نقد خبر/نگاه صنعت هوایی به گشایش برجامی

خبر: تورج دهقانی زنگنه، رئیس سازمان هواپیمایی می‌گوید: ۸فروند هواپیمای مسافربری جدید به ناوگان هوایی کشور اضافه شده است. به‌گفته او این هواپیماها غربی و تولید سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ هستند و براساس برنامه‌ریزی‌ها ۱۶فروند دیگر نیز تا پایان سال وارد کشور خواهد شد. دهقانی زنگنه همچنین از مکاتبه برای تعیین تکلیف قرارداد بوئینگ خبر داده است.
نقد: ناوگان هوایی حمل‌ونقل مسافر در ایران با ۱۶۲فروند هواپیمای فعال تا رسیدن به جایگاه برنامه‌ریزی شده در سند چشم‌انداز 20ساله فاصله زیادی دارد؛ این صنعت گرچه در فشار تحریم‌های 42ساله مقاومت قابل تحسینی داشته و از عهده انجام پروازهای ایمن و تامین بخشی از نیازهای صنعت از توان داخلی موفق بوده است؛ اما در لابه لای این تحریم‌ها، دوره‌های کوتاهی نیز برای بازسازی این صنعت وجود داشته که یا در استفاده از آنها تعلل شده یا در مورد اخیر یعنی معاهده برجام، شیطنت‌های آمریکا اجازه استفاده از این فرصت‌ها را نداده است. نکته قابل توجه در ورود 8فروند هواپیمای تازه نفس به صنعت هوایی ایران، این است که هر چند این مسئله در قیاس بارؤیای خرید 200فروند هواپیمای نو از بوئینگ و ایرباس لطفی ندارد؛ اما باز هم با وجود محدودیت‌های تحریم، برای خرید هواپیمای کارکرده، شرط سنی مدنظر قانون رعایت شده است. نکته دیگری که در اظهارات تورج زنگنه وجود دارد این است که گویا سازمان هواپیمایی کشور، مکاتباتی با شرکت هواپیماسازی بوئینگ برای تعیین تکلیف قرارداد خرید هواپیما از این شرکت آمریکایی داشته و حتی احتمال فعال شدن قرارداد خرید هواپیما از ایرباس و ATR پس از تعلیق چندساله نیز وجود دارد. پس از امضای برجام، ایران قرارداد خرید 200فروند هواپیمای مسافری با 3شرکت بوئینگ، ایرباس و ای‌تی‌آر امضا کرد اما تا پیش از عهد‌شکنی آمریکا در برجام، فقط ۱۶فروند هواپیما شامل ۱۳فروند هواپیمای ATR و ۳فروند ایرباس به ایران تحویل داده شد و سازندگان هواپیما، اجرای مابقی سفارشات را تعلیق کردند. حالا رئیس سازمان هواپیمایی کشور ابراز امیدواری کرده است که اگر گشایشی ایجاد شود، حتما سازندگان هواپیمایی نیز باید به این قرارداد‌ها برگردند و در آن صورت صنعت هوایی ایران می‌تواند روی ورود تعداد قابل‌توجهی هواپیمای جدید و جهش برای گرفتن سهم خود از بازارهای جهانی حساب کند.