ترامپ اسب بازنده انتخابات

حسن نافعه ـ استاد علوم سیاسی دانشگاه قاهره



این پرسشی است که هر از گاهی ذهن من را به خود درگیر کرده و گمان می‌کنم شدت آن نیز با نزدیک شدن به موعد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سوم نوامبر بیشتر شود. می‌دانم که پرسش من شاید بیش از آنکه دغدغه‌ای عمومی را نشان دهد بیانگر مشغله‌ای شخصی است اما بدون شک این انتخابات را نمی‌توان صرفا مسئله‌ای مربوط به آمریکا دانست و بنابراین طبیعی است که تمام جهان با نگرانی آن را دنبال کرده و فارغ از نام برنده، پیامدها و نتایج احتمالی این انتخابات را بررسی کند. 
روشن است که برخی از محافل حکومتی، مخصوصا در جهان عرب به دلایل مختلفی خواهان پیروزی ترامپ هستند؛ شاید یکی از مهم‌ترین دلایل این امر، اطمینان محافل نامبرده از بی‌تفاوتی ترامپ نسبت به نقض حقوق بشر در هر نقطه‌ای از جهان باشد. این محافل پیش‌بینی می‌کنند که با انتخاب ترامپ، دستشان برای اعمال انواع خشونت‌ها علیه مردمشان باز می‌ماند و تا زمانی که امتیازات موردنظر ترامپ را به وی تقدیم کنند، حمایت از آنها تضمین شده است.
از سوی دیگر روشن است که برخی جریانات سیاسی و فکری مخالف آمریکا در بخش‌های مختلف جهان، ازجمله کشورهای عربی نیز خواهان پیروزی ترامپ در این انتخابات هستند چرا که به باور آنها، وجود شخصیتی نظیر ترامپ در کاخ سفید مشکلات داخلی و خارجی آمریکا را تشدید کرده و در نهایت، یا فروپاشی این کشور را تعجیل می‌کند و یا دست‌کم منجر به تضعیف جایگاه و در نتیجه کاهش تأثیرگذاری آمریکا بر سرنوشت دیگر کشورها خواهد شد. درهرحال جهان باید با پیروزی هر یک از دو نامزد در این انتخابات کنار بیاید اما من فکر می‌کنم که اگر کاخ سفید طی 4سال آینده دیگر میزبان این شخصیت قبیح نباشد جهان ما وضعیت نسبتا بهتری خواهد داشت.



من ازجمله کسانی بودم که صعود پر سرعت و غافلگیر‌کننده ترامپ در سپهر سیاسی آمریکا، مخصوصا بعد از تصمیم حزب جمهوریخواه برای اعلام نامزدی او در سال2016 توجهشان را جلب کرد. این تصمیم درحالی‌که ترامپ در عرصه سیاست شخصیتی نوظهور و بی‌تجربه بود باعث شد با کنجکاوی بسیار زیادی کمپین انتخاباتی او را دنبال کنم. در ابتدای امر به‌نظرم رسید ترامپ بیش از آنکه یک سیاستمدار برجسته باشد شبیه یک دلقک سیرک یا یک بازیکن در رقابت‌های کشتی کج است. اما با ادامه مسیری که در تبلیغات آغاز کرده بود، نفوذ بالایی که در میان جریانات محافظه‌کار اونجلیک پیدا کرد و افزایش حمایت از او در بخش‌هایی از جامعه که از فرایند جهانی‌سازی‌ متضرر شده بودند دریافتم که ترامپ نه یک عنصر شرور بلکه نمادی برآمده از این موج راست افراطی است که به‌تدریج در جامعه گسترده می‌شود. بر این اساس پیروزی او را بعید ندانستم اما در عین حال پیش‌بینی کردم که در ادامه او با شکستی سخت و سقوطی سریع روبه‌رو خواهد شد.
انتخاب ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور قوی‌ترین کشور جهان، نشان‌دهنده پسرفتی خطرناک در ارزش‌های انسانی بود، ارزش‌هایی که انسان در راه آنها جنگیده است. در سال2017 در مقاله «ترامپ حتما سقوط خواهد کرد» نوشتم: رفتار ترامپ از نخستین لحظه‌ای که قدرت را در اختیار گرفته نشان می‌دهد که او تهدیدی برای نظم جهانی است. ترامپ تصور می‌کند که از طریق تضعیف دشمنان آمریکا می‌تواند قدرت این کشور را احیا کند، یعنی فشار بر چین از طریق نزدیکی به تایوان، فشار بر ایران از طریق حمایت ازاسرائیل، ریشه‌کن کردن گروه‌های افراطی اسلام‌گرا از طریق نزدیکی و همکاری با روسیه و... اما او هرگز موفق نخواهد شد، چرا که در مسیر عکس حرکت تاریخ گام بر می‌دارد. او نمی‌داند که راه مقابله با مشکلات جهانی‌سازی‌، تقویت نهادهای بین‌المللی است نه تضعیف آنها، افزایش مشارکت با جهان است نه انزوا با شعار «اول آمریکا»، تلاش برای ایجاد شبکه‌ حمایت از کشورها و مردم آسیب پذیر است نه خرد کردن آنها. ترامپ اسب بازنده است و دیر یا زود سقوط خواهد کرد اما خدا می‌داند تا پیش از پیوستن این رئیس‌جمهور به زباله‌دان تاریخ، جهان چه هزینه‌ای پرداخت می‌کند.
کاخ سفید برای ترامپ میلیاردر، در مقایسه با محل سکونت یا دفترش که با نام وی در یکی از مهم‌ترین خیابان‌های منهتن در نیویورک واقع شده، چیزی غیراز یک دفترکوچک و پیش پا افتاده نبود. اصلی‌ترین مقر حکمرانی آمریکا در واقع از دید ترامپ ساختمانی حقیرانه بود که حکم یکی از پروژه‌های تجاری خصوصی وی را داشت. به این ترتیب خیلی سریع هرج و مرج تمام بخش‌های کاخ سفید را در بر گرفت. تاریخ هرگز سردرگمی‌ای را که در عزل و نصب‌های مقامات ارشد کاخ سفید طی یک سال اول دولت ترامپ رخ داد به‌خود ندیده بود. او با وجود تمام مخالفت‌ها، فشارها و حتی نصیحت‌ها بر ورود دختر و دامادش به مناصب عالی حکومت آمریکا پافشاری کرده و در نهایت پرونده‌های مهمی را به آنان سپرد. ازجمله پرونده خاورمیانه و نبرد عربی-اسرائیلی که با وجود تمام جزئیات پیچیده‌اش، آن را در اختیار شخصیتی نظیر کوشنر قرار داد. فرایند تصمیم‌سازی آمریکا در دوران ترامپ تا این اندازه دچار آشوب شد؛ گویی دولت، نهادها و مؤسسات بزرگ آمریکا حالا بازیچه دست اعضای خانواده ترامپ شده است. 
من پیش‌بینی می‌کنم که ترامپ در انتخابات پیش رو با شکست سختی روبه‌رو شود به‌گونه‌ای که حتی تشکیک در نتایج یا فرایند انتخابات نیز برای او ممکن نباشد. با این حال در لحظات آخر هر انتخاباتی، مخصوصا انتخابات آمریکا، احتمال وقوع غافلگیری‌ها وجود دارد. بنابراین تا لحظه اعلام نتایج انتخابات، نگرانی با ما همراه خواهد بود؛ انتخاباتی که امیدوارم منجر به پایان کابوس ترامپ و ورود شخصیتی متفاوت از او به کاخ سفید شود.
منبع:روزنامه العربی‌الجدید