منابع طبیعی
کنترل هوشمند 38کیلومتر از جنگل‌های گلستان
1582هکتاراز جنگل‌های کشور از ابتدای سال سوخته است
سیدمحمد فخار- خبر‌نگار
از ابتدای سال‌جاری تاکنون 1582هکتار از اراضی حفاظت شده تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست خاکستر شده است. آمارها نشان می‌دهد بیشترین میزان آتشسوزی جنگل‌ها در سال‌جاری مربوط به استان فارس، میانکاله در استان مازندران و استان کردستان است. مناطق حفاظت شده، مهم‌ترین مراکز تجمعی درختان و حیات وحش کشور است که از اهمیت بالایی در بحث حفاظت و مراقبت از عرصه‌های طبیعی برخوردارند. اما آتش حالا خسارات زیادی به این مناطق وارد کرده است.
براساس آمار ارائه شده از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست به روزنامه همشهری، تا پایان خردادماه، 1452هکتار از اراضی چهارگانه و حفاظت شده دچار آتشسوزی شدند که بیشترین میزان منطقه گرفتار شده در آتش سوزان تابستان، مربوط به استان فارس است. طی هفته اخیر نیز 130هکتار از اراضی تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست در استان مازندران دچار آتشسوزی شد که با درنظر گرفتن این آمار و آتشسوزی میانکاله، 1582هکتار از اراضی حفاظت شده گرفتار آتش شد.
رضا حسن‌هراتی، رئیس گروه برنامه‌ریزی و پشتیبانی تجهیزات مناطق حفاظت شده سازمان حفاظت محیط‌زیست درخصوص این آمار به همشهری می‌گوید: «در عرصه‌های مختلف، تمام محیط‌بانان همیاران محیط‌زیست و مردم داوطلب، آماده‌باش هستند تا هنگام بروز آتشسوزی با تمام توان برای نجات مناطق حفاظت شده اقدام کنند. همچنین نسبت به سال گذشته مهار آتشسوزی بسیار بهتر بود و با وزارت دفاع نیز در راستای تامین بالگرد درصورت نیاز، توافق شده است.»
تامین تجهیزات مورد نیاز برای مهار آتش در مناطق حفاظت شده اما هنوز در مرحله تخصیص اعتبار برای خرید و برگزاری مناقصه است. در بخش همیاران محیط‌زیست نیز تازه قرار است آموزش نیروهای مردمی از طریق فرمانداری‌ها و استانداری‌ها برنامه‌ریزی شود تا بتوان از مشارکت مردمی برای اطفای حریق در اراضی ملی یا اراضی مرتبط با سازمان حفاظت محیط‌زیست استفاده کرد. این درحالی است که 1582هکتار جنگل در مناطق حفاظت شده سوخته و آموزش‌ها دیگر برای سال‌جاری به‌کار نمی‌آیند.
آغاز کنترل هوشمند در پارک ملی گلستان
بخشی از پارک گلستان با توجه به سابقه 10ساله آتشسوزی در منطقه به‌عنوان پایلوت حفاظت هوشمند انتخاب شد. در بررسی‌های صورت گرفته از سابقه 10سال آتش‌سوزی‌های یک پارک ملی گلستان مشخص شده است که در محدوده کنار جاده ترانزیتی گرگان - مشهد که درست از وسط پارک ملی گلستان می‌گذرد، بیشترین آتش‌سوزی‌ها رخ می‌دهد. این محدوده از تنگه راه تا تونل دشت در حدود 38کیلومترمربع برای اجرای طرح هوشمندسازی درنظر گرفته شد. قرار است با استقرار دوربین‌ها و مرکز مونیتورینگ در 4 محل و نصب 120سنسور حریق در این محدوده پایش هوشمند منطقه در موضوع آتشسوزی انجام شود. سامانه پایش هوشمند این محدوده از پارک ملی گلستان براساس اینترنت اشیاء با استفاده از اپراتور کنترل می‌شود. این سیستم همچنین با ارسال پیامک به نفرات اصلی استان همچون مدیرکل محیط‌زیست، نمایندگان فرمانداری، استانداری و بخش تجهیزات اداره کل محیط‌زیست استان گلستان نسبت به آتش‌سوزی‌ها هشدار می‌دهد و به فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست یا رئیس اداره پارک ملی گلستان پیامک اقدام سریع ارسال می‌کند.
رضا حسن هراتی، رئیس گروه برنامه‌ریزی و پشتیبانی تجهیزات مناطق حفاظت شده سازمان حفاظت محیط‌زیست به همشهری می‌گوید: درصورتی که مشکلی در اجرای پروژه در مرحله آزمایشی رخ ندهد، انتظار می‌رود پس از تأیید مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان گلستان سامانه پایش هوشمند پارک ملی گلستان به‌زودی افتتاح شود.
مهار آتشسوزی مریوان
دیروز پس از 50ساعت تلاش، آتشسوزی در جنگل‌های منطقه روستای دره وران و کولیت با تلاش مردم، سمنها و کارکنان یگان حفاظت منابع طبیعی استان مهار شد. آزاد نامداری، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری مریوان در این‌باره گفت: آتشسوزی در جنگل‌های روستای دره وران واقع در نقطه صفر مرزی ایران و عراق از دیروز آغاز شده بود که به‌دلیل شیب تند منطقه و سرازیر شدن خاکستر آتشین به مناطق پایین دست، مهار آن در ۲ نوبت انجام شد. ۳۲نفر از کارکنان یگان حفاظت منابع طبیعی از شهرستان‌های مریوان، کامیاران، سروآباد و سنندج به همراه ۶۰نفر از اعضای انجمن مردم‌نهاد فعال در مریوان در اطفای حریق همکاری کردند. بیشتر آتش‌سوزی‌ها اما در جنگل‌های بلوط رخ داد و گونه‌هایی از بنه و زالزالک هم در این آتشسوزی آسیب دید که هنوز برآورد نهایی از سطح آتشسوزی جنگل‌های زاگرسی مریوان انجام نشده است.
آتش در ارتفاعات جنگلی فارس
آتشسوزی ارتفاعات شهرستان‌های استان فارس حدود 75ساعت طول کشید و جنگل‌های مرودشت، ارسنجان و پاسارگاد 3روز در آتش سوختند. عبدالحسن صمدنژاد، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری فارس در این‌باره به همشهری گفت: حریق گسترده برای سومین روز متوالی بخش‌های وسیعی از ارتفاعات و مناطق جنگلی شهرستان‌های مرودشت، ارسنجان و پاسارگاد را سوزاند که پس از چند مرحله مهار، مجددا صبح دوشنبه آتش شعله‌ور شد که با تلاش نیروهای مردمی، ادارات کشوری و لشکری ، سمنها و منابع طبیعی، پایش، مهار و خاموشی کامل آتش در ساعت یک بعدازظهر اعلام شد.
این آتشسوزی در جنگل‌های کوه سیاه سعادت آباد شوشتری، هم‌مرز با شهرستان‌های مرودشت، ارسنجان و پاسارگاد آغاز شده بود که دیروز به سمت کوه صف و کوه سیاه ارسنجان ادامه یافت و به ارتفاعات منطقه دره لای خره در شهرستان ارسنجان و کوه‌های قلات سفید شهرستان مرودشت رسید که سرانجام با چند سورت پرواز بالگرد مهار شد.
