برجام در محاق ؛توافق با چین روی میز
رئیسجمهور آمریکا که پیش از این شعار بازگشت به توافق را میداد توپ را در زمین ایران انداخته است
ساعاتی بعد از سخنرانی رهبر معظم انقلاب مبنی بر شرط ایران برای احیای تعهدات برجامی، فایلی از پیش ضبط شده از جو بایدن رئیسجمهور جدید آمریکا منتشر شد که برای ساعاتی برجام را در حالت احتضار قرار داد، بایدن به خبرنگار سیبیاس گفته بود که آمریکا تنها درصورتی به برجام بر میگردد که ایران غنیسازی اورانیوم را متوقف کند. این اظهارات که مغایر با متن توافق هستهای بود به سرعت در رسانههای جهان بازتاب یافت تا اینکه مسئولان کاخ سفید توضیح دادند که منظور بایدن غنیسازی فراتر از برجام بوده است؛ البته این توضیح کمکی به برونرفت برجام از بن بست نکرده است.
جو بایدن در بخش دیگری از سخنان خود (البته مربوط به مصاحبهای از پیش ضبط شده بود) مهمترین شرط ایران مبنی بر لزوم لغو تحریمها قبل از بازگشت به برجام را رد کرد تا محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران او را دعوت به اصلاح سخنانش کند.
وزیر امور خارجه در واکنش به موضع بایدن، در یک گفتوگوی تلویزیونی در پاسخ به این سؤال که مقامات آمریکایی در مورد موضوع برجام گفتهاند که توپ در زمین ایران است، گفت: حتما توپ در زمین ما نیست.
ظریف همچنین در اظهارنظر دیگری که از طریق شبکه آمریکایی سی ان ان منتشر شد درباره سازوکار احیای برجام گفت: مسئله روشن است: اینکه آیا آنها میخواهند از سیاستهای شکست خورده رئیسجمهور ترامپ جدا شوند، یا اینکه میخواهند روی آنها سیاست خود را بنا کنند، تصمیمی است که رئیسجمهور بایدن و مشاورانش باید اتخاذ کنند. اگر آنها بخواهند سیاستشان را بر شکستهای ترامپ بنا کنند، نتیجهای جز ناکامی برای آنها نخواهد داشت.
وزیر خارجه درباره زمزمهها مبنی بر توافق جدید با ایران که البته بیشتر از طرف اروپاییها مطرح میشود هم بیان کرد: کل توافق هستهای غیرقابل مذاکره است، زیراکه بهطور کامل مذاکره شد. ما باید توافقی را اجرا کنیم که در مورد آن مذاکره کردیم. ما یک اسب را دو بار نمیخریم. شما، خود را جای ما بگذارید. شما با یک معامله موافقت کردید، بر سر یک دادوستد توافق کردید، موافقت کردید که برخی خواستههای مشخص را فدا کنید، زیرا توافق کردید که به برخی از مسائل نپردازید؛ بهعنوان مثال، ما توافق کردیم که محدودیتهای خرید و تحویل اسلحه توسط ایران برای 5سال دیگر، که درماه اکتبر پایان یافت، ادامه یابد. این مسئله نمیتواند بازآفریده شده یا دوباره مذاکره شود. زمان گذشته است.
دیروز سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه هم به اظهارات مکرون، رئیسجمهور فرانسه که اعلام کرده بود حاضر است در ارتباط با موضوع برجام بین ایران و آمریکا میانجیگری کند، واکنش نشان داد و گفت: برجام نیاز به میانجیگری ندارد. همهچیز در این توافق بینالمللی نوشته شده است و در زمان تدوین این توافق حتی در مورد ویرگولها و کاماها نیز بحث و گفتوگو شده است.
مکرون به تازگی اظهاراتی مبنی بر لزوم پیوستن عربستان به توافق هستهای با ایران و نیز سختگیرانه شدن این توافق مطرح کرده بود که محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در مصاحبه با همشهری این اظهارات را با هدف فروش سلاح به عربستان عنوان کرد.
توافق 25ساله با چین در مرحله عملیاتی شدن
در هفتههای اخیر و همزمان با بروز بنبست در توافق هستهای، ایران پروندههای موازی در سیاست خارجی باز کرده است؛ از پیگیری توافق راهبردی با روسیه تا رونمایی از توافق بلندمدت موسوم به 25ساله با چین که محمد جواد ظریف، وزیر خارجه عملیاتی شدن این توافق با چین را قریبالوقوع خوانده است.
ظریف بدون تشریح جزئیات این توافق با اشاره به دور خوردن ایران در همکاریهای اقتصادی منطقه بهخصوص در حوزه حملونقل گفت: الآن در توافق 25ساله با چین، فعلاً در پیشنهاد دو طرف این است که ایران باید در خطوط ترانزیتی باشد.
ایران، چین و روسیه رزمایش دریایی برگزار میکنند
ایران از بعد از انقلاب روابط دوستانهای را با کشورهای شرق برقرار کرده که این روابط در سالهای اخیر رو به گسترش است؛ روابطی که علاوه بر ابعاد سیاسی و اقتصادی رنگ و لعاب نظامی و امنیتی هم یافته است؛ در همین رابطه لوان جاگاریان، سفیر روسیه در جمهوری اسلامی ایران با اشاره به برگزاری رزمایش مشترک دریایی بین ایران، روسیه و چین در سال گذشته میلادی اعلام کرده است که رزمایش نظامی-دریایی چند جانبه در شمال دریای هند اواسط ماه فوریه سال 2021برگزار خواهد شد. در جریان این رزمایش قرار است همکاری و تعامل در عملیات جستوجو - نجات و تأمین امنیت کشتیرانی تمرین شود.
مکث
رایزنیهای فرستاده ویژه با ظریف و خرازی
محمدجواد ظریف، رئیس دستگاه دیپلماسی و مارتین گریفیتس، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن در محل وزارت خارجه دیدار و درباره آخرین تحولات یمن به بحث و تبادلنظر پرداختند. وزیر امور خارجه کشورمان در این دیدار با اشاره به تحولات پس از آغاز بحران یمن و بهویژه سوابق تحرکات و ابتکارات جمهوری اسلامی ایران طی این سالها به تشریح دیدگاه جمهوری اسلامی ایران برای خاتمه دادن به این موضوع پرداخت و تنها راهحل بحران یمن را از طریق سیاسی و نه جنگ تحمیلی دانست. ظریف در این ملاقات، آمادگی کامل جمهوری اسلامی ایران را در حمایت از هرگونه نقشآفرینی مؤثر سازمان ملل متحد در حل این بحران اعلام کرد. مارتین گریفیتس، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در این دیدار، آگاهی از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران در زمینه برقراری صلح و آرامش در یمن را بااهمیت ارزیابی کرد و دیدگاه سازمان ملل متحد را درخصوص حل بحران در یمن از طریق برقراری آتش بس، کمکرسانی اقتصادی و از سرگیری گفتوگوهای سیاسی تشریح کرد.
گریفیتس، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد که در روز نخست رایزنیهایش با علیاصغر خاجی، دستیار ویژه وزیر خارجه رایزنی کرده بود، دیروز با سیدکمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی رایزنی کرد. خرازی بعد از دیدار با نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور یمن با اشاره به موضع جدید آمریکا درباره یمن گفت: اگر آمریکا و اروپاییها در اینکه بخواهند ارسال سلاح را خاتمه دهند، صادق باشند و همکاریهای اطلاعاتی با عربستان نداشته باشند این موضوع یک تحول مثبت است.
مارتین گریفیتس که 3سالی میشود بهعنوان نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور یمن منصوب شده برای نخستینبار به ایران سفر کرده است.