روس‌ها در قره‌باغ، به آرزویشان رسیدند
مسکو با اعزام نیروهای نظامی حافظ صلح به ناگورنو-قره‌باغ، بیش از 2دهه تلاش برای حضور نظامی در این منطقه را به ثمر رساند و دست ترک‌ها را از آن کوتاه کرد
ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه، با کمک به مصالحه بین ارمنستان و آذربایجان در ناگورنو-قره‌باغ، حضور ترکیه در جایی که مسکو آن را حیاط خلوت خود می‌داند مهار کرده است.
به‌گزارش رویترز، 6هفته درگیری بین آذربایجان و نیروهای ارمنی، میزان نفود مسکو در منطقه قفقاز جنوبی را در معرض آزمایش قرار داده. این منطقه، اهمیتی حیاتی برای روسیه دارد همچون شوروی، دولت فعلی روسیه هم معتقد است که قفقاز جنوبی کلید دفاع مسکو از جنوب است.
3آتش‌بس پیشین، که یکی از آنها مورد حمایت مسکو بود، پیش از این از هم پاشیده بود.
درنهایت اما پوتین بیش از 2دهه آرزومندی روس‌ها برای ارسال نیروهای حافظ صلح به منطقه ناگورنو قره‌باغ را محقق کرد و نیروهای ترکیه را، دست‌کم فعلا، از منطقه بیرون نگاه داشت.
توافق برای ارسال نیروهای نظامی روسیه به منطقه، جای پای نظامی روسیه در منطقه را محکم‌تر می‌کند و به رقابت ژئوپولتیک بین مسکو و آنکارا، که در مسکو و لیبی هم وجود دارد، در این منطقه خاتمه می‌دهد.
با این توافق، روسیه کنترل کامل منطقه توسط نیروهای آذری مورد حمایت ترکیه را غیرممکن کرده و عملا نیروهای ارمنی را که چند روز با شکست کامل فاصله داشتند نجات داده است.
الکساندر گابوئف، عضو ارشد اندیشکده کارنگی مسکو دراین باره گفته است: «توافق امروز، از بسیاری جهات، منافع بنیادین روسیه را در این مناقشه مدنظر قرار داده و احتمالا بهترین نتیجه‌ای را که مسکو می‌توانست بخواهد تامین کرده است. روسیه 2هزار نیروی حافظ صلح خود را در ناگورنو-قره‌باغ مستقر کرده است؛ این کاری است که مسکو از سال1994 می‌خواست انجام دهد اما نمی‌توانست. همچنین هیچ نیروی مسلح ترکیه‌ای حافظ صلح در منطقه نخواهد بود؛ این مسئله برای مسکو بسیار مهم است.»
موفقیت مقدس
آنکارا گفته است که توافق آتش‌بس «موفقیتی مقدس» برای آذربایجان است. اوزگور اونلو‌حصارچیکلی، مدیر گروه تحقیقاتی جرمن مارشال در آنکارا، گفته است که حضور روسیه در منطقه برای آذربایجان و ترکیه منفی است اما موقعیت آذری‌ها، نسبت به شش هفته پیش به‌شدت تقویت شده است؛ «آذربایجان روی زمین به موفقیتی بزرگ رسیده است.»
او گفته است که آنکارا نیازی ندارد تا برای ارسال نیروهایش برای نظارت بر توافقنامه اجازه بگیرد، هرچند مشخص نیست که مسکو با این مسئله موافقت کرده باشد.
گروه تحقیقاتی اوراسیا هم در یادداشتی درباره این توافق آتش‌بس نوشته است: «ترکیه هم (در حفظ آتش‌بس) نقش خواهد داشت اما نسبت به روسیه، نقش‌های ثانویه را به‌عهده خواهد گرفت. اردوغان احتمالا با این مسئله مشکلی نخواهد داشت. حمایت نظامی او، با وجود هزینه کم، کمک زیادی به آذربایجان کرد و برای این کشور یک پیروزی ملی به‌همراه داشت.»
نیروهای مسلح حافظ صلح روسیه، که با خودروهای زرهی پشتیبانی می‌شوند، مناقشه را منجمد خواهند کرد و به نیروهای آذربایجان و نیروهای مورد حمایت ترکیه اجازه نخواهند داد که بیش از این پیشروی داشته باشند. یک گزینه دیگر برای روسیه، که با ارمنستان توافق نظامی دارد، این است که در این کشور یک پایگاه نظامی احداث کند.
نخست‌وزیر فعلی ارمنستان، نیکول پاشینیان، از نظر مسکو چندان هوادار روسیه نیست. او از سوی روس‌ها متهم است که نیروهای وفادار به کرملین را به حاشیه رانده است. توافق آتش‌بس، پاشینیان را تحت فشار قرار داده و مردم به‌شدت به او اعتراض دارند. تنش‌ها چنان بالا بوده است که مردم به ساختمان‌های دولتی، ازجمله اقامتگاه او حمله کرده‌اند. مسکو، چندان از سقوط احتمالی پاشینیان ناراحت نخواهد شد.
خط خبر
نارضایتی‌ها از دولت در ارمنستان به اوج رسیده و مردم که گمان می‌کنند دولت به آنها خیانت کرده، خواستار برکناری نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر هستند. مردم دیروز در میدان آزادی ایروان تجمع کردند و با در دست گرفتن پرچم کشورشان، به تصمیم دولت برای امضای توافق آتش‌بس با آذربایجان اعتراض کردند. هرانت باگراتیان، نخست‌وزیر پیشین ارمنستان دیروز با معترضان همراهی کرد و خواستار برکناری پاشینیان شد. دیروز پلیس با معترضانی که در مقابل ساختمان‌های دولتی تجمع کرده و می‌خواستند به آنها وارد شوند برخورد کرد و چند نفر را بازداشت کرد. نخست‌وزیر ارمنستان در توجیه امضای آتش‌بس گفته است که اگر این کار را نمی‌کرد، ممکن بود منطقه مورد مناقشه از دست برود.
ارتش روسیه دیروز اعلام کرد نیروهای حافظ صلح به منطقه ناگورنو-قره‌باغ مستقر شدند. بر این اساس، این نیروها کنترل منطقه حیاتی لاچین بین ارمنستان و منطقه ناگورنو-قره‌باغ را در اختیار دارند. 414نیروی نظامی، 8هلی‌کوپتر و ده‌ها خودرو و تجهیزات نظامی به منطقه اعزام شده‌اند.
رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه دیروز اعلام کرد که آنکارا و مسکو توافقی امضا کرده‌اند که براساس آن، بر آتش‌بس منطقه ناگورنو-قره‌باغ نظارت کنند. او گفته است که روسیه و کشورش یک مرکز برای این منظور ایجاد خواهند کرد.
الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان دیروز با وزرای خارجه و دفاع ترکیه در باکو دیدار کرد.
