جدی‌شدن فیلترینگ کلاب‌هاوس در ایران

 صبح روز گذشته کاربران دو اپراتور مسلط موبایل کشور در دسترسی به شبکه اجتماعی کلاب‌هاوس با اختلال بسیار شدید و گسترده مواجه شدند و این مسئله تبدیل به یک خبر جنجالی شد.
درحالی‌که کاربران از عدم‌امکان دسترسی به کلاب‌هاوس با اینترنت موبایل همراه اول و ایرانسل خبر می‌دادند این دو اپراتور هر نوع اختلال در دسترسی به این شبکه اجتماعی را رد کردند.
عصر روز گذشته با پیگیری‌های صورت گرفته اختلال در شبکه ایرانسل برطرف شد اما هنوز هیچ موضع‌گیری دقیقی درباره این اختلال عجیب صورت نگرفته است.
برخی گروه‌ها هم که پیش از این بر فیلترینگ کلاب‌هاوس و بومی‌سازی آن پافشاری داشتند این ماجرا را به ظرفیت نداشتن و مشکلات فنی خود پلتفرم نسبت داده‌اند اما کاربران ایرانی با فیلترشکن بدون مشکل امکان استفاده از این پلتفرم را داشتند.
تا لحظه تنظیم خبر هیچ مقام رسمی، فیلترینگ این شبکه اجتماعی را که حدودا یک‌ماه است در ایران بسیار پرطرفدار شده تأیید نکرده است. مقام‌های وزارت ارتباطات هم مدتی کوتاه پس از قطع دسترسی کاربران اینترنت همراه اول و ایرانسل اعلام کردند که فیلترینگ این شبکه اجتماعی در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه مطرح نشده و آنها هم از صدور حکم قضایی در این رابطه اطلاعی ندارند.
رئیس روابط‌عمومی وزارت ارتباطات هر چند صحت اختلالات در اتصال به این شبکه اجتماعی را تأیید کرده اما می‌گوید: اپراتورهای مذکور در پاسخ سازمان تنظیم مقررات، دریافت حکم یا اختلال عمدی را رد می‌کنند درحالی‌که شواهد حاکی از وجود اختلالی جدی است.
برخی منابع آگاه اما در گفت‌وگو با همشهری عامل این ماجرا را ایجاد اختلال عمدی از سوی اپراتورهای تلفن همراه یا تست اولیه برای فیلترینگ کامل این شبکه اجتماعی ارزیابی کرده‌اند. روز گذشته درحالی‌که امکان اتصال به کلاب‌هاوس به وسیله اینترنت اپراتورهای همراه اول و ایرانسل وجود نداشت کاربران به وسیله اینترنت ثابت امکان استفاده از این پلتفرم را داشتند. مقام‌های وزارت ارتباطات می‌گویند مبنا قانون است و ایجاد اختلال عمدی مطابق قانون مجازات اسلامی تا 2 سال حبس درپی دارد. اگر اثبات شود اختلال انجام‌شده عمدی است، مرتکبان این اقدام با مجازات قانونی مواجه خواهند بود.

عامل: نامشخص 
این اختلال گسترده و محدودیت دسترسی به کلاب‌هاوس مدت کوتاهی پس از آن صورت گرفت که محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات پنجشنبه شب با شرکت در یکی از اتاق‌های بحث این شبکه اجتماعی اعلام کرد بحث فیلترینگ کلاب‌هاوس مطرح نیست. او مدت کوتاهی بعد در توییتر خود نوشت که اختلال جزئی در شبکه همراه اول هم رفع شده است.
علیرضا معزی، معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهوری هم در توییتر خود نوشته است: استقبال اخیر شهروندان و گفت‌وگوهای مؤثر، روادارانه و محترمانه‌ای که در این پلتفرم وجود دارد، برخی را آنقدر مضطرب ساخته که زمزمه مسدودساختن را ازسر بگیرند. گویا فیلترینگ شکست‌خورده تلگرام عبرت نشده است. وی همچنین در توییت دیگری با اشاره به انتقاد روزنامه کیهان از دولت برای فیلترنکردن کلاب‌هاوس نوشت: صف طولانی صاحبان فکر و ایده که در جست‌وجوی فرصت‌ برای «شنیده شدن» هستند و انبوه شهروندان پرسشگری که «شنیدن» را ارج می‌نهند، منتظر مجوز پلتفرم مورد تأیید نمی‌مانند.
برخی کارشناسان فنی در گفت‌وگو با همشهری اعتقاد دارند که این اختلال می‌تواند پیش‌زمینه‌ای برای فیلترینگ کلی و کامل کلاب‌هاوس در ایران باشد و چنین روشی پیش از این هم سابقه داشته است. به‌صورت معمول فیلترینگ یک پلتفرم می‌تواند باعث اختلال در سرویس‌های دیگر هم بشود. این مسئله‌ای بود که در زمان فیلترینگ تلگرام کاربران آن را تجربه کردند و دو هفته کیفیت اینترنت کشور به‌شدت افت کرد. به همین‌خاطر این اختلال گسترده می‌تواند آزمایشی برای اجرایی کردن تصمیم گروهی در کشور برای بستن یک شبکه اجتماعی جهانی دیگر در کشور تلقی شود. از شبکه‌های اجتماعی مشهور جهان تنها اینستاگرام است که تاکنون از تیغ فیلترینگ در امان مانده است.