مأموریت سخت
علیاکبر ولایتی 13تیر 1369 مذاکره با عراق را آغاز کرد
حمیدرضا محمدی
16 سال وزارت امورخارجه ایران را برعهده داشت و در تمام سالهای جنگ و سازندگی صاحب بالاترین جایگاه این وزارتخانه بود.
تخصصش البته طبابت کودکان است و در محضر دکتر محمد قریب درس آموخته اما با وقوع انقلاب، راهش بهسوی سیاست باز شد هرچند از جوانی، پای در این راه گذاشته بود. در هفدهسالگی، «من برای فعالیت سیاسی، بهدنبال بستری بودم. آن موقع تنها بستر سیاسی موجود، جبهه ملی و نهضت آزادی بود».
او اگرچه در سالهای دفاعمقدس، وزارت امورخارجه را در دست داشت اما شاید سرنوشتسازتر به زمانی برگردد که مذاکرات صلح با همتای عراقیاش آغاز شد. اگرچه او در سوم شهریور1367 با طارق عزیز و در حضور دبیرکل سازمان ملل در نیویورک دیدار کرد اما 13تیر1369 آغاز جلسات جدی دوجانبه بود و مذاکرات صلح جدیتر شد. در این میان، البته اما ملاقات خصوصی با صدام حسین در بغداد از آن دست تجربههای منحصربهفرد است آن هم برای وزیری که تجربه ملاقات دیپلماتیک کم نداشت اما اینبار طرف مقابلش، یک سفاک بود و 8سال کشورش را به خاک و خون کشیده بود؛«وقتی برای ملاقات باصدام رفتم با من برخورد محترمانهای داشت، حالا بماند که ما از آن جلاد دل خونی داشتیم... ظاهر صدام با چیزی که درونش میگذشت متفاوت بود. ظاهرش آرام بهنظر میرسید ولی از دیدنش تصویری که در ذهن انسان نقش میبست حاکی از توحش و سفاکیهایش بود. صدام مبادی آداب بود. همراه هیأتی سهنفره برای مذاکره با صدام رفته بودیم... نوبت به ملاقات خصوصی رسید. افراد بلندپایه حکومت از اتاق خارج شدند و تنها من ماندم و صدام حسین و مترجم. بادیگاردها هم رفته بودند».
او جز آنکه در سیاست، سر پرسودایی دارد اما در تاریخنگاری هم دستی بر آتش دارد و ازجمله آنکه در جایی گفته است: «هویت ما نه از اسلام جداست و نه از ایران».