رهایی تهران از معضل نخالههای ساختمانی
اواخر تیرماه چهارمین کارخانه بازیافت پسماندهای ساختوساز و عمرانی پایتخت به بهرهبرداری میرسد
نخالههای ساختمانی و عمرانی آسیبهای محیطزیستی بسیاری به شهر تهران وارد میکند. در این میان، پایتخت 3کارخانه بازیافت پسماند ساختمانی فعال دارد، اما این تعداد از عهده سر و سامان دادن به نخالهها برنمیآید تا هزاران تن نخاله به جای دفن یا رها شدن در طبیعت به شن و ماسه تبدیل شود؛ به همینخاطر پایان تیرماه یک کارخانه دیگر در تهران به بهرهبرداری میرسد تا شهر نسبت به بازیافت این نوع پسماند بینیاز شود.
از عمر نخستین کارخانه بازیافت نخالههای ساختمانی و عمرانی بیشتر از 10سال میگذرد. حالا اما چیزی تا تکمیل کارخانه چهارم باقی نمانده است و مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران در این رابطه به همشهری میگوید: «در سطح شهر تهران در شبانهروز بین 33تا 35هزار تن پسماند ساختمانی تولید میشود که از این مقدار بین 20تا 22هزار تن راهی مجتمع دفع و پردازش آبعلی میشود. در سالهای اخیر ابتدا ما اقدام به راهاندازی 2کارخانه بازیافت پسماند ساختمانی و عمرانی با مجموع بازیافت 6هزار و 600تن کردیم و بعد کارخانه سومی را در روز زمین پاک راه انداختیم که آن هم ظرفیت 3هزار و 300تن دارد؛ بنابراین 11هزار تن از 33هزار تن بازیافت میشود.»
صدرالدین علیپور ادامه میدهد: «تا پایان تیرماه کارخانه چهارم را راهاندازی خواهیم کرد که ما بالغ بر 14هزار تن بحث بازیافت پسماند ساختمانی و عمرانی را خواهیم داشت. البته با بازیافت پسماند ساختمانی و عمرانی، بخش زیادی از این پسماند به چرخه تولید برمیگردد.»
مدیریت شهری در دوره پنجم با احداث 2کارخانه بازیافت نخالههای ساختمانی و عمرانی شهر تهران که دومین کارخانه تا پایان تیرماه به بهرهبرداری خواهد رسید، ۸۵درصد از نخالههای ورودی را به دانهبندیهای مختلف شن و ماسه تبدیل میکند و به چرخه تولید بازمیگرداند. علیپور در همین خصوص میگوید: «3کارخانهای که فعال است، هر کدام 3هزارو 300تن ظرفیت دارند و از این مقدار حدود 85درصد به شن و ماسه تبدیل میشود.
10درصد از آن نیز یک پساب گلِ خاص است که چند آزمایش روی آن انجام دادیم و در حال رایزنی با کارخانههای آجرپزی هستیم تا تبدیل به آجرنما شود. اگر این اتفاق بیفتد، از 3هزارو 300تن پسماند ساختمانی که وارد هر کدام از این کارخانهها میشود، بالغ بر 95درصد به چرخه تولید بازمیگردد.»
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند اضافه میکند: «روند کار به این شکل است که پس از ورود نخاله، عملیات مربوط به جداسازی، شستوشو و شکسته شدن عناصر مختلف نخاله توسط دستگاه سنگشکن انجام میشود و درنهایت ۸۵درصد از نخاله ورودی به دانهبندیهای مختلف شن و ماسه تبدیل میشود و به چرخه تولید بازمیگردد.»
قاتل خاموش
حجم بالای نخالههای ساختمانی و عمرانی سبب نگرانی در مدیریت شهری شده است. بهگفته مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران، پسماند ساختمانی خیلی خطرناکتر از پسماند خانگی است. علیپور دلیل آن را اینگونه عنوان میکند: «نخالههای ساختمانی و عمرانی قاتل خاموش طبیعت بهحساب میآیند و فعل و انفعالات شیمیایی این نوع پسماند خطرناک است؛ برای همین، هرقدر که بتوانیم از حجم دفن پسماند ساختمانی و عمرانی بکاهیم و بازیافت انجام دهیم، یک سرمایه ملی است و به چرخه تولید بازمیگردد؛ ضمن اینکه در کارخانهای که در ماههای اخیر راهاندازی کردیم 40نفر بهطور مستقیم مشغول بهکار شدند و با افتتاح کارخانه جدید برای 40نفر دیگر شغل ایجاد خواهد شد.»
او همچنین یادآور میشود: «نخستین کارخانه بازیافت پسماند ساختمانی و عمرانی از بیش از یکدهه قبل فعال است، اما با شروع دوره پنجم شورای شهر تهران، ابتدا در دوره مدیریت آقای افشانی یک کارخانه بازیافت پسماند ساختمانی احداث شد و بعد یک کارخانه در حضور آقای حناچی بهعنوان شهردار افتتاح شد. این سومین کارخانه بازیافت پسماند ساختمانی استکه در این دوره راهاندازی خواهد شد.»
مدیرعامل سازمان پسماند اضافه میکند: «ما با افزایش ظرفیت 4کارخانه بازیافت پسماند ساختمانی و عمرانی سعی میکنیم که تهران را از احداث کارخانه دیگر بینیاز کنیم. البته در فاز دوم قرار است از دانهبندی که شن و ماسه تولید میشود، بحث ساخت قطعات بتنی هم داشته باشیم و با تکنولوژی روز بتوانیم چکش بتنی اسفنجی برای شهر تولید کنیم.»