آنگلا مرکل؛ 15سال حضور قدرتمند در قدرت

آنگلا مرکل با پایان چهارمین دوره حضورش در قدرت، کمتر از یک سال دیگر صحنه سیاسی آلمان را ترک می‌کند اما مردم آلمان و جهان او را با 15سال حضور متوالی در راس دولت قوی‌ترین اقتصاد اروپا به یادها خواهند سپرد. حضور قدرتمند مرکل در قدرت، دیروز 15ساله شد.
2سال قبل او اعلام کرد که دیگر قصد ندارد برای پنجمین بار در انتخابات شرکت کند و برای ترک سیاست تصمیمش را گرفته است. 4دوره فعالیت مرکل به‌عنوان صدراعظم آلمان، او را در تاریخ سیاسی این کشور هم‌رده هلموت کوهل قرار خواهد داد که از او به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین سیاسیون آلمانی بعد از جنگ سرد و «پدر اتحاد دو آلمان» یاد می‌کنند. در واقع، هلموت کوهل بود که با حمایت از آنگلا مرکل، او را به رهبری حزب اتحادیه دمکرات مسیحی و سپس صدراعظمی آلمان رساند.
«آنگلا دوروتِئا مرکل» ‌زاده شهر هامبورگ در شمال آلمان است. پدرش کشیش بود و مادرش معلم. پدر مرکل اندکی پس از تولد او، خانواده را به شهری کوچک در نزدیکی برلین در آلمان شرقی برد. به‌عبارت دیگر، آنها برخلاف جریان معمول آن روزها، از آلمان غربی به آلمان شرقی مهاجرت کردند. در کودکی، شاهد ساخت دیوار برلین بود که نه‌تنها آلمان، که جهان را به دو پاره تقسیم می‌کرد. مرکل در مدرسه در 2درس ریاضی و زبان روسی بهترین بود. شاید همین توانایی‌اش در زبان روسی بود که باعث شد سال‌ها بعد بتواند جزو معدود رهبران اروپایی باشد که با ولادیمیر پوتین، افسر جوان ک‌گ‌ب که در روسیه به قدرت رسیده بود، ارتباط برقرار کند. مرکل در دانشگاه فیزیک خواند و دکتری گرفت اما در بحبوحه انقلاب‌های 1989 وارد سیاست شد. پیش از آن در سال1977 ازدواج کرد اما پس از 5سال از همسرش جداشد. او با این حال، نام خانوادگی همسر اولش را حفظ کرد. مرکل در سال‌های پایانی دولت کمونیستی آلمان شرقی، در اعتراضات خیابانی شرکت فعالی داشت و به عضویت حزب بیداری دمکراتیک درآمد که بعدها در حزب دمکرات مسیحی آلمان به رهبری هلموت کوهل ادغام شد. آنگلا مرکل در سال1990 پس از اتحاد 2آلمان، به حزب دمکرات‌مسیحی پیوست و وارد بوندستاگ، مجلس فدرال، شد. او مورد توجه کوهل قرار گرفت و ابتدا در سال1991 وزیر ورزش و جوانان و سپس در سال1994 وزیر محیط‌زیست شد. مرکل 6سال بعد رهبری حزب دمکرات مسیحی را به‌عهده گرفت. این برای نخستین‌بار بود که یک زن هدایت این حزب را در دست می‌گرفت. حزب مرکل در انتخابات بعدی در سال2005 پیروزی چشمگیری داشت و آلمان نخستین بار شاهد به قدرت رسیدن یک صدراعظم زن بود.
مردم آلمان از سال2005 تاکنون فقط یک نام را بلندتر از دیگران شنیده‌اند و با سیاست‌های یک فرد همراه بوده‌اند. آنها بازگشت کشورشان به صحنه قدرت سیاسی و اقتصادی جهان را مدیون حضور مرکل در قدرت می‌دانند. همین موضوع باعث شده تا آلمان‌ها او را «ماما مرکل» یا همان «مادر مرکل» لقب دهند. رأی‌دهندگان در آلمان، مرکل را نماد ثبات و شکوفایی می‌دانند. او در طول این سال‌ها، رویکرد حزب دمکرات مسیحی را از سیاست‌های راست‌گرایانه به میانه تغییر داده و همین باعث شده تا سیاست‌های دولت رفاه در جامعه تقویت شود. در سال2015، زمانی که مرکل درهای اروپا را به روی پناهجویان باز کرد، به قهرمان آنها هم تبدیل شد. کمی بیش از یک‌سال بعد اما با ادامه روند ورود پناهجویان به آلمان و خارج شدن کنترل اوضاع از دست دولت، افکار عمومی علیه او شورید. مرکل و حزبش رفته‌رفته شاهد کاهش محبوبیت خود بودند. همزمان، حزب راست افراطی آلترناتیو آلمان با اعتقادات ناسیونالیستی و ضدمهاجرتی وارد میدان شده و در برخی شهرها پیروز انتخابات هم شد. بسیاری معتقد بودند بحران پناهجویان به پاشنه آشیل مرکل و حزب دمکرات مسیحی تبدیل خواهد شد. از دست دادن تعدادی از کرسی‌ها در انتخابات سال2017‌ موید این مسئله است. با این حال، بحران کرونا ناجی مرکل بوده است. عملکرد خوب مرکل و دولتش در مدیریت بحران، بار دیگر جایگاه او و حزب را درنظرسنجی‌ها بالا برده است. پایان دوره مسئولیت مرکل در سال آینده احتمالا با پایان بحران کرونا همزمان خواهد شد. به‌نظر می‌رسد او قرار است به‌عنوان قدرتمندترین سیاستمدار زن در اروپا و حتی جهان در تاریخ ماندگار بماند.