهانی نوجوان داریم؟ تشویق دولت‌ها به اجرای برنامه‌هایی برای نوجوانان به چه علت است؟ چرا نوجوانان در تغییرات دنیا باید نقش پررنگ‌تری داشته باشند؟ و خیلی سؤالات دیگر که پاسخشان را می‌توان در دل همین یک جمله پیدا کرد.
قصه از کجا شروع شد؟
56 سال قبل، یعنی در سال 1965 میلادی، نمایندگان کشورهای گوناگون دنیا در یکی از نشست‌های مجمع عمومی سازمان ملل متحد درباره‌ی اهمیت دوران نوجوانی برای خانواده، کشور و دنیا حرف زدند و بیانیه‌ای برای نوجوانان صادر کردند با عنوان: «ترویج مفاهیم صلح، احترام متقابل و پذیرش دیدگاه‌های دیگران».
20سال از این بیانیه گذشت و نوجوانان هنوز روزی برای خودشان نداشتند. تا این‌که سازمان ملل‌متحد تصمیم گرفت یک سال را به نام نوجوانان نام‌گذاری کند و به این ترتیب، سال 1985 میلادی «سال جهانی نوجوانان، توسعه، مشارکت و صلح» نام گرفت.
پس از سپری‌شدن 10سال، سازمان ملل‌متحد تصمیم گرفت اقدامات جدی‌تری را برای این گروه سنی انجام دهد. به همین دلیل برنامه‌ای را به نام «برنامه‌ی جهانی اقدام برای نوجوانان تا سال 2000 و پس از آن» تدوین کرد. و چهار سال بعد، یعنی در سال 1999 میلادی، وزیران مسئول امور نوجوانان در هرکشور را برای شرکت در نشستی فراخواند و چون این نشست در روز
12 آگوست برگزار شد، از آن سال این روز را به‌نام روز جهانی نوجوان انتخاب کردند تا اهمیت بهبود شرایط زندگی و مسائل مرتبط با نوجوانان و نقش آن‌ها در توسعه و صلح جهانی را پررنگ‌تر کنند.
روز نوجوان فقط یک اسم نیست
درست است که 35سال طول کشید تا سازمان ملل یک برنامه و یک روز را برای نوجوانان دنیا در نظر بگیرد، اما بعد از آن همه‌چیز به یک اسم خلاصه نشد. در برنامه‌ی جهانی اقدام برای نوجوانان، هرسال هدف و شعاری بین‌المللی انتخاب می‌شود و کشورها سعی می‌کنند در راستای آن هدف فعالیت‌هایی انجام دهند.
شعارهایی که تابه‌حال برای این روز انتخاب شده عبارتند از:
2001: پرداختن به سلامت و بی‌کاری
2002: اقدام نوجوانان برای توسعه‌ی پایدار
2003: ایجاد حرفه‌های مناسب برای نوجوانان در همه‌جای جهان
2004: نوجوانان در گذر نسل‌ها
2005: پرداختن به تعهدات
2006: همکاری برای مهار فقر
2007: مشارکت نوجوانان در توسعه
2008: نوجوانان و دگرگونی اقلیم
2009: پایداری؛ چالش ما، آینده‌ی ما
2010: گفت‌وگو و فهم متقابل
2011: تغییر دنیای ما
2012: ساخت دنیای بهتر از طریق همکاری با نوجوانان
2013: مهاجرت نوجوانان؛ پیشبرد توسعه رو به جلو
2014: نوجوانان و سلامتی ذهن
2015: نوجوانان و تعامل مدنی
2016: ریشه‌کن کردن فقر و کسب تولید و مصرف پایدار
2017: ایجاد صلح
2018: فضاهای امن برای نوجوانان
2019: ایجاد تحول در آموزش
2020: تعهد نوجوانان در اقدامات جهانی
هرسال در روز 12 آگوست، 21مرداد، شعار سال جدید اعلام می‌شود و سازمان ملل‌متحد برای امسال یعنی سال 2021میلادی، شعار «تغییرشکل سیستم‌های غذایی» را انتخاب کرده تا کشورها و مقامات مسئول در این زمینه اقدام به فعالیت‌هایی برای نوجوانان کنند.
چه‌قدر روز نوجوان!
در کنار روز جهانی نوجوان که سازمان ملل‌متحد آن را برای افراد 15 تا 25ساله جشن می‌گیرد، هرکشور معمولاً با توجه به رده‌بندی سنی و مناسبت‌های ملی‌اش روزی را به‌عنوان روز نوجوان در نظر می‌گیرد. ممکن است در یک کشور تولد یک قهرمان ورزشی و در کشور دیگری روز تولد پادشاه باشد. در کشور ما هشتم آبان، روز شهادت حسین فهمیده، روز ملی نوجوان نام‌گذاری شده. شاید از خودتان بپرسید دلیل اختصاص این‌همه روز نوجوان در دنیا برای چیست؟ پاسخ همان جمله‌ای است که در ابتدا گفتیم: «نوجوانان مهم‌اند.»
البته امیدواریم این عبارت فقط در حد یک گزاره‌ی خبری باقی نماند و مقامات تمامی کشورها به اهمیت این جمله و اهمیت نوجوانان در ایجاد صلح و توسعه پی ببرند و برنامه‌های ملی و بین‌المللی‌شان برای این گروه سنی را با جدیت بیش‌تری دنبال کنند.
