افراطیهای آمریکا پس از ترامپ؛ فرصت و تهدید مضاعف
پایان کار دونالد ترامپ در کاخ سفید، شروع دورهای تازه برای فرقه بهشدت افراطی «کیو اِنان» (QAnon) در آمریکاست؛ دورهای که میتواند حیات آن را، یا به خطر بیندازد یا تقویت کند.
به نوشته هیل، هواداران این گروه طرفدار تئوریهای توطئه، از اینکه مراسم تحلیف جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا بدون هیچ حادثهای به پایان رسید شوکه شدند. محیط های چت هواداران این گروه در شبکههای مجازی و پیامرسانها، به این خاطر دچار التهاب شد که برخلاف وعدههای افراد پرنفوذ در این گروه، دونالد ترامپ در مراسم سوگند مداخله نکرد و آن طور که آنها گفته بودند رقیب سیاسی خود را، در پی آنچه «بیداری بزرگ» میخواندند، زندانی و اعدام نکرد.
این نخستین باری نبود که پیشبینیهای این چنینی رهبران کیو اِنان محقق نمیشد، اما این یک مورد، باعث شد تا برخی از هواداران این گروه از خود این سؤال را بپرسند که نکند در تمام مدت، فریب خوردهاند. این تردید، فرصتی پیش میآورد تا برخی از اعضای این گروه افراطی، دوباره بتوانند با جامعه و خانواده و دوستان خود ارتباط برقرار کنند و به زندگی عادی بازگردند.
استیون حسن که در زمینه مطالعه فرقههای اینچنینی تخصص دارد، گفته است که بهترین کار برای بیرون کشیدن مردم از چنین گروههایی، مهربانی و همدردی با آنهاست. این کار، بسیار بهتر از تلاش برای محو تئوریهای عجیب این گروه است؛ در یکی از این تئوریهای توطئه این طور گفته میشود که ترامپ تلاش میکند تا گروهی پنهانی متشکل از نخبگان دمکراتها را که در قاچاق گسترده کودکان دست دارند رسوا کند. چنین تئوریهایی، یکباره از بین نمیروند و ناپدید نمیشوند. در واقع، مدتهاست که وجود دارند و به روز میشوند. در مورد اخیر، برخی افراد کلیدی کیو اِنان مدعی شدهاند که مراسم تحلیف، بخشی از برنامه کلی آنها بوده و تئوریهایی در حد اینکه مراسم سوگند دروغین بوده و حتی اینکه آمریکا دیگر یک کشور واقعی نیست را مطرح کردند. فرقهای با این سطح از تخیل در پردازش تئوریهای توطئه، بیتردید آسیب زیادی به پیروان خود وارد کرده و مدتهاست که گروههای زیادی، برای کمک به قربانیان این تفکر تشکیل شدهاند و افرادی که از این فرقه برگشتهاند درباره مضرات حضور در آن گفتهاند.
با این حال، بهنظر میرسد پیروان باقیمانده کیو اِنان بیشتر از گذشته به سمت عناصر ضددمکراسی و ضدقانوناساسی تمایل پیدا کردهاند. آنها، در روزهای بعد از سوگند بایدن به طرز معناداری سکوت کردهاند و احتمالا تمرکز خود را، از مسئله انتخابات دور کرده و بر مسئله واکسن کرونا مانور خواهند داد. به عقیده آنها، واکسن مانع ایمنی گلهای میشود و به همینخاطر باید با استفاده از آن مخالفت کنند.
با این حال، کیو اِنان دوره سختی را سپری میکند و ممکن است بهخاطر رسوایی محقق نشدن پیشگوییهایش درباره مراسم تحلیف جو بایدن، تعداد زیادی از پیروانش را در هفتههای پیش رو از دست بدهد. کیو اِنان، در حالی در آمریکا در حال از دست دادن پیروان خود است که در آن سوی اقیانوس، در کشوری که راستگرایی تابویی تاریخی به شمار میرود، پیروان بیشتر و بیشتری کسب کرده است.
گسترش کیو اِنان در آلمان
پیروان کیو اِنان در آلمان، همچون همتایان آمریکایی خود، عاشقان ترامپ به شمار میروند که معتقدند جو بایدن، با کارشکنی و توطئه جایگاه او را در کاخ سفید غصب کرده است. دویچهوله که به کانال تلگرامی این گروه نفوذ کرده، گزارش داده که رئیس این گروه، در پیامی جو بایدن را مجرمی خوانده که در بزرگ ترین دزدی انتخاباتی تاریخ بشریت به کاخ سفید راه پیدا کرده است. او بارها از خیانتی که در حق ترامپ شده صحبت کرده و گفته است که سرانجام ترامپ شرایط را درست خواهد کرد.
تا پیش از سال 2020، کیو اِنان هواداران زیادی نداشت، اما طی یک سال، آلمان به بزرگ ترین خانه پیروان این گروه در خارج از کشورهای انگیسیزبان تبدیل شده است. مقابله با همهگیری کرونا و تحمیل قرنطینههای جدی در شهرهای مختلف آلمان توسط دولت، به رهبران این فرقه این امکان را داد که با پروپاگاندا و دامن زدن به تئوریهای توطئه در رابطه با اقدامات دولت، هواداران زیادی جلب کند. همچون آمریکا، در آلمان تعداد هم هواداران از پیامرسان تلگرام استفاده میکنند تا به ترویج تفکر خود بپردازند. همزمان با قرنطینه در آلمان،تعداد اعضای این فرقه در این کشور اوج گرفت؛ بهگونهای که تعداد اعضای بزرگ ترین گروه تلگرامی کیو اِنان در آلمان، در عرض 3ماه از 21هزار نفر به 160 هزار نفر رسید. براساس برخی تخمینها، کیو اِنان در آلمان حدود 150هزار نفر پیرو دارد؛ هرچند نمیتوان به راحتی تعداد دقیق پیروان این فرقه را تعیین کرد.
کیو اِنان چیست؟
عمق تفکر کیو اِنان، تئوریهای توطئه بیپایه و اغراقشدهای است که براساس آنها، دونالد ترامپ در حال نبردی پنهانی با شیطانپرستان کودکآزاری بوده که در دولت، کسبوکارها و رسانهها نفوذ کردهاند. پیروان این فرقه معتقدند که این نبرد، در نهایت با پیروزی آنها همراه خواهد شد و در آن روز، تبهکارانی مانند هیلاری کلینتون، وزیر خارجه پیشین آمریکا دستگیر و اعدام خواهند شد. این داستان اصلی در این فرقه است، اما مباحث داخلی و موضوعات متنوع دیگری هم در این گروه مطرح است. این موضوعات، حتی گاهی با هم در تناقض هستند، اما این فرقه، دستکم تا پیش از مراسم سوگند جو بایدن، موفق شده بود تا پیروانش را از تردید دور نگه دارد. این فرقه بعد از آن جان گرفت که یک کاربر ناشناس، پیامهایی را در برخی محیط های پیامرسان منتشر کرد. او مدعی بود که دسترسی امنیتی در دولت دارد و اسرار حکومتی را، بهصورت رمز و کد منتشر میکند.