انتقاد رئیس جمهور از دولتمردان
مدیران ارشد دولت تدبیر و امید، اول اردیبهشت در سالن اجلاس سران تهران نشست بیسابقهای داشتند. حسن روحانی پیش از این در جمع چهرههای دولتی به تفکیک وزارتخانهها حاضر شده بود، اما این بار همه مسئولان دولتی خطاب سخنان روحانی در همه حوزههای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و سیاست خارجی بودند. اظهارات او با گلایه از سکوت برخی مدیرانش در تحولات کشور همراه بود؛ چه آنجا که میگفت: «هیچ دستگاه نظارتی حق دخالت در امور اجرایی ندارد» مدیرانش را از محافظهکاری در عرصههای اجرایی برحذر میداشت، چه آنجا که جایگاه بالای مسئولیتشان را به آنها یادآور میشد، تصریح داشت: «بر صندلی قانون نشستهایم و بالاترین مسئولیت کشور بر عهده قوه مجریه است.» اظهارات رئیسجمهور همراه با معیارهای واضحی در ارتباط با سنجش رفتار مدیران دولتی بود.
مدیری که میترسد، کنار برود
روحانی با اشاره به اینکه مدیران دولتی روزه سکوت نگیرند و طبق شرع و قانون باید به وظیفه عمل کرد، گفت: مدیری که در انجام وظایفش از اخم و تلفن دیگران میترسد، کنار برود، بهتر است. رئیسجمهور با بیان اینکه انقلابیبودن، یعنی حل گرفتاری و کسب رضایت مردم، تأکید کرد: مدیران شأنی بالاتر از نوکری مردم ندارند و اگر به جای تهدید، مردم را قانع کنیم، در هر مشکل داخلی و خارجی موفق خواهیم شد. روحانی در بخشی از اظهارات خود در این نشست و در ارتباط با سیاستهای اشتغال دولت در سال97 گفت: باید ایجاد اشتغال را برای مردم تسهیل کنیم. ایجاد اشتغال برای ما یک اصل خدشهناپذیر است. بیکاری را نمیتوانیم اضافه کنیم و باید راهحلهای درست انتخاب کنیم تا اشتغال مردم آسیب نبیند. مردم را دچار مشکل نکنید. در وهله اول نباید مردم را اذیت کرد و در وهله دوم باید به مردم کمک هم کرد تا بتوانند زندگی راحتتری داشته باشند.
او با بیان اینکه باید باور کنیم اداره و مدیریت کشور، بهعهده مردم، حق آنان و متعلق به ملت است، تصریح کرد: ما چیزی بالاتر از نوکری ملت نداریم و بالاتر از مقام نوکری و خادمی مردم نیست و اگر کسی برای خود بالاتر از مقام خادمی میداند، نهتنها اسلام، بلکه مفهوم مردمسالاری دینی را درک نکرده است. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاستجمهوری، حسن روحانی با بیان اینکه اساس این است که اگر از سال58 به بعد رفتار ما با مراجعین و مردم بهتر شده، مسیر انقلاب را درست پیمودهایم و اگر این رفتار نسبت به قبل بدتر شده، مسیر ما غلط بوده است، گفت: اساس این انقلاب این است که ما به مردم احترام گذاشته و مشکل آنها را حل کنیم و در این راستا اگر دولت در طول ماهها و هفتهها و جلسات خود آییننامه را وضع کند که بتواند گرهای را بگشاید، موفق بوده است. اگر بتوانیم 20خانی را که برای افراد درست کردیم تا مجوز یک کارگاه تولیدی و بنگاه اقتصادی را به او بدهیم تبدیل به 10خان کنیم، معلوم است انقلاب در 40سالگی خود قرار گرفته و معنای انقلاب را به درستی فهمیدهایم.
مدیران دولتی روزه سکوت گرفتهاند
رئیسجمهور در طرح مشکلات اقتصادی کشور با بیان اینکه باید در مسائل و موضوعات مختلف کشور ازجمله ارز، صادرات غیرنفتی، اشتغال و مقابله با توطئههای دشمن پشتیبانی مردم را داشته و مردم را همراه کنیم، تصریح کرد: ما باید اول خوب به مردم توضیح بدهیم تا آنها مشکل را بدانند. اگر توضیح ندهیم و مردم درست مشکل را لمس نکنند و دیگران راههای انحرافی را پیش پای آنها بگذارند، میتوانند مردم را تحریک کرده و ما را با مشکل مواجه کنند چرا که مسئولان، توضیح کافی را به مردم ندادند و آنها بدون درنظر گرفتن برنامههای آینده فقط مشکل فعلی را میبینند. ما خیلی با مردم کم صحبت میکنیم و مدیران دولتی روزه سکوت گرفتهاند. نمیدانم چهکسی گفته و آنها از چه میترسند، اما هر کس در پست دولتی و در هر رده مدیریتی که قرار دارد، باید بداند طبق قانون و وظیفه شرعی، دارای توانمندی و قدرت بالاست و باید به وظیفه خود عمل کند و اگر نمیتواند و از اخم این و آن میترسد و هراس دارد، باید کنار برود، چرا که واجب نیست، صندلی که اشغال کرده تا پایان 4سال به آن بچسبد.
دستگاه نظارتی حق دخالت ندارد
رئیسجمهور با بیان اینکه وزیر، استاندار، مدیرکل و فرماندار دارای اختیار است و باید از اختیارات خود استفاده کند، تأکید کرد: کسی که از وظیفه قانونی خود بهخاطر تلفن و اخم یک نفر میترسد و عقبنشینی میکند، حق ندارد در صندلی بماند و این مسئولیت بر او حرام است. ما در صندلی وظیفه و قانون نشستهایم و قانون اساسی به ما اختیارات لازم را داده است. بالاترین قدرت در کشور، قدرت اجرایی و بیشترین بار مسئولیت بر دوش بخش اجرایی قرار دارد که البته قانون اساسی به او قدرت داده و باید محکم و قاطع راه و مسیر خود را ادامه دهد. او با تأکید بر اینکه هیچ دستگاه نظارتی حق ندارد در مدیریت دخالت کند، گفت: دستگاه نظارتی حق ورود بهکار اجرایی را ندارد، البته اگر نظری دارد میتواند اعلام کند، اما مدیر اجرایی باید کار خود را انجام دهد.
دخالت در انتخاب خرید هواپیما
روحانی با اشاره به دخالت یک دستگاه نظارتی در ارتباط با هواپیماهای خریداری شده پس از برجام گفت: زمانی یک دستگاه نظارتی برای یک وزارتخانه دولت نوشته بود که در خرید هواپیما چه نوع هواپیمایی را باید خریداری کند و بنده برای آن دستگاه نوشتم که به تو چه ربطی دارد و تو چه کارهای که دخالت میکنی. تصور کردهاند که چون دستگاه نظارتی هستند، باید نوع هواپیما، خودرو و دارویی را هم که میخواهیم خریداری کنیم، آنها مشخص کنند. درصورتی که آنها اگر تخلفی بر مبنای قانون دیدند، باید اعلام کنند. البته اگر بر مبنای قانون باشد، نباید به برخی نامهها و تهدیدها اعتنا کنیم و اگر میترسید به آنها جواب دهید، برای من بفرستید تا خود پاسخ آنها را بدهم. اگر دستگاه اجرایی احساس قدرت نکرده و نداند دارای اختیارات است، همواره مورد تهدید بوده و با چشم دیگر به آن مینگرند و این در حالی است که ما مسئولیم و باید کشور را اداره کنیم و بار اصلی کشور بر دوش ماست و بقیه کنار گود هستند و معمولا کنار گودیها حرف و کف میزنند و نکاتی را پیشنهاد میکنند، اما نمیدانند درون گود چه خبر است. رئیسجمهور با بیان اینکه ما رسالت سنگینی بر عهده داریم و باید آن را به خوبی انجام دهیم، تصریح کرد: باید بدانیم بدون حمایت و اقناع مردم، پیش نخواهیم رفت و میبایست مردم را با بیان درست، کارشناسی و منطقی قانع کنیم، تا آنها احساس کنند اقدامات دولت صحیح است. ما در صحنه مسئولیت قرار داریم و بار بر دوش ماست و باید آن را به مقصد برسانیم و در این مسیر اگر کسی چرتکه میاندازد که من باید چند سال دیگر به چه مسئولیتی برسم، همین امروز از دولت بیرون برود.
چرا از مطلع شدن مردم بدشان میآید؟
رئیسجمهور با بیان اینکه فضای مجازی برای نظارت عامه مردم یعنی امر به معروف و نهی از منکر است، افزود: برخی میگویند ما این اقدام را از طریق موبایل و فضای مجازی قبول نداریم و باید در خیابان برویم و یقه مردم را بگیریم، اما با این اقدامات که کار درست نمیشود. نمیدانم چرا برخی از موبایل، شبکههای اجتماعی و مطلع شدن مردم بدشان میآید و میگویند اگر مردم بیاطلاع باشند، شب راحتتر میخوابیم. روحانی با بیان اینکه ما حقوق شهروندی را تدوین کردهایم و باید بر مبنای آن عمل کنیم، دسترسی به اطلاعات، نظارت و انتقاد را حق مردم دانست و افزود: مردم باید از ما انتقاد کنند و بدانند که ما دلنازک و زودرنج نیستیم، اما ظاهراً غیر از دولت کس دیگری را نمیتوانند مورد انتقاد قرار دهند و برای آنها مشکل پیش میآید و اگر از رئیسجمهور انتقاد کنند، برخی افراد خوشحال میشوند. باید فضا را برای انتقاد و اظهارنظر مردم، فراهم کنیم و این جزو وظایف ما و حقوق شهروندی است؛ اینکه شبکهای انحصار را در اختیار نداشته باشد، صحیح است اما در عین حال باید اجازه دهیم تا مردم زندگیشان را بکنند.
از ابتدا مخالف شیوه تقسیم ارز بودم
رئیسجمهور با اشاره به تصمیمات دولت در راستای کنترل بازار ارز گفت: ممکن است این تصمیمات برای برخی خوشایند نباشد. ما باید به یک سیستم سوم در زمینه ارز برسیم. 4سال گذشته ارز را با گرفتاری فراوان تهیه میکردیم و با هواپیما وارد میکردیم و با ماشینهای مسلح ارز را به بانک مرکزی منتقل میکردیم و بانک مرکزی نیز به صرافیها ارائه میداد. در صرافیها هم ارز به هر شیوهای که دلشان میخواست تقسیم میشد و ارز خوبها در پاکت رفته و به جای دیگر منتقل میشد و این سیستم اداره ارز کشور بود و بانک که باید مسئولیت اصلی را داشته باشد، تماشاگر بود. او با بیان اینکه با چند نرخ در مبادله ارز مواجه بودیم که حداقل آن دو نرخ بود، گفت: برخی کالاها در این نوسان با یک نرخ و برخی با نرخ دیگر ارائه میشد و من از ابتدا در تمام جلسات منتقد این شیوه تقسیم ارز بودم و معتقد بودم که ارز نباید بهوسیله اسکناس ارائه شود، بلکه باید حواله داده شده و حداکثر امور بهدست بانکها باشد.
روحانی با بیان اینکه در آن سیستم افرادی که نیاز واقعی داشتند به ارز دسترسی نداشتند و باید با صرافیها بهگونهای دیگر تعامل میکردند، گفت: ما نیاز داشتیم که روزی ارز را با نرخ واحد ارائه کنیم و رابطه صرافیهای مجاز و غیرمجاز و دلال و... را با تقسیم ارز قطع کنیم. از ابتدای دولت یازدهم نظر ما بر اجرای همین سیاست بود و در چندماه گذشته شرایطی به واسطه رفتارهای گرگهای خارجی و سودجویان داخلی پیش آمد که آرامش بازار متزلزل شد و امروز در شرایطی قرار گرفتیم که شاید بهترین شرایط نباشد، اما مطلوب است. رئیسجمهور با بیان اینکه این تصمیم با اجماع همه مسئولان و کارشناسان اقتصادی اتخاذ شد، اظهار داشت: این تصمیم بر این مبنا گرفته شد که واردکنندگان کالاهای مورد نیاز واقعی مردم و کشور، بتوانند کار خود را راحت انجام دهند. قیمت 4200تومانی ارز در این سیستم با توجه به نرخ تورم و مسائل دیگر دقیق محاسبه شد و کم و زیادشدن قیمت آن در طول سال نیز بر همین مبنا حداکثر 5درصد خواهد بود. بر این مبنا واردکنندگان در وزارت صنعت ثبت سفارش کرده و بر مبنای سفارش خود از سیستم بانکی، ارز مورد نیاز را تحویل میگیرند، پس همه توزیعکنندگان، فروشندگان و مصرفکنندگان کالاهای وارداتی خیالشان راحت باشد که هیچ مشکلی در تأمین ارز یا افزایش قیمت ارز وجود ندارد و بهانهای در این زمینهای قابلقبول نیست. تولیدکنندگان هم مطمئن باشند که مبنای قیمت ارز همین قیمت است و ارز به میزان نیاز، تخصیص داده میشود.
آمریکا خودش نمیداند چه میخواهد
روحانی نکته مهم دیگر درباره این سیاست را مربوط به تحولات احتمالی پیش رو در عرصه بینالمللی عنوان و تصریح کرد: اجرای این سیاست یک تودهنی جدی به کاری بود که احتمالا آمریکاییها میخواهند در 22اردیبهشت انجام دهند. زدن پیشاپیش این تودهنی کار لازمی بود که انجام شد. تمام امید آمریکاییها این بود که اگر آنها در 22اردیبهشت قدمی علیه ملت بردارند، بازار داخلی ایران بههم بخورد. الان مردم میتوانند کاملا خیالشان راحت باشد. قول میدهم که بر مبنای اجرای سیاست جدید، آمریکاییها هر تصمیمی بگیرند، توطئهای که طراحی کرده بودند، نقش بر آب شده است و ما بازار داخلی را بر مبنای این سیاست سامان میدهیم.
رئیسجمهور افزود: فکر میکنم حتی کاخ سفید، وزارت امور خارجه و شورایعالی امنیت ملی آمریکا هم الان نمیدانند که میخواهند چه کنند. ببینید این کشور بزرگ به چه روزی گرفتار شده است. این ملت امروز دچار مصیبتی شده که نمیداند یک ساعت دیگر این آقا چه میخواهد بکند. همه آمریکاییها هر روز که از خواب برمیخیزند، نگاهشان به صفحه این آقا در فضای مجازی است که ببینند براساس خواب دیشب، چه مسئلهای را اعلام میکند. این واقعا یکی از نکات بسیار عجیب و غریب در تاریخ آمریکاست. چنین حاکمیتی بر آمریکا کمتر سابقه داشته و این حاکمیت امروز هم نگرانی مردم آمریکا و هم مردم جهان را افزایش داده است. ما مشکلی نداریم. دولت برای برجام هر فکری که لازم بوده، نه امروز، که ماهها پیش تدبیر و برنامهریزی کرده است. ما مشکلی نداریم. زندگی، تجارت و رفتوآمد مردم دچار مشکلی نخواهد شد. البته اگر لازم باشد روزی در مقابل، ما هم راحتی را از آنها سلب کنیم، خیلی برای ما مشکل نیست. کار سختی در پیش نخواهیم داشت.
هشدار معاون اول رئیسجمهور به احمدینژاد
معاون اول رئیسجمهور با اشاره به برخی سخنان و اقدامات عدهای که تلاش میکنند این موضوع را القا کنند که جمهوری اسلامی ایران در حال فروپاشی است، گفت: شکلگیری این نظام با حضور ملت ایران بوده و این ملت پای نظام ایستاده و در تمامی بحرانها نیز به صحنه آمده و کشور را از چالشها عبور داده است. اشارات اسحاق جهانگیری به اظهارات و رفتارهای محمود احمدینژاد، رئیس دولتهای نهم و دهم است. چنانکه او در سخنانش گفته است: کسی که اینگونه القا میکند که نظام در حال فروپاشی است تا دیروز مسئول اداره کشور و رئیس دولت بوده و مشکلات امروز نتیجه اقدامات و تصمیمگیریهای آنهاست. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی معاون اول رئیسجمهور، جهانگیری خطاب به آنها افزود: شما با این کشور چه کردید؟ منابع کشور را چگونه هزینه کردید؟ اما من نمیخواهم راجع به مسائل دیگری که گرفتار آن شدهاید، حرف بزنم.
جهانگیری با اشاره به برخی سخنان تحریکآمیز از سوی این افراد که میگویند سیل در کشور در حال جاری شدن است و انقلابی بزرگتر از انقلاب سال57 در راه است، اظهار داشت: شما انقلاب میکنید؟ شما سیل راه میاندازید؟ شما نظام را تهدید میکنید؟ بهخودتان بیایید و حد و حدود خودتان را بشناسید. معاون اول رئیسجمهور اضافه کرد: ما پای نظام ایستادهایم و با همه انتقاداتی که ممکن است به یکدیگر داشته باشیم تا پای جان ایستادگی خواهیم کرد و اجازه نمیدهیم حریم نظام آسیب ببیند و رهبری نیز متعلق به همه ماست و پای رهبر معظم انقلاب ایستادهایم.
وی تصریح کرد: اگر بخواهید به حریم نظام خدشهای وارد کنید با سیل توده مردم روبهرو خواهید شد و نباید کسی که سالها با حمایت همین مسئولان و مردم در رأس امور اجرایی بوده امروز مطالبهگر باشد و اخطار دهد.
عدهای نان خود را در حذف دیگری میبینند
اسحاق جهانگیری که در مراسم هماندیشی مدیران ارشد دولت تدبیر و امید سخنرانی میکرد با اشاره به اینکه کشور امروز شرایط حساسی دارد، خاطرنشان کرد: عدهای در داخل کشور و عدهای در خارج بر این موضوع تمرکز کردهاند تا سرمایه اجتماعی کشور، اعتماد عمومی و امید به آینده مردم را دچار آسیب کنند و از این طریق بتوانند به اهدافی که طراحی کردهاند دست یابند. معاون اول رئیسجمهور ادامه داد: پیوستگی بیسابقهای میان موضوعات، مسائل و چالشهای کشور با مسائل مؤثر بینالمللی و منطقهای بهوجود آمده و هر کدام از این مسائل خارجی میتواند بر مسائل اقتصادی و سیاسی کشور تأثیر بگذارد و برعکس آن نیز صادق است یعنی اگر بتوانیم مسائل داخلی را خوب مدیریت کنیم میتواند در عرصه بینالمللی تأثیرگذار باشد و از بروز مسائل بینالمللی برای کشورمان جلوگیری کنیم.
جهانگیری در بخش دیگری از سخنان خود گفت: یکی از اتفاقات خطرناکی که در سالهای اخیر و بهخصوص در دولت گذشته نیز در کشور رخ داده این است که تلاش وسیعی میشود که به مردم گفته شود دولت ندارید و کشور رهاست تا مردم تصور کنند که مجموعهای به نام دولت که بهدنبال حل مسائل آنها و رفع دغدغههایشان باشد در کشور وجود ندارد. وی افزود: برخی تصور میکنند با تضعیف دولت به قدرت آنها افزوده میشود اما اگر نهاد دولت ضعیف شود هیچ نهاد دیگری در کشور قدرت پیدا نمیکند. دولت برای حفظ اقتدار خود باید در برابر بحرانها و مسائل به سرعت تصمیمگیری کند.
معاون اول رئیسجمهور گفت: متأسفانه عدهای نان خود را در حذف دیگری میبینند اما با تکیه بر انسجام هیچ مشکلی در کشور غیرقابل حل نخواهد بود.
خودشان ضرر خواهند کرد
جهانگیری تعامل سازنده با جهان و پیگیری برجام را از دیگر اولویتهای سالجاری برشمرد و اظهار داشت: تصور آمریکاییها این است که با خارج شدن از برجام ایران دچار مشکلات جدی میشود اما ما برای هر شرایطی برنامهریزی و فکر کردهایم و کمترین دغدغهای در این زمینه وجود ندارد؛ البته مهم این است که مدیران پای کار باشند و از خودگذشتگی نشان دهند و این از خودگذشتگی در سخن نباشد بلکه مردانه پای عمل بایستند. جهانگیری اضافه کرد: در این صورت است که حتی بدون برجام کمترین اتفاقی در زندگی مردم رخ نمیدهد و کسانی که از برجام خارج میشوند خودشان ضرر خواهند کرد.
گفتوگوی ملی را دنبال میکنیم
جهانگیری در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه گفتوگوی ملی با هدف تقویت وحدت و انسجام را در کشور دنبال کنیم، خاطرنشان کرد: راهکارهای فنی همه مسائل کشور در دستگاههای اجرایی تدوین شده اما راهکار اصلی حل چالشها راهکارهای سیاسی است؛ یعنی همه جریانات سیاسی کشور باید دور هم جمع شوند و وحدت و انسجام در کشور حاکم باشد.
معاون اول رئیسجمهور با تأکید بر ضرورت داشتن نگاه ملی و فرابخشی به مسائل کشور، تصریح کرد: وقتی گفته میشود آب موضوع اصلی سال97 است یعنی همه دستگاهها باید در این زمینه کمک کنند چرا که این موضوع با منافع ملی گره خورده است. وی با اشاره به اقدام و تصمیمگیری دولت درخصوص مسائل ارزی خاطرنشان کرد: مگر میشود نشست و نگاه کرد که نرخ ارز بالا میرود. مگر دولت میتواند نسبت به زندگی مردم بیتفاوت باشد.
جهانگیری اضافه کرد: با اجماع همه اعضای دولت، تصمیمات خوبی درخصوص ارز اتخاذ شد اما در خارج از کشور عدهای تلاش میکردند القا کنند که طرح ساماندهی ارز طرحی شکست خورده است اما امروز با قاطعیت اعلام میکنم که این طرح حتماً موفق خواهد شد و چون این طرح به زندگی 80میلیون ایرانی مربوط است، دولت پای آن با اقتدار ایستاده است.
معاون اول رئیسجمهور ادامه داد: برخی نیز میگویند که طرح شما مشابه طرحهای گذشته است اما لازم است بگویم این طرح طرحی است که نقاط قوت طرحهای گذشته را دارد و نقاط ضعف طرحهای گذشته در آن وجود ندارد و دولت حتماً آن را با موفقیت اجرا خواهد کرد.
وی تصریح کرد: همه مدیران دولت حتی اگر نظر کارشناسی مخالف با این طرح دارند نیز باید پای اجرای این طرح بایستند چرا که این طرح به حیثیت کل نظام وابسته است.
جهانگیری گفت: آمریکاییها هر بازیای که بخواهند شروع کنند ما با اتکا به این طرح آن را به شکست میکشانیم و همه مدیران و استانداران کشور موظفند از طرحهای دولت حمایت کنند.