ردیابی کرونا با اسکن کارت ملی

عمادالدین قاسمی پناه- خبر‌نگار

 روز گذشته رئیس‌جمهوری ضمن تأکید دوباره بر انجام تست‌ها و غربالگری‌ها، بر پایش بیماران به وسیله کارت ملی خبر داد. حسن روحانی در جلسه هفته گذشته ستاد ملی مقابله با کرونا از بررسی پیشنهاد کنترل تردد بیماران به وسیله کارت ملی سخن گفته بود. اکنون به‌نظر می‌رسد، این طرح به مرحله اجرا رسیده و از این به بعد، بیماران کرونایی چاره‌ای ندارند که در خانه یا نقاهتگاه خود استراحت کنند؛ چراکه با شناسایی آنها، هیچ‌گونه خدماتی دریافت نمی‌کنند.

جزئیات طرح
کد ملی و شماره تلفن همراه مبتلایان به کووید-19 از سوی آزمایشگاه‌ها و مراکز درمانی در سامانه وزارت بهداشت ثبت می‌شود. از سوی دیگر این سامانه به اپلیکیشنی به نام «ماسک» متصل است.
همچنین از این به بعد در فرودگاه‌ها، پایانه‌های مسافربری جاده‌ای و ریلی، بنادر، ایستگاه‌های مترو و اتوبوس، مراکز تجاری، بانک‌‌ها و ادارات افرادی را خواهید دید که در زمان ورود شهروندان به این اماکن خواستار ارائه کارت ملی یا یک کارت شناسایی معتبر دارای کد‌ملی می‌شوند. البته کسانی که مأمور کنترل ورود شهروندان هستند، از مجوزهای لازم برای این کار برخوردارند. افراد دارای مجوز با استفاده از اپلیکیشن ماسک، بارکد کارت ملی شما را اسکن می‌کنند. پس از آن، در زمانی بسیار کوتاه(حدود 2 تا 3ثانیه) کد ملی شما برای سامانه وزارت بهداشت ارسال و نتیجه اعلام می‌شود. حتی اگر کارت ملی هم همراه نداشته باشید، این امکان در اپلیکیشن ماسک فراهم شده است تا اعداد کد ملی شما در اپلیکیشن ثبت و سلامت یا بیماری شما استعلام شود.
البته غربالگری‌های معمول مانند سنجش دمای بدن و میزان اکسیژن خون به‌عنوان روش مکمل در کنار اسکن بارکد ملی ادامه خواهد داشت، زیرا ممکن است فردی همان روز بیمار شده باشد و مطلع نباشد تا به مراکز درمانی و آزمایشگاه‌ها مراجعه کند. در این صورت اپلیکیشن او را به‌عنوان بیمار شناسایی نخواهد کرد و همین غربالگری‌های معمول، افراد مشکوک به بیماری را به مراکز درمانی هدایت خواهد کرد.
 
چه اتفاقی می‌افتد؟
هنگامی که این طرح اجرا شود، به‌احتمال زیاد دیگر نیازی به تعطیلی‌های گسترده و ایجاد محدودیت در ترددهای شهری و بین‌شهری نخواهد بود. بنای این طرح بر این است که برای افراد سالم محدودیتی وجود نداشته باشد تا به‌راحتی بتوانند زندگی معمول خود را ادامه دهند. بنابراین قابلیت اسکن بارکد کارت ملی، مانند «کارت سلامت» عمل می‌کند و صرفا مانع حضور بیماران در اجتماعات می‌شود. امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات به همشهری می‌گوید که با یکپارچه‌شدن سیستم آزمایشگاه‌ها و وزارت بهداشت حالا هر کسی که تست کرونایش مثبت شود، در سامانه قابل شناسایی است. کد‌ملی این افراد تا زمان منفی‌شدن آزمایش یا گذشت ۲ هفته قرمز باقی می‌ماند و امکان خرید بلیت هواپیما، قطار و اتوبوس بین‌شهری را هم ندارند. پیش از این روزانه ده‌ها نفر با وجود علم به داشتن کرونا از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌کردند و باعث گسترش زنجیره کرونا می‌شدند.

تجربیات کشورهای دیگر
علی شریفی‌زارچی که سرپرست تیم توسعه‌دهنده اپلیکیشن ماسک است، در گفت‌وگو با همشهری از تجربه موفق چین در استفاده از این راهکار می‌گوید. او معتقد است که این روش سهم بسزایی در کاهش تعداد مبتلایان به کووید-19 در چین داشته است، چراکه بیمار وقتی بداند که هیچ‌گونه خدماتی دریافت نمی‌کند، به ناچار از خانه خارج نمی‌شود. اما اشکال اسکن بارکد این است که احتمالا باعث ازدحام افراد می‌شود که با افزایش افراد کنترل‌کننده در مثلا ایستگاه‌های مترو و در ساعات پیک، تا‌حدودی می‌توان از این ازدحام کاست.  چین حتی در دوره‌ای از اسکن کیوآرکدی که در گوشی‌های شهروندان بود، بهره گرفت، اما ایراد این کار این است که همه مردم باید دارای گوشی هوشمند باشند و در ضمن این گوشی را به همراه داشته باشند. همچنین در روش اسکن کیوآرکد، فرد بیمار می‌تواند از یک گوشی یا سیم‌کارت دیگر برای تردد استفاده کند.