تهران در انتظار تصمیم فوری

هوای پایتخت، هوای نفس‌کشیدن نیست. کوه‌های البرز دیده نمی‌شود و آلودگی، سایه انداخته بر کالبد شهر. چند روزی می‌شود آلودگی هوا در بسیاری از مناطق تهران از مرز هشدار گذشته و شهروندان ناگزیر به تنفس در این هوای حداقلی هستند؛ ناگزیر به دل‌بستن برای وزش بادی که آلودگی را با خود ببرد و آسمان آبی شود.
حالا در وضعیت هوای ناسالم برای تمام گروه‌ها، تلاش برای تعطیلی 2روزه پایتخت، به‌عنوان راهکار اساسی قلمداد شده است. پیش از این راهکار جلوگیری از شیوع کرونا و به‌خصوص اعمال محدودیت‌های تردد نیز تأثیری بر کاهش آلودگی هوا نداشته است. دراین اوضاع و احوال ماندگاری ویروس کرونا هم افزایش یافته و فرمانده عملیات مدیریت کووید-19 در کلانشهر تهران دیروز در جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوای استان تهران اعلام کرد:‌ «در شرایط وارونگی و آلودگی هوا ماندگاری ویروس کرونا در هوا بیشتر است.» 
علیرضا زالی گفت: «اکنون به‌سمت کاهش شدت موج سوم شیوع ویروس کرونا می‌رویم اما این وضعیت در تهران به‌خاطر چگالی جمعیت با کندی پیش می‌رود و آلودگی هوا نیز مزید علت است. به‌خصوص که این بیماری سیستم تنفسی افراد را درگیر می‌کند و در این شرایط که آلودگی هوا منجر به تضعیف این سیستم می‌شود، احتمال درگیری و ابتلا به کرونا افزایش می‌یابد.» 
با تشدید غلظت آلاینده‌های هوای تهران، نگرانی‌ها هم افزایش یافته است. طوری که مدیرعامل سازمان ورزش شهرداری تهران از تعطیلی1200 ایستگاه ورزش شهروندی در بوستان‌‎های پایتخت خبر داد. امیر محسنی گفت: «طبق پیش‌بینی سازمان هواشناسی، پایداری هوای تهران تا اواسط هفته آتی ادامه داشته و باتوجه به خطرات ورزش و فعالیت فیزیکی در فضای باز، ایستگاه‌های ورزش شهروندی تا اطلاع ثانوی تعطیل خواهد بود.»
ازسوی دیگر، دیروز کاربران در فضای مجازی با هشتک «مازوت نسوزانید» نسبت به آلودگی هوا واکنش نشان دادند، درحالی‌که انوشیروان محسنی‌بندپی، استاندار تهران در جمع خبرنگاران اعلام کرد: «هم‌اکنون کارخانه و نیروگاهی مازوت نمی‌سوزانند.» با همه اینها، غلظت آلاینده‌های هوا بالاست و رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران نیز به وضعیت موجود انتقاد می‌کند. ناهید خداکرمی در این رابطه گفت:‌ «مسئولان همیشه صبر می‌کنند تا شرایط به نقطه خطر برسد و بعد تصمیم‌گیری کنند. بهتر است برای پیشگیری از بدترشدن هوای فردا و روزهای آینده همین امروز یک تصمیم درست، عاجل و منطبق با شرایط شهر تهران گرفته شود.» 
غلظت آلاینده‌های هوا به‌قدری افزایش یافته که با تردد در سطح شهر، آلودگی هوا را با چشم خواهید دید. آلودگی هوا حائلی میان انسان‌ها و شهر شده است.

 خداکرمی تأکید کرد: «کاملا مشخص است که اکنون در شرایطی نفس می‌کشیم که شاخص آلودگی هوا در وضعیت خطرناک برای همه است. بنابراین هم‌اکنون نکته مهم، تصمیم‌گیری مسئولان است. در ماده۳ قانون هوای پاک با شفافیت مشخص شده است در زمانی که وضعیت اضطراری است (مانند وضع حال حاضر) وزارت کشور، استانداری و سازمان محیط‌زیست می‌‌توانند با کمک یکدیگر اعمال ممنوعیت‌هایی که قانون تعیین کرده است، در مورد تعطیلی و محدودیت آمد و شد، فعالیت صنایع، مراکز اداری و تجاری تصمیم بگیرند.» 

افزایش 15درصدی ترافیک با وجود محدودیت تردد در پایتخت 
آلودگی در شرایطی روی دور اوج قرارگرفته که نزدیک 45روز است طرح محدودیت تردد خودروها در شهر در حال اعمال است. بسیاری بر این باور بودند که با اعمال محدودیت تردد در شهر، می‌توان با یک تیر دو نشان زد. هم از شیوع بیشتر کرونا جلوگیری کرد هم راهی برای تنفس شهر باز کرد تا آلودگی ماه‌های سرد سال و پدیده وارونگی جوی، مانند سال‌های گذشته شهروندان ساکن در کلانشهرها را آزار ندهد. اما آمارهای پلیس راهور تهران بزرگ نشان می‌دهد ترافیک در خیابان‌های پایتخت نه‌تنها کمتر نشده‌، بلکه نسبت به‌مدت مشابه سال قبل‌تر از آن با افزایش روبه‌رو شده است. آنطور که سردار محمد حسین حمیدی، رئیس پلیس راهور تهران بزرگ در جلسه اضطراری کارگروه کاهش آلودگی هوای تهران گفت، ترافیک خیابان‌های پایتخت 15درصد نسبت به‌مدت مشابه سال قبل از آن افزایش داشته است:« از اسفند سال گذشته تا 15آذر، ترافیک خیابان‌های پایتخت همواره در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن کاهشی بوده است. متأسفانه با اعمال محدودیت تردد و انتظار برای تداوم کاهش ترافیک، از 15آذرماه تاکنون، نه‌تنها شاهد کاهش بار ترافیک خیابان‌ها در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن نیستیم، بلکه ترافیک در ساعت‌هایی از روز روند افزایشی داشته است.» به‌گفته این مقام انتظامی، بی‌میلی به استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی به‌دلیل نگرانی از ابتلا به کرونا ازجمله دلایل روی‌آوردن مردم به استفاده از خودروی شخصی و در نتیجه ایجاد ترافیک سنگین در خیابان‌ها و افزایش آلایندگی هواست. 

  دمای خانه را کاهش دهید
شاخص آلودگی هوای شهر تهران دیروز صبح کمی نسبت به جمعه کاهش پیدا کرد؛ به‌گونه‌ای که میانگین شاخص روی اعدادی زیر150 قرار گرفت تا شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس قلمداد شود. اما همانطور که از وضعیت پایدار هوا پیش‌بینی می‌شد، اعداد شاخص دائم بالاتر رفتند تا هنگام عصر، عدد162 یعنی وضعیت ناسالم هوا برای همه شهروندان، پدیدار شود. بر این اساس، باز هم تماس‌های اورژانس تهران بالا رفت؛ تماس‌هایی که بیشتر حکایت از مشکلات قلبی و تنفسی دارد. در این میان، عده‌ای با تلاش‌های کادر درمان، احیا شدند اما متأسفانه آلاینده‌ها جان عده‌ای دیگر را گرفتند تا آلودگی هوا با کرونا دست در دست هم بدهند و برخی را روانه‌ خانه ابدی کنند. خلاصه آمار بهشت‌زهرا درمورد فوت‌شدگان طی 10سال نشان می‌دهد که ایست قلبی، سکته قلبی، نارسایی قلبی، سکته مغزی و نارسایی تنفسی به‌ویژه در زمان اوج‌گرفتن آلودگی هوا و اینورژن (وارونگی دما) به‌ترتیب با 12.4- 9.3- 6.3- 4.8 و 4.3درصد، بیشترین سهم را بین شایع‌ترین علل فوت دارند. در این شرایط، آنطور که سیدآرش حسینی میلانی، رئیس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران گفته، کیفیت هوای تهران ۴۰درصد بدتر شده و به شرایط قرمز رسیده است. او با بیان اینکه با استمرار سکون هوا تا دوشنبه اگر با همین میزان در شهر فعالیت وجود داشته باشد، خطر وضعیت بنفش یا هشدار جدی وجود دارد، او گفت: «از همه شهروندان تهرانی خواهش می‌کنم این هفته را در خانه بمانند. آلودگی هوا همدست خاموش کروناست که جان و سلامتی مردم را نشانه گرفته است. اگر یک درجه دمای خانه‌ها را کم کنیم، ۱۰درصد در مصرف گازخانگی صرفه‌جویی شده و نیروگاه‌ها دیگر نیاز به مصرف سوخت گازوییل یا مازوت نخواهند داشت و آلودگی کاهش پیدا می‌کند.»