حرف تئاتر در صحن قانون

 31تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تاریخ 11 اردیبهشت1378، سیدعطاءالله مهاجرانی، سخنگوی دولت و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (1376-1379) را استیضاح می‎کنند. این نمایندگان که به وضعیت فرهنگ و هنر کشور معترض هستند، بخشی از نطق خود را به برنامه‎های تئاتر در نیمه‌دوم دهه70 اختصاص می‎دهند. برخی سخنان نمایندگان مخالف در مجلس آن‌قدر تند است که امروز امکان بازنشر آن وجود ندارد. در این میان یکی از چهره‎های کلیدی استیضاح، سیدمحمد حسینی، نماینده رفسنجان در مجلس پنجم است که از سال1388تا 1392سکان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را به‎‌‎دست می‎گیرد. در نطق مخالف سیدمحمد حسینی، پس از نقد کلی سیاست‎های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به بخش تئاتر می‎رسیم. حسینی می‎گوید: «و اما تئاتر؛ اگر سینما زاییده صنعت و تکنولوژی است، تئاتر ریشه در تاریخ، تفکر و تربیت دارد، هم قدمت دارد و هم اصالت. هر اثر هنری می‎تواند صرفا سرگرمی‎آور باشد اما تئاتر بدون هدف نمی‎تواند باشد. تئاتر بی‎هدف از شمول این نام خارج می‎شود و از حیز این تلقی ساقط می‎‌‎شود، زیرا این هنر ریشه در حکمت و فلسفه دارد. ضمن تقدیر از تئاتر متعهد و هنرمندان شایسته آن و تجلیل از امکان حضور هنرمندان شهرستانی در جشنواره تئاتر فجر77باید گفت در بعضی نمایش‎‌‎ها آن گذشت که زبان از افشای آن شرم دارد. در این جشنواره نه به باور جامعه که به عفت عمومی لطمه زدند؛ آنگاه که در صحنه و در حضور مردم، تحفه‎‌‎ای از فرنگ آمده را فرصت جولان دادند در مقابل دیده مبهوت تماشاچیان مرد و زن مسلمان ایرانی و در دل ام‎القرای انقلاب اسلامی، دو مرد دقایقی چند عریان شده و... موجب نگرانی و اعتراض خانواده‎ها به‎‌‎خصوص بانوان گرامی را فراهم می‎کنند». حسینی اشاره‎ای به نام این نمایش نمی‎کند اما می‎توان حدس زد که اعتراض او به اجرای «رابینسون کروزوئه» نوشته نینو داینترونا و جیاکو موراویشیر، به کارگردانی تایگون نوبری و بازی محمدعلی بهبودی، ایرانی مقیم آلمان در بخش ویژه جشنواره باشد. حسینی در ادامه انتقاد خود به این نمایش، وزیر فرهنگ را مستقیم خطاب قرار داده و می‎افزاید: «راستی این است وعده جناب وزیر در زینت شدن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای نظام اسلامی ما؟ این است آن محاسن موعود جناب وزیر در جلب رأی اعتماد؟ شایان ذکر است که در تبلیغ این نمایشنامه آورده بودند این نمایش در راستای گفت‎‌‎وگوی تمدن‎‌‎ها روی صحنه می‎‌‎آید. نخستین هدیه گفت‎‌‎وگوی تمدن‎‌‎ها در قالب هنر! حبذا بر این وزیر، آفرین بر این هنر! کاش لااقل حرمت ریاست محترم جمهوری را که مبدع این اندیشه است حفظ می‎‌‎نمودند!» حسینی پس از اعتراض به نمایش به شوخی زننده دیگری روی صحنه اشاره کرده و می‎گوید: «این قبیل حرکات جلف و جملات نازیبا در تئاترهای مختلف وجود داشت که اظهار آن چه بسا اشاعه فساد باشد، پس برای حفظ حریم حیا، اجازه دهید از بیان موارد خودداری کنم. در بعضی از این نمایش‌ها کار به آنجا رسید که حتی بعضی از روزنامه‎‌‎های طرفدار سهله و سمحه به ایرادگیری پرداختند». اعتراض دیگر این نماینده در آن سال به اجرای نمایش «مهابهاراتا» در قالب نمایش سنتی «کاتاکالی» از هند، در هفدهمین جشنواره تئاتر فجر در سال1377است. او با اشاره به این نمایش که آن را «تحفه هند» می‎نامد، خطاب به وزیر می‎گوید: «جالب است بدانید اخیرا در تئاتر، رقص را حرکات موزون گویند. یعنی پالان عوض شده است! و مع‎الاسف در روزنامه‎ای که با بودجه بیت‎المال اداره می‎شود در نقدی به تجلیل از رقص محلی در تئاتری که تحفه هند بود می‎پردازد که خوشبختانه با اقدام به‌موقع دست‎اندرکاران جشنواره از ادامه نمایش آن جلوگیری به عمل می‎آید». هفدهمین جشنواره بین‎المللی تئاتر فجر با دبیری حسین سلیمی از یک‌تا 15بهمن در تهران برگزار شد. در این دوره روبرتو چولی، سرپرست و کارگردان گروه تئاتر روهر از آلمان با نمایش‎های «گزارش به آکادمی»، «باغ آلبالو» و «پینوکیو فاست» در جشنواره شرکت کرد، در بخش مربوط به گفت‎‌‎وگوی تمدن‎ها نیز نمایش‎های «بهرام چوبینه» کاری از توره‎خان احمدخان‎اف از تاجیکستان، و «مرگ کیکاوس» کاری از سامسون استپانیان از ارمنستان مورد توجه بود.