برخی از مقامات ارشد اقتصادی ازجمله رئیس‌کل بیمه مرکزی بر تأسیس بورس ارز تأکید کردند و راه‌حل کنترل نوسان قیمت ارز را انجام معاملات مشتقه ارزی دانستند.
به گزارش همشهری، نوسان قیمت ارز به غیر از آنکه به رشد تورم و کاهش دارایی مردم منجر می‌شود، اثرات جبران‌ناپذیری بر اقتصاد و تولید‌کننده‌ها دارد؛ به‌طوری که یکی از دغدغه‌های جدی تولیدکنندگان، صادرکنندگان و همچنین واردکنندگان کالا همواره نوسانات ارزی و پوشش بیمه‌ای نوسانات آن است. کشور‌های دیگر برای حل این مشکل اقدام به تأسیس بورس ارز کرده‌اند اما در ایران به‌دلیل مخالفت بانک مرکزی در 2سال گذشته این بورس همچنان تأسیس نشده است.
به‌طور معمول در دنیا بانک‌ها و شرکت‌های بیمه به‌ویژه صندوق‌های ضمانت صادرات خدمات هجینگ ارزی یا پوشش ریسک نوسان‌های نرخ ارز را به مشتریان خود ارائه می‌کنند. در همین رابطه روز دوشنبه در جریان افتتاح نمایشگاه بورس، بانک و بیمه فرصت مناسبی برای برخی از مقامات ارشد اقتصادی کشور ایجاد شد که از ضرورت تأسیس بورس ارز سخن بگویند.
در همین رابطه عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بیمه مرکزی در حاشیه مراسم گشایش نمایشگاه بورس تأکید کرد: «به‌طور قاطع می‌گویم که بیمه نوسانات نرخ ارز مفهومی ندارد و در همه جای دنیا بازارهای آتی ارز در بورس‌ها، ریسک نوسانات بازار ارز را پوشش می‌دهند. علی صالح‌آبادی، مدیرعامل بانک توسعه صادرات ایران نیز با عبدالناصر همتی هم‌عقیده بود. او گفت: برای هجینگ(ابزار پوشش ریسک) واقعی و پوشش ریسک نوسانات ارزی به تأسیس بازار مشتقه ارزی نیاز است. به گفته او پیش‌شرط‌های اصلی و لازم برای ایجاد بازار مشتقه ارزی تک‌نرخی شدن ارز و دسترسی بانک مرکزی به منابع گسترده‌تر ارزی است.
مدیرعامل بانک توسعه صادرات با اشاره به اینکه آیین‌نامه‌های لازم برای تأسیس بورس ارز نیز موجود است، ادامه داد: به‌نظر می‌رسد شاید به زمان بیشتری نیاز داریم تا به سمت ایجاد بازار مشتقه ارزی حرکت کنیم؛ با این حال به‌نظر من برای هجینگ ارزی، بازار مشتقه ارزی مورد نیاز است.
بورس کالا آماده تأسیس بازار مشتقه ارزی
قاسم محسنی، عضو شورای بورس هم گفت: با توجه به تجربه نزدیک به ۱۰ ساله بورس کالا در تشکیل بازار مشتقه، این بورس زیرساخت‌های لازم و آمادگی کافی برای تأسیس بازار مشتقه ارز را دارد.
عضو شورای بورس با بیان اینکه مشتقات ارزی یا همان قراردادهای آتی و معاملات اختیار معامله بین نرخ ارزهای معتبر در مقابل ریال اهمیت خاص خود را دارد و در پوشش ریسک نوسان نرخ ارز می‌تواند به فعالان اقتصادی کمک کند، درباره تأسیس بازار مشتقه ارزی تأکید کرد: به کمک بازار مشتقه ارزی بدون اینکه دولت بخواهد ریالی در بازار هزینه کرده و به بودجه دولت فشاری وارد کند، خود فعالان اقتصادی می‌توانند ریسک ناشی از نوسان نرخ ارز را برای معاملات خود پوشش دهند.
او افزود: همچنین بانک مرکزی می‌تواند در بازار مشتقه ارزی در قالب نظام بازار، سیاست‌های خود را از طریق این بازار مالی پیاده کند؛ از این‌رو بازار مشتقه ارزی می‌تواند یاری‌دهنده بانک مرکزی در تنظیم بازار ارز باشد.
محسنی با اشاره به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود برای تأسیس بازار مشتقه ارزی در بازار سرمایه ایران گفت: 100در صد آمادگی لازم در بورس کالای ایران برای تشکیل بازار مشتقه ارزی وجود دارد.
سیاستگذاران تصمیم بگیرند
مدیرعامل بورس کالا هم در پاسخ به این پرسش که چرا بورس کالا بورس ارز را تأسیس نمی‌کند، گفت: جنس بورس کالا از نوع بدنه اجرایی است و این نهاد نقشی در سیاستگذاری ندارد. همچنین، نرخ ارز و نرخ تورم از مولفه‌های اصلی اقتصاد هستند و هرگونه تصمیم‌گیری در مورد این مولفه‌ها با تصمیم سیاستگذاران کشور انجام می‌شود؛ بنابراین بورس کالا خود به‌تنهایی نمی‌تواند به راه‌اندازی بورس ارز اقدام کند. حامد سلطانی‌نژاد تأکید کرد: حدود 2سال پیش، بنابر دستوری که از جانب سازمان و شورای‌عالی بورس برای راه‌اندازی بورس ارز به بورس کالا ابلاغ شد، این شرکت پلتفرم معاملاتی لازم را آماده کرد. همچنین زیرساخت مقرراتی آن را به سازمان بورس و شورای بورس پیشنهاد کرد. در ادامه شورای بورس با تأسیس بازار مشتقه ارزی موافقت کرد اما این کار را به‌نظر بانک مرکزی منوط دانست. سلطانی‌نژاد با بیان اینکه بهتر بود مدت‌ها پیش این بازار ایجاد می‌شد؛ هرچند که هنوز هم دیر نشده است، گفت: درنظر داشته باشید که ایجاد نوسانات ارزی لطمات جبران‌ناپذیری به فعالان اقتصادی وارد می‌کند.
بررسی لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: طرح‌ها و لوایح اقتصادی با همکاری مشترک وزارت اقتصاد و کمیسیون اقتصادی مجلس در حال پیگیری است و در این راستا لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، هفته آینده در صحن علنی مجلس مورد بررسی قرار می‌گیرد. محمد‌رضا پورابراهیمی افزود: امروز نشست کمیسیون اقتصادی مجلس با حضور رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد برگزار خواهد شد تا آخرین گزارش‌ها درباره اجرای سیاست‌های ارزی اخیر در کمیسیون اقتصادی مورد بررسی قرار بگیرد. وی در ادامه گفت: صدور بخشنامه‌های پی‌در‌پی، برنامه جامعی برای ساماندهی بازار ارز محسوب نمی‌شود.
بورس ارز؛ راه‌حل نوسان قیمت دلار
در همینه زمینه :