حمله‌های سایبری، پیام‌ پوتین به بایدن

 حازم عیاد _تحلیلگر اردنی

رسانه‌های آمریکا در ‌ماه مارس سال2013 مشغول پوشش تهدیدهای کره‌شمالی بودند؛ چراکه موشک‌های بالستیک این کشور، مناطق ساحل غربی آمریکا، ازجمله ایالت آلاسکا را در معرض خطر حمله قرار داده بود. وزارت دفاع آمریکا در پاسخ به تهدیدهای علنی رهبر کره‌شمالی، سامانه دفاع موشکی پاتریوت را در نواحی غربی این کشور مستقر کرد. خیابان‌های نیویورک و اماکن عمومی آمریکا به کلی مشغول رهبر کره‌شمالی و موشک‌های بالستیک او شده بود. اما کره، تنها تهدیدی نبود که سایه‌اش بر سر آمریکا سنگینی می‌کرد. در همان سال‌ها، رسانه‌های مهمی همچون نیویورک‌تایمز یا واشنگتن‌پست، به‌تدریج گزارش‌هایی درباره «تهدید سایبری» و استراتژی‌های مقابله با «دشمن مجازی» منتشر می‌کردند.
ریشه این گزارش‌ها به حملات سایبری برمی‌گشت که در همان سال2013 علیه برخی پایگاه‌های اینترنتی آمریکا صورت گرفته بود. این حملات باعث شد نگاه استراتژیک برای مقابله با تهدید سایبری در آمریکا آغاز شود؛ نگاهی که البته اختلاف اساسی با نگاه مشابه برای مقابله با تهدیدهای هسته‌ای یا موشکی کره‌شمالی نداشت. روش‌های آمریکا در این حوزه هم عبارت بود از تقویت امنیت سایبری، انجام حملات پیشگیرانه و یا حملات انتقامی ویرانگری که می‌توانست شبکه دشمن را در هم شکسته و ضربات وارده را جبران کند. برخی کارشناسان آمریکایی در آن زمان پیشنهاد کردند برای جلوگیری از خسارت‌های استراتژیک، شبکه اینترنت کشور در بخش‌های مختلف نظیر بهداشت، حمل‌ونقل و یا حتی انرژی هسته‌ای تعطیل شود. اما این پیشنهاد هزینه‌های به‌مراتب سنگین‌تری متوجه اقتصاد و امنیت آمریکا می‌کرد. دفاع سایبری و استراتژی مقابله با حملات گسترده، یک معضل واقعی است؛ چرا که شامل حفظ امنیت بخش‌های آسیب‌پذیر و همچنین ایجاد زیرساختی است که بتواند در مقابل حملات مقاومت کند. کار تا جایی پیش رفت که برخی در آن دوران از قطع ارتباط اینترنت آمریکا با شبکه جهانی و در واقع پایان جهانی‌سازی‌ سخن گفتند.  مجموعه این موارد به بحث‌های طولانی در کنگره آمریکا تبدیل شد، چرا که حملات سایبری سال2013 بخش‌های مهمی از ساختار اینترنتی آمریکا را مورد هدف قرار داده بود؛ از شبکه حمل‌ونقل و ارتباطات گرفته تا بیمارستان‌ها، برق، نهادهای حساسی نظیر پنتاگون و حتی نیروگاه‌های هسته‌ای. در ابتدا انگشت اتهام بیش از هرکس متوجه چین و کره‌شمالی بود اما با گذشت زمان روشن شد نفوذ سایبری توسط نیروهایی همچون آسانژ و اسنودن بسیار عمیق‌تر از چیزی بوده که نظریه‌پردازان آمریکایی تصور می‌کردند.
نفوذ و حملات سایبری، بحران‌های بزرگی را در آمریکا به‌وجود آورد؛ بحران‌هایی که برای مثال منجر به کناره‌گیری هیلاری کلینتون از دولت و یا وارد آمدن ضررهای گسترده به وزارت خارجه این کشور شد. سریال حملات و تهدیدهای سایبری علیه آمریکا با مداخله روسیه در انتخابات سال2016 به اوج خود رسیده و به عاملی اساسی در تنظیم مناسبات سیاست داخلی و خارجی آمریکا تبدیل شد.
حالا این بحران بار دیگر برای آمریکا تکرار شده؛ همزمان با قطعی شدن پیروزی بایدن در انتخابات، حمله‌ای بزرگ سراسر شبکه اینترنت آمریکا را مورد هدف قرار داده است. در پی این حمله که به‌نام «اوریون» مشهور شده، دولت فدرال آمریکا ناچار شد فورا ارتباط شبکه برق را با بخش‌های آسیب‌دیده قطع کند. گفته می‌شود نفوذ هکرها از طریق نصب برنامه solarwinds روی یک دستگاه رایانه دولتی میسر شده است. در نتیجه این حمله تا‌کنون اطلاعات بیش از 33هزار کاربر در بخش‌هایی از وزارتخانه‌های خزانه‌داری، تجارت و البته سازمان امنیت ملی آمریکا لو رفته است. از سوی دیگر باید توجه داشته باشیم که شرکت solarwinds مأمور ارائه خدمات به نیروهای پنج‌گانه پنتاگون بوده و بر این اساس فعلا نمی‌توان حجم واقعی اطلاعات درز کرده و خسارت‌های وارده را به‌طور دقیق ارزیابی کرد. این‌بار انگشت‌های اتهام به‌سوی روسیه نشانه رفته است و کسی از چین، کره‌شمالی یا حتی ایران سخن نمی‌گوید. بر این اساس می‌توان گفت کار جو بایدن با بحرانی بزرگ در برابر روسیه آغاز می‌شود؛ بحرانی که قطعا وقت و انرژی زیادی از این دولت خواهد گرفت. بدون شک روسیه تمایل دارد شکل جدیدی از روابط با آمریکا در دوران بایدن را از طریق مذاکرات جدی بر سر توافق تسلیحات هسته‌ای و یا حتی امنیت سایبری ایجاد کند. با علم به این نکته می‌توان گفت حملات سایبری اخیر، پیامی سخت و دردناک از سوی روسیه برای میهمان جدید کاخ سفید بوده است؛ پیامی که در آن، مناسبات جدید جهانی با صف‌کشی روسیه و چین مقابل آمریکا و اروپا یادآوری شده است.
منبع: پایگاه خبری عربی21