روزنامهای که بولتن بود
نادیده گرفتن وضع واقعی کشور
محمدناصر احدی
پیشتر گفتیم که «کمیسیون مطبوعات جشنهای شاهنشاهی ایران» در 27اسفند 1339 تشکیل شد تا مطبوعات هم در برگزاری جشنهای 2500ساله شاهنشاهی انجام وظیفه کنند. کمی بیش از یک دهه بعد از این تاریخ، در روز یکشنبه سوم مرداد 1350، شماره نخست «روزنامه جشن شاهنشاهی ایران» منتشر شد. در کنار عنوان روزنامه، تصویری از منشور (استوانه) کورش دیده میشد و در پایین سرلوحه روزنامه، به رنگ قرمز چنین نوشته شده بود: «این روزنامه یکبار در تاریخ طی 100شماره و در تیراژی برابر تیراژ همه جراید سراسر کشور و همراه با آنها انتشار مییابد». این اعلان رسماً بازگوکننده نگرانی زایدالوصف گردانندگان این نشریه از بابت متهم شدن به انتشار بولتن روزانه جشنهای شاهنشاهی است. در آن دوران، انتشار بولتنهای رنگارنگ سازمانی به اندازه امروز متداول نبود و چه بسا دستاندرکاران این روزنامه دوست نداشتند همچون مسئولان برگزاری جشنها که به ریختوپاش و حیفومیل کردن منابع عمومی متهم بودند، برای نشستن بر سر این خوان رنگین مورد طعن و لعنِ ـ حداقل ـ همصنفان آزادهشان واقع شوند. دم خروس این اعلان آنجایی بیرون میزند که میگوید این روزنامه «در تیراژی برابر تیراژ همه جراید سراسر کشور» منتشر میشود؛ چراکه اساسا آمار تیراژ مطبوعات ـ باز همانطور که در شمارههای پیشین ذکر کردیم ـ قابل استحصال نبود و همیشه در میان جراید بر سر آن اختلاف وجود داشت. از تیترهای این شماره میتوان به «روزشمار 2500سال شاهنشاهی ایران زمین»، «100لوحه آزادی و آزادگی»، «روزشمار انقلاب سفید» و «روز به روز و ساعت به ساعت همراه با آیین جشنهای شاهنشاهی» اشاره کرد. در صفحه اول در مطلبی با عنوان «هدفهای جشن شاهنشاهی» ـ که حکم سرمقاله را دارد ـ چنین آمده: «... میخواهیم به دنیا نشان دهیم که عامل اصلی موجودیت و ثبات و پیشرفت ما اعتقاد به آیین شاهنشاهی است و جشن بیست و پنجمین سده بنیادگذاری شاهنشاهی فرصت مناسبی بهدست میدهد تا با این آیین مقدس تجدید عهد و میثاق کنیم». جدا از نادیده گرفتن وضع واقعی کشور و محرومیتهای ملموسی که مردم را میآزرد، استدلال کودکانه نویسنده و دلیلتراشی ایدئولوژیکش، بهخوبی، بیبنیاد بودن این جشن پرهزینه را عیان میسازد. روزنامه جشن شاهنشاهی به وزارت اطلاعات و جهانگردی تعلق داشت و زیرنظر ایرج نبوی، روزنامهنگار و کارگزار مطبوعاتی، اداره میشد. خسرو معتضد نیز از نویسندگان مقالات تاریخی این روزنامه بود که خود در اینباره گفته: «... به مناسبت جشنهای کذایی آن وزارتخانه نشریهای به نام روزنامه شاهنشاهی به ضمیمه تمام جراید کشور، هر روز چاپ میکرد که من نیز که کارشناس ارشد مطبوعات بودم بنا به دستور وزارتخانه و بنا به خواهش تلفنی ایرج نبوی روزنامهنگار معروف که سالها سردبیری مجلات معروف و روزنامههای صبح تهران را داشت به نوشتن مقالات تاریخی در آن پرداختم». تیتر شماره آخر این روزنامه، به تاریخ 30آبان 1350، چنین بود: «ما این دفتر را میبندیم درحالیکه تاریخ دفتر خود را میگشاید». بهراستی که دفتر تاریخ پر از داستان دفترهای بسته شده است.