پیش‌بینی کاهش تقاضا در بازار خودرو

با وجود آنکه آمارهای رسمی نشان می‌دهد میزان تولید در شرکت‌های بورس افزایش یافته، اما همین آمار‌ها تأیید می‌کنند با وجود افزایش تولید، میزان تقاضا در حال افول است؛ این موضوع می‌تواند آینده سودآوری شرکت‌های بورس را تهدید کند. به‌نظر می‌رسد بحران‌های اقتصادی ازجمله رکود و تورم به کاهش شدید مصرف و قدرت خرید منجر شده است. تحت‌تأثیر همین عامل پیش‌‌بینی می‌شود در ماه‌های آینده تقاضای سرمایه‌ای برای خرید خودرو هم کاهش یابد.
به‌گزارش همشهری، پژوهشکده پولی و بانکی در تازه‌ترین گزارش خود از شاخص تولیدات صنعتی شرکت‌های بورس اعلام کرد با وجود افزایش تولید، تقاضا رو به افول است و این موضوع می‌تواند سودآوری شرکت‌های بورس را تحت‌تأثیر قرار دهد. در این گزارش اشاره نشده ‌که چرا حجم تقاضا برای خرید محصولات در حال کاهش است اما آمار‌های موجود از وضعیت رکود، تورم، دستمزد و سطح معیشت خانوارها نشان می‌دهد قدرت خرید مردم کاهش یافته‌ و احتمالا این موضوع می‌تواند در ماه‌های آینده بر میزان فروش شرکت‌های داخلی تأثیر بگذارد و سود آنها را با کاهش مواجه کند.

رشد 100درصدی سود صادرکننده‌ها
مطابق گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، سود اسمی شرکت‌های بورس در 9ماهه امسال در شرکت‌های صادرات‌محور مانند محصولات شیمیایی و فلزات اساسی نسبت به‌مدت مشابه سال قبل بیش از ۱۰۰درصد رشدکرده و از تعداد شرکت‌های زیان‌ده نیز در این دوره به‌طور محسوسی کاسته شده است اما در مقابل با وجود آنکه میزان تولید و فروش برخی صنایع دیگر مانند خودرو‌سازی‌ در همین مدت رشد کرده، اما مقدار زیان آنها نسبت به پارسال بیشتر شده است.
پژوهشکده پولی و بانکی در عین حال تأکید می‌کند اگرچه شاخص تولید صنعتی در دی‌ماه نسبت به‌مدت مشابه سال قبل 3.9درصد افزایش یافته اما نسبت به  ماه‌های اخیر روند نزولی داشته است. این روند نزولی و این نکته که موجودی انبار شرکت‌ها در دی‌ماه به‌طور میانگین بیشتر شده، نشان می‌دهد که اگرچه تولید در سال‌جاری افزایش یافته، اما برای باقی‌ماندن رشد تولید صنعتی در محدوده مثبت برای سال۱۴۰۰ لازم است تقاضای داخلی یا صادراتی برای محصولات صنعتی افزایش یابد تا این میزان رشد حفظ شود. در واقع تقاضا برای خرید محصولات تحریک شود چرا‌که مطابق داده‌های موجود میزان رشد تولید بیشتر از رشد فروش است و این نمی‌تواند در بلندمدت تداوم یابد مگر اینکه تقاضا هم متناسب با تولید افزایش یابد.

کاهش تقاضا
پژوهشکده پولی و بانکی با بررسی تفاوت رشد تولید و فروش صنایع حاضر در بورس نتیجه گرفته‌، حجم تقاضا متناسب با تولید رشد نکرده به همین دلیل موجودی انبار صنایع به‌دلیل کاهش تقاضا در حال افزایش است. به‌طور کلی اگر رشد تولید بیشتر از رشد فروش باشد، موجودی انبار در آن دوره افزایش می‌یابد و اگر رشد تولید کمتر از رشد فروش باشد، موجودی انبار کاهش می‌یابد و تغییرات موجود نشان می‌دهد با وجود افزایش تولید، موجودی انبار‌ها در حال افزایش است.
آمارها نشان می‌دهد از تیر تا دی۱399 رشد تولید و فروش کمتر از یک درصد با هم اختلاف داشتند اما در دی‌ماه با وجود رشد مثبت در تولید، این رشد نسبت به آبان کاهش داشته و موجودی انبار نیز در صنایع افزایش یافته است. کاهش رشد تولید و افزایش موجودی انبار می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که تقاضا برای محصولات صنعتی در ماه‌های اخیر رشد کمتری داشته ‌و به‌عبارت دیگر از ظرفیت‌های فعلی بازار داخلی و خارجی استفاده نشده است و درصورت تداوم این شرایط، تولید نمی‌تواند افزایش داشته باشد.

میزان کاهش تقاضا
آمارها نشان می‌دهد در صنایعی که مواد پایه را تولید و به بازار‌های جهانی صادر می‌کنند مانند صنایع پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی و مواد معدنی حجم تقاضا کاهش نیافته اما در برخی دیگر از صنایع مانند خودرو‌سازی‌، فلزات اساسی، صنایع غذایی و قطعه‌سازی‌ حجم تقاضا با کاهش مواجه شده است. در این میان مهم‌ترین صنعتی که بعد از یک دوره رشد شدید تقاضا در دی‌ماه با کاهش تقاضا مواجه شده، صنعت خودرو‌سازی‌ است. اطلاعات موجود نشان می‌دهد، موجودی انبار صنعت خودرو‌سازی‌ دردی‌ماه امسال 15.6درصد و در سه‌ماه منتهی به دی‌ماه 16.6درصد رشد داشته است؛ یعنی با وجود افزایش 12.3درصدی تولید خودرو، میزان رشد فروش شرکت‌های خودرو‌ساز در دی‌ماه امسال نسبت به‌مدت مشابه سال قبل کاهش داشته است. این آمار نشان می‌دهد موجودی انبار شرکت‌های خودرو‌ساز به‌زودی با افزایش بیشتری مواجه خواهد شد و به‌نظر می‌رسد با توجه به کاهش تب و تاب قیمتی بیشتر دارایی‌ها و انتظارات کاهشی درخصوص قیمت انواع دارایی‌ها ازجمله خودرو، تقاضای سرمایه‌ای خودرو در ماه‌های آینده کاهش یابد و امکان افزایش بیشتر تولید در این صنعت محدود شود. همین رویه در صنایع غذایی و فلزات اساسی هم حاکم است. اما در صنایعی مانند محصولات شیمیایی رشد فروش بیشتر از رشد تولید بوده و این نشان می‌دهد تقاضا برای محصولات وجود دارد و هنوز مانعی برای رشد این صنعت ایجاد نشده است.

 رشد سود شرکت‌های بورس
برخلاف آنکه کاهش تقاضا در ماه‌‌های آینده می‌تواند سود برخی صنایع بورس را تهدید کند، آمار‌ها نشان می‌دهد که فعلا در 9ماهه سال‌جاری شرکت‌های بورس توانسته‌اند به‌دلیل رشد قیمت‌ها، سود‌های خوبی شناسایی کنند به‌طوری که مطابق داده‌های موجود میزان سود شرکت‌های بورس امسال نسبت به پارسال 56.8درصد رشد کرده است. نکته قابل‌توجه کاهش محسوس شرکت‌های زیان‌ده در سال۱399 نسبت به سال قبل است. در 9‌ماه ۱399 از ۴۱7 شرکت که صورت‌های مالی‌شان را منتشر کردند ۴3‌شرکت زیان‌ده بوده‌اند که نشان می‌دهد تعداد شرکت‌های زیان‌ده نسبت به‌مدت مشابه سال قبل ۲8شرکت کاهش پیدا کرده است. اگرچه سودآوری در شرکت‌ها و صنایع مسئله مالی به‌حساب می‌آید، ولی باید به این نکته توجه کرد که برای تداوم تولید و پایداری رشد در صنایع داشتن حاشیه سود مطمئن اهمیتی زیادی دارد بنا بر این رشد تقاضا در ماه‌های آینده به یک موضوع سرنوشت‌ساز برای شرکت‌های بورس و همینطور سرمایه‌گذاران تبدیل خواهد شد به این معنا که شرکت‌های بورس باید بتوانند روند سودآوری که در 9ماهه امسال داشته‌اند را حفظ کنند. چنانچه در ماه‌های آینده تقاضا رشد کند، این رشد سودآوری می‌تواند تداوم یابد و حجم سرمایه‌گذاری در سهام این شرکت‌ها هم افزایش یابد اما چنانچه تقاضا با افزایش مواجه نشود، روند سودآوری شرکت‌های بورس با مشابه آنچه در 9‌ماه امسال اتفاق افتاده است، با چالش مواجه می‌شود. بازوی پژوهشی بانک مرکزی با توجه به داده‌های شرکت‌های بورس استدلال می‌کند برنده‌های اصلی بورس در 9‌ماه امسال شرکت‌های صادرات‌محور بوده‌اند زیرا سود این شرکت‌ها به‌دلیل رشد قیمت ارز با رشد محسوسی مواجه شده است. به‌طور مثال، سود تجمیع‌شده شرکت‌های فعال در صنعت فلزات اساسی در 9‌ماه ۱399 نسبت به‌مدت مشابه سال قبل بیش از ۱3۴درصد و سود شرکت‌های فعال در گروه صنایع شیمیایی هم نزدیک به 102درصد رشد کرده است.