روزنههای امید را باز نگهداریم
محمد جواد ظریف و چند چهره دیگر مردم را به شرکت در انتخابات دعوت کردند
72ساعت مانده به برگزاری نخستین ماراتن سیاسی سده جدید حال و هوای کشور کاملا انتخاباتی شده است. تجدید نظر جبهه اصلاحات در احتمال ورود به انتخابات از یک سو و موج فراخوانهای چهرههای سیاسی و اجرایی که تا پیش از این در این حوزه سکوت کرده بودند از سوی دیگر خبر از ایجاد موج مشارکت قابل تامل در سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری میدهد.
موجی که دیروز در دعوت به مشارکتهای چهرههای صاحب نام و محبوبی چون محمد جواد ظریف، بهزاد نبوی و محمد جواد آذری جهرمی مشهود بود.
آنها دیروز یکی بعد از دیگری با وجود گلایه از ردصلاحیتهای گسترده در انتخابات ریاستجمهوری مشارکت سیاسی را باعث امیدبخشی به بهبود در روند شرایط دانستند.
در همین میدان بود که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه که از هفتهها قبل ثبتنامها با هجوم گسترده مخالفان خود مواجه شده بود و درنهایت از کاندیداتوری انصراف داد، در ویدئویی که در حساب کاربریاش در اینستاگرام منتشر شده است، گفت: جمعه روزی است که از طریق صندوق رأی میتوانیم دریچههای روشنایی و امید را برای آینده خود و فرزندانمان باز نگهداریم.
وی با تأکید بر اینکه کمبودها، کاستیها و اشتباهات کم نبوده و نیستند، ادامه داد: من به سهم خود شرمنده سختیها و نارواییهایی هستم که کام مردم را تلخ کرده است اما قهر با صندوق رأی قطعا راهحل نیست و اگر به مشکلات نیفزاید از آنها نخواهد کاست.
ظریف با اشاره به آثار مشارکت گسترده مردم در انتخابات خاطرنشان کرد: مشارکت مردم نهتنها لغو تحریمها را تسریع میکند و بنیان جنگ اقتصادی علیه ملت دلاور ایران را درهم خواهد شکست، بلکه تحریمهای آینده را نیز خنثی میکند.
وی با بیان اینکه مردم ایران همیشه «پدیده» بودهاند و «فرصت» آفریدهاند، افزود: امیدوارم در انتخابات ۱۴۰۰ نیز مردم فرصت تازهای برای حرکت بهسوی ایرانی آباد، آزاد و توسعهیافته خلق کنند. دست در دست هم، ۲۸ خرداد را به جشنواره ملی امید برای همه ایرانیان تبدیل کنیم.
بهزاد نبوی، رئیس جبهه اصلاحات نیز در پیامی ویدئویی گفت: خواهش من این است که برای نجات ایران و برای اینکه کشور دچار سرنوشتی نشود که راه برگشت نداشته باشیم، در انتخابات شرکت کنید. در هر انتخاباتی که مردم حضور پیدا نکردهاند، قبلاً هم شکست خوردهایم و الان هم اگر مردم حضور پیدا نکنند، شکست خواهیم خورد.
او تأکید کرد: اگر مردم در صحنه آمدند، هم در انتخابات شورا برندهایم و هم در انتخابات ریاستجمهوری و مانع تحقق سناریوی طراحیشده خواهیم شد. تقاضای من این است تا جایی که میتوانیم مردم را پای صندوق بیاوریم. مردم به هر که میخواهند رأی بدهند اما پای صندوق بیایند.
پیش از این نیز رئیس جمهوری و جمعی از هیأت وزیرانش مکررا بر مشارکت حداکثری مردم در انتخابات تأکید کرده بودند.
وزارت کشور مشارکت را 37 تا 47درصد پیشبینی کرد
3روز مانده به برگزاری سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری و ششمین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا، وزارت کشور مشارکت مردمی در این کارزار سیاسی را بین 37 تا 47درصد تخمین میزند و در نوسان میداند. تا اینجای کار فعلا فضای عمومی انتخابات تغییری در مقایسه با هفتههای گذشته نکرده و نگاه کاندیداها به 2روز آخر رقابتها دوخته شده است تا شاید موجی به نفع یا ضرر برخی کاندیداها فضای انتخاباتی را تغییر دهد.
ستادهای انتخاباتی نامزدها تنها 2روز دیگر فعال هستند و از پنجشنبه با ممنوعیت تبلیغات نامزدها، قدرت مانور آنها برای تغییر آرایش صحنه انتخابات سلب خواهد شد. جمال عرف، معاون سیاسی وزیر کشور در نشست خبری دیروز خود با خبرنگاران درباره برآوردهای وزارت کشور از حضور مردم پای صندوقهای رأی در روز جمعه گفت: بخشی از نظرسنجیها در فضای مجازی در اختیار همه است و البته فاصله 10درصدی در نظرسنجیها وجود دارد و دارای اختلافی بین ۳۷ تا ۴۷درصدی است. از دستگاههای نظرسنجی دعوت کرده و درباره این اختلاف سؤال کردهایم.
پیشبینی جدید وزارت کشور البته تفاوت چندانی با صحبتهای 4ماه قبل عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ندارد. وزیر کشور بهمن1399 در جمع استانداران با ابراز نگرانی از فضای سرد و ساکت انتخاباتی گفته بود: «هنوز فضای سیاسی و اجتماعی جامعه و افکار عمومی نسبت به انتخابات حساسیت و بازتاب و انعکاس خاصی را نشان نداده است. وقتی این دوره از انتخابات را با ۴سال گذشته مقایسه میکنیم برای ما کمی نگرانکننده است.» رحمانی فضلی تصریح کرد بود: در دور قبلی انتخابات تعداد افرادی که اعلام آمادگی کرده بودند دوبرابر آمار و ارقامی است که الان داریم. مشارکت در انتخابات ریاستجمهوری سال1396، 73درصد بود و صحبتهای رحمانی فضلی بهمعنای پیشبینی مشارکت در حدود 35 تا 40درصد برای رقابت1400 بود.
پیمایشهای انتخاباتی حکایت از آن دارند با نزدیکشدن به انتخابات روز جمعه، افراد واجد شرایط رأی تقریبا تصمیم خود را یکسره کردهاند؛ هم در ارتباط با مشارکت و هم انتخاب نامزدها. اعداد و ارقام این نظرسنجیها مبتنی بر دادههای مرکز افکارسنجی ایرانیان تفاوت چشمگیری از شهریورماه سال گذشته تاکنون درخصوص نرخ مشارکت ندارند و هنوز در محدوده ۴۰درصد نوسان میکنند. تا مناظره یکی مانده به آخر ۷نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری نیز هیچکدام از نامزدها نتوانستند موج بزرگی در حمایت از خود برپا کنند و جریان انتخابات در آرامترین حالت خود جلو میرود.
پیشبینی نرخ مشارکت در ۲۰خردادماه ۴۱درصد بوده و از کل این جمعیت مشارکتکننده 68.3درصد نیز گفتهاند نامزد مدنظر خودشان را انتخاب کردهاند. ۷۴درصد نیز گفتهاند بههیچ وجه نظر خودشان را تغییر نمیدهند.
این اعداد و ارقام بهوضوح در مقایسه با ادوار نظرسنجی سابق تغییر چشمگیر داشتهاند و تقریبا شمای کلیتری از سبد رأی هر ۷نامزد این دوره از انتخابات بهدست دادهاند. نظر کلی جامعه تقریبا سامان یافته و از جمعیت مرددها یا همان کسانی که تصمیم به مشارکت دارند ولی نامزدشان را انتخاب نکردهاند نیز شدیدا کاسته شده است. در نظرسنجی ۶خرداد ایسپا، ۴۸درصد کسانی که گفته بودند قطعا و بهاحتمال زیاد در انتخابات شرکت میکنند هنوز نامزد مدنظر خودشان را انتخاب نکرده بودند و نمیدانستند میخواهند به چهکسی رأی بدهند. این رقم اکنون در میان کسانی که قصد حتمی مشارکت دارند و نامزدهای خودشان را هم انتخاب کردهاند به 31.5درصد رسیده است، یعنی جمعیت مرددها 16.5 درصد کاهش یافته است. در مقایسه با نظرسنجی ۱۱خرداد نیز این رقم 9.5 درصد کاهش یافته است.
سایر سؤالهای نظرسنجی اخیر ایسپا نیز حکایت از آن دارند جمعیت مردد برای مشارکت در انتخابات نیز عدد چشمگیری نیست و چندان تغییری در تقسیمبندی آرای نامزدها ایجاد نمیکند. طبق آخرین نظرسنجی حضوری ایسپا در روزهای ۱۹ و ۲۰خرداد۱۴۰۰ با تعداد نمونه ۵۱۲۱ نفر در سطح کل کشور، 13.6درصد برای مشارکت در انتخابات مردد بودهاند و گفتهاند هنوز در این زمینه تصمیم نگرفتهاند. یافتههای این نظرسنجی نشان میدهد نسبت مرددین در مقایسه با نظرسنجی ۱۱خرداد 3.3درصد کاهش یافته است.
جمعیت مرددهای مشارکت در انتخابات براساس نظرسنجی ایسپا حدود ۸میلیون نفر خواهند بود که پراکندگی آرای آنان میان نامزدها تأثیری در نتیجه نهایی آن نخواهد داشت. براساس همین نظرسنجی اگر نرخ مشارکت۴۱درصد باشد، حدود 24.3میلیون نفر از جمعیت ۵۹.۳میلیون نفری واجد شرایط رأی در انتخابات شرکت خواهند کرد.