گزارش
سهم استان‌ها از بودجه 1400
بودجه تمام استان‌ها در لایحه 1400 افزایش یافته است اما تهران، خراسان رضوی، فارس، خوزستان و اصفهان بیشترین و قم، سمنان، خراسان‌شمالی، ایلام و قزوین کمترین سهم را دارند
سیده زهرا عباسی- خبرنگار
لایحه بودجه 1400در مجلس شورای اسلامی در دست بررسی است، اما برخی استان‌ها مانند زنجان، سمنان، آذربایجان شرقی و اصفهان درباره رقم درنظر گرفته برای اعتبار استانی در سال مالی آینده گلایه‌هایی را مطرح کرده‌اند. از سویی دیده نشدن برخی طرح‌ها ازجمله احیای زاینده‌رود و جبران خسارت کشاورزان حاشیه آن در سال‌های گذشته هم انتقادهایی را برانگیخته است و منتقدان امیدوارند نمایندگان استان‌شان بتوانند با چانه‌زنی، بودجه بیشتری دریافت کنند. مجموع بودجه کل استان‌های کشور در لایحه بودجه سال آینده معادل 353هزار و 621میلیارد تومان است.
صدرنشینان جدول بودجه 1400
در میان استان‌ها، برخی جایگاه خود را مانند سال گذشته در جدول بودجه حفظ کرده‌اند. تهران مانند سال گذشته بیشترین اعتبار یعنی 44هزار و 481میلیارد تومان را به‌خود اختصاص داده است. بعد از تهران، خراسان رضوی با 24هزار و 241میلیارد تومان، فارس 22هزار و 894میلیارد تومان، خوزستان 22هزار و 525میلیارد تومان و اصفهان با 20هزار و 75میلیارد تومان، بیشترین بودجه استانی را به‌خود اختصاص داده‌اند.
قعرنشینان جدول بودجه 1400
استان‌های با کمترین بودجه تقریبا مشابه هر سال هستند. قم با 4662میلیارد تومان مانند سال گذشته آخرین رتبه را از نظر دریافت اعتبار دارد. بعد از قم، سمنان 4836میلیارد تومان، خراسان شمالی 4861میلیارد تومان، ایلام 5040میلیارد تومان و قزوین با 5155میلیارد تومان در رتبه‌های پایینی جدول استانی بودجه قرار دارند.
بیشترین و کمترین افزایش بودجه
در لایحه 1400بودجه همه استان‌ها افزایش خوبی داشته است، اما برخی استان‌ها توانسته‌اند بیشترین سهم را در این افزایش به‌خود اختصاص دهند. تهران با 13هزار و 102میلیارد تومان، فارس 9353میلیارد تومان، خوزستان 9133میلیارد تومان، خراسان رضوی 8745میلیارد تومان و اصفهان با 7373میلیارد تومان بیشترین افزایش را نسبت به بودجه 1399به‌خود اختصاص داده‌اند. استان‌های محروم و البته کم جمعیت نیز کمترین افزایش را داشته‌اند. در این بخش قم کمترین رقم افزایش را داشته است و فقط 1685میلیارد تومان به بودجه این استان اضافه شده است. همچنین در سمنان شاهد 1739میلیارد تومان، خراسان شمالی 1936میلیارد تومان، ایلام 1981میلیارد تومان و قزوین 1987میلیارد تومان افزایش اعتبار هستیم.
بودجه پایین برای طرح‌های بی‌شمار کشاورزی
کل اعتبار تملک دارایی سرمایه‌ای یا در واقع همان اعتباری که دولت با هدف توسعه برای طرح‌های عمرانی در استان‌های مختلف کشور اختصاص می‌دهد، 18هزار و 40میلیارد تومان است. در این بخش که بیشتر انتقادها به آن مطرح شده است، حمل‌ونقل با 2596میلیارد تومان، توسعه خدمات شهری و روستایی 2330میلیارد تومان، ورزش 1883میلیارد تومان، کشاورزی و منابع طبیعی 1520میلیارد تومان و آب و فاضلاب با 1625میلیارد تومان بیشترین سهم را به‌خود اختصاص داده‌اند. بدون توجه به میزان اعتبار در این بخش از لایحه بودجه 1400، بیشترین تعداد طرح را در حوزه کشاورزی و منابع طبیعی شاهد هستیم.
انتقاد اصفهانی‌ها به بودجه زاینده‌رود
در شرایطی که اصفهان در جایگاه پنجم بودجه استان‌ها قرار گرفته، اما مسئولان این استان انتقادهایی به نحوه توزیع اعتبار برای احیای زاینده‌رود دارند. «علیرضا نصر اصفهانی» رئیس شورای شهر اصفهان یکی از این منتقدان است که می‌گوید باید برای احیای زاینده‌رود تلاش بیشتری در بودجه می‌شد. «محمدتقی نقدعلی» نماینده شهرستان خمینی‌شهر در مجلس نیز در این‌باره توضیح می‌دهد که در لایحه 1400برای برخی از طرح‌های انتقال آب در حوضه آبریز زاینده‌رود بودجه بالایی دیده شده است درحالی‌که برای جبران برداشت‌های حوضه آبریز هیچ اعتباری تعیین نشده است. تشکیل ستاد احیای زاینده‌رود هم موضوعی است که به تصویب رسیده، اما تا‌کنون نتیجه عملی نداشته است و اصفهانی‌ها امیدوار بودند تکلیف این ستاد و بودجه مورد نیاز آن در لایحه 1400تعیین شود.
راه‌آهن، اولویت اردبیل و خراسان‌شمالی
در خراسان شمالی و اردبیل یکی از مهم‌ترین پروژه‌های در دست اجرا راه‌آهن است. راه‌آهن اردبیل-میانه بیش از 80درصد پیشرفت دارد. آنطور که «سید کاظم موسوی» نماینده اردبیل هم خبر می‌دهد بیش از 5هزار میلیارد در لایحه بودجه سال آینده برای این پروژه پیش‌بینی شده که نمایندگان تلاش دارند آن را در هنگام بررسی در مجلس با رایزنی افزایش دهند. در خراسان شمالی ماجرا کمی پیچیدهتر است. مدتی پیش «علی جدی» نماینده شیروان در مجلس از نبود حتی یک کیلومتر راه‌آهن در این استان گلایه کرده بود. و حالا اعداد و ارقام منتشر شده نشان می‌دهد برای پروژه ساخت آنتن ایستگاه راه‌آهن جوین- اسفراین- بجنورد- شیروان 300میلیارد ریال برآورد اعتباری صورت گرفته است. همچنین برآورد اعتبار برای پروژه قدیمی راه‌آهن گرگان- بجنورد و شیروان- مشهد 15میلیارد ریال است.
قطار شهری قم و انتقاد از اعتبار کم
پروژه‌های فصل حمل‌ونقل بیشترین سهم را در بخش اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای به‌خود اختصاص داده‌اند. اما مسئولان قم از میزان بودجه تعیین شده برای تکمیل قطار شهری انتقاد دارند. «عبدالله جلالی» رئیس شورای اسلامی شهر قم با انتقاد از بودجه درنظر گرفته شده برای قطار شهری قم در لایحه سال آینده، مبلغ 34میلیارد تومان برای این پروژه مهم را بسیار ناچیز توصیف کرده بود که حتی نمی‌تواند جوابگوی هزینه ایجاد یک ایستگاه قطار شهری باشد. در خراسان رضوی هم قطار شهری یکی از پروژه‌های مهم در بودجه است که بیش از 80میلیارد تومان اعتبار دریافت کرده.
نگاه بودجه 1400 به بیمارستان‌های سیستان‌وبلوچستان
سیستان‌وبلوچستان به‌عنوان محروم‌ترین استان ایران، مشکلات زیادی در حوزه بهداشت و درمان دارد. نکته جالب بودجه 1400توجه ویژه به این بخش است که رئیس دانشگاه علوم پزشکی زاهدان خبر آن را می‌دهد. «سید محمد هاشمی شهری» با بیان اینکه ردیف پایدار اعتباری برای بیمارستان 540تختخوابی جدید زاهدان در لایحه بودجه 1400دیده شده است، اظهار امیدواری می‌کند با تلاش نمایندگان این ردیف اعتباری تصویب و این بیمارستان در سال‌های آینده تکمیل شود.
محرومیت‌ها از نگاهی دیگر
در دیگر استان محروم یعنی خوزستان اما دغدغه‌ها از جنس دیگری است. شهروندان و فعالان اجتماعی این استان با توجه به اتفاقات اخیر در حوزه آب و فاضلاب اهواز و بندر امام (ره) و تخلف‌های اعتباری که سازمان بازرسی کشور به آن اذعان کرده بود، امیدوارند بودجه خوب این استان در جایگاه چهارم جدول استانی با بی‌کفایتی مسئولان هدر نرود و صرف رفع محرومیت‌ها شود.
***
کمیسیون‌های تخصصی مجلس از امروز (یکشنبه) بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ را در دستور کار دارند و پیشنهادهای خود را در مورد لایحه بودجه ارائه خواهند کرد. اغلب استان‌های محروم امیدوارند بتوانند با چانه‌زنی نمایندگان خود سهم بیشتری از بودجه دریافت کنند.