مرگ رسمی نخستین پیام‌رسان بومی

 حدود 3سال پس از فیلترینگ تلگرام که همراه با موظف کردن نهادهای مختلف برای حمایت دستوری از پیام‌رسان‌های بومی بود اکنون به‌صورت رسمی پایان کار نخستین پلتفرم از این دست با وجود حمایت‌های حاکمیتی اعلام شده است.
پیام‌رسان بومی بیسفون با ارسال یک پیام به کاربران خود پس از ۸سال فعالیت اعلام کرد که به دلایل متعدد تصمیم به توقف فعالیت خود گرفته است. بیسفون ازجمله 3پیام‌رسان بومی بود که ابتدای سال۹۷ وام ۵میلیارد تومانی از وزارت ارتباطات دریافت کرده بود.
در پیام ارسالی از سوی مدیران این پیام‌رسان پایان رسمی کار آن در ۱۵اسفندماه اعلام شده و پس از این تاریخ کاربران دیگر دسترسی به این پلتفرم ، دیتا و اطلاعات خود را نخواهند داشت. در واقع کاربران این اپلیکیشن اگر طی حدود 2هفته آینده اطلاعات خود را ذخیره نکنند عملا باید آنها را از دست رفته تصور کنند.
دولت براساس وظیفه‌ای که براساس مصوبه‌های بالادستی برعهده داشت طی 3سال گذشته اقدام به پرداخت وام و اعطای امکانات زیرساختی رایگان ازجمله سرور به این شرکت‌ها کرده بود؛ مسائلی که برای شرکت‌های فناور دیگر کشور دردسرها و هزینه‌های بسیار به همراه دارد.
پیش از این وزیر ارتباطات اعلام کرده بود که وام اعطایی به این پیام‌رسان‌ها دارای بهره ۸درصدی با یک سال تنفس بوده و با حداقل تضمین‌های لازم درنظر گرفته شده به آنها داده است. به‌گفته آذری جهرمی این وام ارزانترین نوع تسهیلاتی به‌حساب می‌آید که می‌توان به یک بخش ارائه داد.
بیسفون در کنار سروش و گپ ازجمله پیام‌رسان‌هایی بود که این وام را از دولت دریافت کردند اما  طی ماه‌های اخیر با وجود تزریق پول و امکانات نشان می‌دهد که سیاست‌های اجرایی در رابطه با پیام‌رسان‌های بومی به نتیجه مطلوبی نرسیده است. علاوه بر بیسفون که حالا به پایان کار خود رسیده است طی ماه‌های گذشته خبرهایی درباره تصمیم به فروش پیام‌رسان سروش از سوی مالک اصلی آن یعنی صدا و سیما منتشر شده بود. در گذشته و اوج دستور به تشویق این پیام‌رسان‌ها سروش هرچند وقت یک‌بار از رکوردشکنی خود در جذب کاربر خبر می‌داد اما اکنون دیگر خبری از آن روزها نیست و این پیام‌رسان هم با ریزش کاربرانش روبه‌روست. رئیس مرکز ملی فضای مجازی به تازگی اعلام کرده که اکنون ماموریت ساخت و توسعه پیام‌رسان بومی به اپراتورها داده شده است. به‌گفته سیدابوالحسن فیروزآبادی همراه اول و ایرانسل از ثروتمندترین شرکت‌های حوزه فضای مجازی کشور هستند و می‌توانند این کار را انجام دهند.

شکست سیاست مسدودسازی 
روز گذشته با انتشار خبر پایان کار بیسفون، مهدی داوریه، مدیرعامل این پیام‌رسان حاضر به گفت‌وگو در این رابطه با روزنامه همشهری و تشریح دلایل این ماجرا نشد. بیسفون توسط شرکت «تراشه سبز» راه‌اندازی و سرمایه‌گذاری شده که پیش‌تر سرویس‌هایی همچون بیستاک را برای مکالمات بین‌المللی عرضه کرده بود. این پیام‌رسان در سال93 در نمایشگاه تلکام عرضه عمومی شد. با همه تلاش‌ها در آن دوره با وجود تبلیغات بیلبوردی نتوانست موفقیت چندانی کسب کند. پس از فیلترینگ تلگرام اعلام حمایت از پیام‌رسان‌های بومی اما بار دیگر خود را با نام بیسفون پلاس احیا کرد تا به پایان خط رسید.
طی سال‌های گذشته با وجود پافشاری بر سیاست مسدودسازی پیام‌رسان‌ها بسیاری از مقام‌ها نسبت به اشتباه بودن این سیاست و از بین بردن فضای رقابتی در کشور هشدار داده‌اند.
مجتبی توانگر، نماینده اصولگرای مجلس در این رابطه به همشهری می‌گوید: ما باید مثل بقیه دنیا عمل کنیم. یعنی باید کاربر را با خودمان همراه کنیم و اعتمادش را به‌دست بیاوریم. اگر کاربر حق انتخاب داشته باشد و به اندازه کافی سرویس‌های خوب داخلی بگیرد، اقناع شده و ترجیح خودش این خواهد بود که از سرویس‌های داخلی استفاده کند. بستن و مسدودسازی پلتفرم‌های خارجی تنها باعث ایجاد انحصار و رانتی جدید می‌شود و فضای رقابتی در کشور را میان اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌ها برای ارائه سرویس بهتر از بین می‌برد. ما مثلا درباره اپلیکیشن‌های مسیریاب این شرایط را مشاهده کردیم که بدون برخورد سلبی در این حوزه آنها خدماتی را ارائه دادند که به هیچ عنوان بخش خارجی از عهده آن بر نمی‌آید.
مقام‌های وزارت ارتباطات هم بارها به فیلترینگ تلگرام با حکم قضایی تلگرام اعتراض داشته و اعلام کرده‌اند که در دنیای فناوری باید فضا برای رقابت باز باشد.
امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات و رئیس فناوری اطلاعات در این رابطه می‌گوید: مقایسه سیاست‌های توسعه پلتفرم در ۲نمونه مسیریاب با پیام‌رسان‌ها نشان می‌دهد که حمایت دولتی مالی مستقیم و متکی بر فیلتر و مسدوسازی رقیب خارجی تا چه حد شکست‌پذیر و اشتباه است. وظیفه دولت خلق بازار برای آنهایی است که می‌خواهند رقابت کنند نه شرکت‌سازی و سهم‌گیری.