اولین‌ها همیشه شگفت‌انگیزند، پدیده می‌شوند و برای همیشه در ذهن تاریخ ماندگار. پایتخت ما هم اولین‌های زیادی را در دل خود جای داده که هر یک برای خودش قصه مفصلی دارد. مسلماً در این فضای محدود نمی‌توانستیم به همه آنها اشاره کنیم اما به 6مورد جالب آنها اشاره کرده‌ایم تا شما بیشتر در حال و هوای تهران قدیم قرار‌بگیرید.
اولین آگهی بازرگانی
در تهران کنونی که چشم می‌گردانی، تابلو‌ها، بیلبوردها و پوسترهای تبلیغاتی در هر گوشه آن به چشم می‌آید. شهر پر است از آگهی‌های بازرگانی و تجاری اما نخستین بار که پای آگهی‌های تجاری به ایران باز شد، زمانی بود که روزنامه «وقایع اتفاقیه» تازه منتشر می‌شد. امیرکبیر به‌منظور انعکاس اخبار بلدیه، اقدام به چاپ این روزنامه کرده بود و از اتفاقات و وقایع شهر در آن می‌نوشت. در همین زمان بود که نخستین آگهی تجاری در این روزنامه به چاپ رسید. در سال ۱۲۶۷ هجری قمری و در زمان صدارت امیرکبیر، شخصی به نام «میسوروجیاری» نخستین آگهی تجاری را در این روزنامه به چاپ رساند. این آگهی به تبلیغ غذاهای اروپایی اختصاص یافته بود که در طهران آن روز فراوان یافت می‌شد. تا مدت‌ها بعد از چاپ این آگهی، تنها غربیان ساکن طهران مشتریان چاپ آگهی بودند. بعد‌ها تجار ایرانی متوجه تأثیر اینگونه روش تبلیغاتی جدید شده و از آن استفاده کردند.
اولین بیمارستان
بازهم ناصرالدین‌شاه، باز هم آوردن یکی دیگر از مظاهر تمدن. او در یکی از سفر‌هایش به کشورهای غربی، بیمارستان‌های غربیان را دیده بود. ناصرالدین‌شاه پس از بازگشت به تهران تصمیم گرفت تا بیمارستانی در تهران دایر کند. او ناظم‌الاطباء، پزشک مخصوص خود را مأمور تأسیس نخستین بیمارستان تهران کرد. ناظم‌الاطباء در سال ۱۲۹۰ هجری قمری، نخستین بیمارستان تهران و ایران را در میدان حسن‌آباد امروزی، تأسیس کرد. این بیمارستان تا سال‌ها به نام «مریضخانه دولتی» نامیده می‌شد. مریضخانه دولتی پس از چندی و در سال ۱۳۱۹ به پاس زحمات پدر طب ایران به بیمارستان سینا تغییر نام داد.
اولین عکاسی
نخستین دستگاه‌های ثبت تصویر با فاصله اندکی پس از اروپا در زمان محمدشاه قاجار به ایران راه یافت اما«فوتوگرافی» از دوره ناصری به دربار راه یافت و آقا رضا عکاسباشی نخستین عکاس حرفه ای دربار محیوب می شود. در اوایل سلطنت ناصرالدین‌شاه قاجار کلاسی در مدرسه دارالفنون توسط عبدالله‌میرزاقاجار دایر شد برای آموزش عکاسی به شاهزادگان و درباریان قاجار. ناصرالدین‌شاه به علت علاقه‌ای که خود به عکاسی داشت عکس می‌گرفت و از آن دوران عکس‌های زیادی باقی مانده است. بعد از دارالفنون، عکاسی تدریجاً توسط اشخاص دیگری مانند «آنتوان سورگئین» توسعه یافت و از حالت درباری خارج شد. تعداد تصاویر موجود از آن دوران نشان می‌دهد که طهرانی‌های قدیم علاقه زیادی به
عکس گرفتن داشته‌اند.
اولین آتش‌نشانی
شالوده اداره آتش‌نشانی در بین سال‌های ۱۳۰۴ و ۱۳۰۵ و در زمان تصدی سرلشکر بوذرجمهری در شهرداری طهران ریخته شد. یک نفر آلمانی به نام «هانری فردریش دوئل»، به ریاست فنی و یکی از افسران روس سفید به نام «کلنل وربا» به ریاست نظامی آتش‌نشانی تعیین شدند. سپس این مؤسسه تحت‌نظر رؤسای ایرانی که غالباً از افسران بودند قرار گرفت. در آذر ۱۳۰۷، 5دستگاه اطفای‌حریق و یک دستگاه آبپاش بزرگ و ۴دستگاه آبپاش کوچک به وسیله بلدیه از آلمان خریداری شد. اداره اطفائیه ابتدا در سه‌راه امین‌حضور در گاراژ حسینی تشکیل شد و در سال ۱۳۱۱ به محل چهارراه حسن‌آباد که گورستان بود منتقل شد.
اولین سینما
سینما رفتن جزو تفریح‌هایی بود که به سرعت در تهران قدیم رواج یافت و سینماهای زیادی در پایتخت متولد شد. اولین فیلم‌هایی که تهرانی‌های قدیم می‌دیدند همگی فیلم صامت و غیرناطق بودند. نخستین سالن نمایش فیلم تهران در سال 1283شمسی در قهوه خانه زرگرآباد در خیابان چراغ گاز تهران شکل گرفت ولی اولین سینما به سبک امروزی 20 سال بعد در گراند هتل افتتاح شد. در دی ماه سال ۱۳۰۹ هجری شمسی اولین فیلم ایرانی در تهران به نمایش درآمد. این فیلم صامتی که «آبی و رابی» نام داشت توسط فردی به نام اوانس اوگانیانس نوشته و ساخته شده بود. اوگانیانس اولین کسی بود که مدرسه‌ای برای تربیت آرتیست در ایران تأسیس کرد و برای ساختن اولین فیلمش نیز از شاگردان همین مدرسه استفاده کرد.
اولین کارخانه
کارخانه چراغ‌گاز نخستین کارخانه‌ای بود که در طهران تأسیس شد و بعد‌ها، خیابانی که کارخانه مزبور در آن قرار داشت به این نام، نامیده شد. این کارخانه به‌منظور تأمین روشنایی اندرون شاهی تأسیس شده بود. ناصرالدین شاه، این کارخانه را پس از نخستین سفرش به اروپا، به‌عنوان ارمغان سفر به ایران آورده بود. در این کارخانه، دیگ‌های بزرگی قرار‌داشت که حامل گاز «کاربید» بودند. این دیگ‌ها به وسیله لوله‌هایی به اندرونی متصل شده حتی به خیابان‌های ناصریه و ارک نیز گازرسانی می‌کردند. بعد‌ها، به‌دلیل خرابکاری مردم، روشنایی این خیابان‌ها از بین رفت. اندرونی شاهی تا سال‌ها از این روشنایی بهره می‌بردند و تنها منبع روشنایی این خیابان و دارالخلافه، از این کارخانه تأمین می‌شد. خیابان چراغ‌گاز که از خیابان‌های پرتردد شهر طهران محسوب می‌شد، همواره به‌دلیل وجود این کارخانه و نزدیکی آن به محل استقرار شاه، دارای اهمیت بود.
تهران ما اولین‌های زیادی دارد، این هم چند نمونه آن
اولین‌های یک پایتخت
در همینه زمینه :
