یادداشت
سؤالاتی درباره ترور شهید فخری‌زاده
مجید مهرابی‌دلجو-دبیر گروه سیاسی
ترور شهید محسن فخری‌زاده تقریبا یک دهه پس از سلسله ترورهای هدفمند دانشمندان هسته‌ای کشور در اواخر دهه 80و سال 90، مجموعه سؤالاتی را برای افکار عمومی داخل ایجاد کرد.
چه تحولاتی باعث شده که بعد از تلاش ناموفق در دهه 80، نام محسن فخری‌زاده بار دیگر در فهرست ترور قرار بگیرد؟
هدف از انجام این ترور و دلیل انتخاب این مقطع زمانی برای انجام عملیات ترور چه بود؟
عملیاتی که به یک روایت 12 تروریست در آن مشارکت داشته‌اند، چگونه طراحی و انجام شده است؟
پشت این عملیات طبیعتا یک تیم پشتیبانی هم بوده است، در کدام خانه امنی مواد منفجره در نیسان بارگذاری شده و چگونه این محموله انفجاری در مسیر حرکت شهید فخری‌زاده قرار گرفته است که کسی متوجه آن نشده است؟
احتمال تکرار ترورهای دیگر مثل ترورهای یک دهه قبل چقدر است و بالاخره واکنش احتمالی و بازدارنده ایران به این عملیات ترور چیست؟
الف) سال‌های 88، 89و 90همزمان با رشد صنعت هسته‌ای ایران، ترور دانشمندان شهید علیمحمدی، رضایی‌نژاد، شهریاری، احمدی‌روشن و قشقایی با هدف ارعاب و متوقف‌کردن برنامه هسته‌ای ایران انجام شد. در همان دوران، رژیم اسرائیل با همدستی آمریکا برای کنترل دانش هسته‌ای ایران همه ظرفیت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری را به کار گرفته بودند، آمریکا با استاکس‌نت و اسرائیل با ترور. شهید فخری‌زاده در همان سال 88 در فهرست ترور رژیم صهیونیستی بود که به دلایلی این عملیات 10سال به تأخیر افتاد. نام فخری‌زاده از فهرست ترور رژیم صهیونیستی هیچ وقت خارج نشده بود، رژیمی که سیستم اطلاعاتی‌اش بر ترور بنا شده، به‌دنبال فرصت جدیدی برای اجرای عملیات ترور بود. 2سال پیش نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در جریان یکی از نمایش‌هایش درباره برنامه هسته‌ای ایران، وقتی به نام شهید فخری‌زاده رسیده بود، گفته بود این نام را به‌خاطر بسپارید!
ب) از سال 96با خروج آمریکا از برجام، سیاست فشار حداکثری از سوی دولت ترامپ علیه ایران در چند وجه دنبال شد. یک وجه از این سیاست در بازگرداندن تحریم‌ها برای مردم ملموس بود. وجه دیگر این سیاست در ایجاد اجماع جهانی علیه ایران و امنیتی‌سازی دوباره ایران بود که به واسطه برجام ناکام ماند و وجه سوم کارزار فشار حداکثری کنترل نفوذ ایران در منطقه و بازدارندگی نظامی بود که مهم‌ترین اقدام آمریکا در این زمینه به ترور شهید حاج قاسم سلیمانی ختم شد. ترور شهید محسن فخری‌زاده معاون وزیر دفاع و دانشمند ممتاز هسته‌ای – دفاعی ایران یکی از پازل‌های کارزار فشار حداکثری با همکاری ترامپ- نتانیاهو با هدف بازدارندگی هسته‌ای و نظامی طراحی شده بود. در چارچوب این کارزار مابین ترور شهید سلیمانی و فخری‌زاده در یک سال اخیر، عملیات‌هایی مثل خرابکاری نطنز، حمله به مواضع ایران در سوریه و برخی حملات اخیر سایبری به تاسیسات حیاتی ایران تعریف شده بود. در اصل در این کارزار علیه ایران، بازوهای دیپلماسی (تحریم ظریف)، نظامی(ترور سردار سلیمانی) و علمی (ترور شهید فخری‌زاده) ایران نشانه گرفته شد. در این بین فخری‌زاده مهره بسیار ارزشمندی برای آمران ترور بود و در حذف او هدف‌های چندجانبه تعریف شده بود: بازنمایی ضعف امنیت داخلی ایران، تضعیف فعالیت‌های منطقه‌ای ایران و اخلال در فعالیت‌های از سرگرفته شده هسته‌ای ایران. چنانچه دیروز وال استریت ژورنال با اشاره به ترور شهید فخری‌زاده در این‌باره نوشت: ضعف امنیتی داخلی باعث تضعیف هرچه بیشتر فعالیت‌های منطقه‌ای ایران می‌شود.
ج) چرا این مقطع زمانی انتخاب شد؟ ترامپ و نتانیاهو بعد از ته کشیدن تحریم‌ها، در آخرین مراحل کارزار فشار حداکثری روی به حذف فیزیکی، ترور و خرابکاری آورده‌اند. مقامات کاخ سفید در هیچ دوره‌ای به اندازه دوران ترامپ دل به دل رژیم صهیونیستی نداده‌اند. نتانیاهو در پایان این ماه عسل و پیش از خروج ترامپ و پمپئو از کاخ سفید، آخرین روزنه‌های احیای برجام را می‌بندد، همچنان‌که ترامپ می‌خواهد این راه را کاملا ببندد. احتمال اینکه این سلسله از اقدامات تا پایان دوران ترامپ تکرار شود بعید نیست.
د) ایران پاسخ می‌دهد؟ هدف حاشیه‌ای دیگری در عملیات ترور شهید فخری‌زاده دنبال می‌شد. ایران در ماجرای ترور سردار سلیمانی، حمله به عین‌الاسد را به‌عنوان پاسخ مقطعی به این ترور در دستور کار گذاشت و آمریکا عملیات دیگری انجام نداد. در چنین تقابل‌هایی طرفی که ضربه نهایی را زده باشد، دست برتر را گرفته است.
ایران در 3سال گذشته سیاست «حساب شده‌ای» در مواجهه با آمریکا و حرکات ایذایی اسرائیل در پیش گرفته است، از کاهش گام به گام تعهدات گرفته تا پاسخ به موقع به ترور سردار سلیمانی. تحرکات اخیر آمریکا و رژیم صهیونیستی نشان داده که خود را برای پاسخگویی آماده کرده‌اند. پاسخ به ترور شهید فخری‌زاده در جایی خارج از این زمینی که رژیم صهیونیستی و آمریکا چیده‌اند صورت می‌گیرد.
