حفظ استقلال قوهقضاییه ضرورتی غیرقابل اغماض
فرهاد تجری- نماینده ادوار مجلس
بعد از انتصاب حجتالاسلام ابراهیم رئیسی بهعنوان رئیس قوه قضاییه، نخستین بار بود که فردی از داخل خود دستگاه قضایی سکاندار این قوه شد. براین اساس انتظارات از مدیریت و رئیس جدید، نسبت به قبل متفاوت و خاص بود. به هر حال آقای رئیسی بهعنوان کسی که چندین سال سابقه حضور و فعالیت در قوه قضاییه را داشت؛ ضعفها، قوتها، چالشها و ظرفیتهای قوه را به خوبی میشناخت و با این رویکرد قوه را تحویل گرفته بود و البته از مشورتهای گروه خوب مشاوران هم استفاده کرد.
در این مدت هم نشان داد که با برنامه این سمت را پذیرفته است و در مدتی هم که رئیس قوه بودند نقش دستگاه قضایی را بهعنوان یک پازل حاکمیت و کمککننده دیگر قوا در کنار ارکان دیگر کشور شناساند و این قوه را بهعنوان قوهای مکمل دیگر قوهها معرفی کرد و در اقدامات و فعالیتهایی که انجام داد موجب شد این تلقی پررنگتر شود.
همچنین حضورشان در استانها و رفع مشکل کارخانهها و کمک به تولید ملی از اقدامات خوب ایشان بود. در کنار اینها اقدامات خوب وارزشمندی هم در خود سیستم قضایی انجام شد. شناسایی مشکلات، موانع، چالشها، گرهها و احیانا فسادها و موضوعاتی که خود قوه را درگیر کرده بود و احیای سیستم دادرسی و استفاده از امکانات روز در فرایند دادرسی از دیگر اقدامات خوبی بود که ایشان انجام داد.
توجه به استقلال دستگاه قضایی و اتقان آرا از دیگر موضوعاتی بود که در کنار تسریع فرایند دادرسی، همواره ازسوی ایشان وسایر مسئولان دستگاه قضایی بهعنوان یک راهبرد مورد تأکید بوده است. مجهز کردن روند دادرسی به سیستم الکترونیکی و جلوگیری از دخل و تصرف افراد چه قاضی و چه کارمند در نوبت دهی و...خیلی مؤثر بود و از تبعیض و برخی دخالتها جلوگیری کرد. فراهم شدن امکان نظارت بر این مسیر هم بسیار ارزشمند بود چون به هر حال همه احکام دادگاهها و پروندهها از طریق مراجع نظارتی و خود ریاست قوه قابلیت رصد و پیگیری را داشت و دیگر هیچ پروندهای در سیستم قضایی رها و سرگردان نبود. اقداماتی از این دست موجب شد که دستگاه قضایی هم از جهت کیفی و هم از جهت کمی ارتقا پیدا کند.
از این جهت امیدواریم همانطور که آقای رئیسی از داخل خود قوه بهعنوان رئیس آن انتخاب شدند، رئیسبعدی آن نیز از درون قوه انتخاب شود و بار دیگر با انتخاب فردی از خود قوه به این مقام، دوباره شاهد ادامه این تحولها و ا قدامات در قوه قضاییه باشیم.
همچنین امیدواریم رئیس قوه جدید هم از گروه مشاورین در قوه قضاییه بهره گیرد و هم از تعاملی که بین سه قوه انشاءالله شاهد خواهیم بود بتوان این قوه را بیش از پیش ارتقا و جهش داد تا در این صورت مردم هم طعم شیرین عدالت را بیشتر و بهتر بچشند.
در این مسیر یقینا مشکلاتی هست چرا که امروز هم جرایم پیچیده شدهاند و مراجعه به محاکم به جهت مشکلات و معضلات اقتصادی و اجتماعی، بیشتر از گذشته شده و باعث شده هر چند کارکنان دستگاه قضایی هم تلاش کنند باز تعداد نیروها و فضای اداری پاسخگوی مطالبات نباشند. همین موجب شده که دستگاه قضایی نتواند با این منابع و تعداد پرسنل محدود پاسخگو باشد. موضوع دیگر بحث اتقان آراست که باز لازم است تعداد نیرو و امکانات افزایش یابد چرا که با کاهش فشار کار طبعا کیفیت هم افزایش پیدا میکند وانتظارات مردم از اجرای عدالت هم پاسخ داده میشود.
از رئیس آینده قوه قضاییه هم انتظار میرود ضمن ادامه روند فعلی در مبارزه با فساد و دیگر اقدامات در حال انجام، نظارتهای داخل قوه تقویت شود و با بهرهگیری از ظرفیتهای بیرون قوه نظارتهای درون قوه دقیقتر انجام شود. توجه به استقلال قضا و توصیه ناپذیری آنها بیش از پیش مورد تأکید قرار گیرد و ابزارهای نظارتی ابزار دقیق قضایی باشد و برای حفظ استقلال دستگاه قضایی بر این نظارتهای درونی قوه بیشتر توجه شود.