شاسی بلند

سعید مروتی
منتقد فیلم و روزنامه‌نگار

ماجرای ارائه اتومبیلی با نصف قیمت بازار به نمایندگان محترم مجلس، واکنش‌های فراوانی در پی داشته است. اینکه در گذشته چه امکاناتی به نمایندگان داده می‌شده، اینکه واگذاری اتومبیل به نصف قیمت بازار چقدر درست و منطقی است و اینکه به‌هرحال نمایندگان مجلس باید امکاناتی در اختیار داشته باشند، موضوعاتی قابل تحلیل و تفسیر هستند. خوب یا بد، درست یا غلط، منطقی یا غیرمنطقی، افکار عمومی واکنشی بسیار منفی به این خبر نشان داده است. بخشی از این واکنش قطعا تحت‌تأثیر شرایط دشوار اقتصادی و مشخصا افزایش لجام‌گسیخته قیمت خودرو در همین روزهاست. با این نرخ تورم و این گرانی‌های سرسام‌آور، میزان حساسیت عمومی به اتفاق‌هایی از این جنس بالاتر رفته است. البته که اگر همه‌‌چیز هم گل و بلبل بود باز بخش قابل توجهی از جامعه، به‌واسطه آنچه حس تبعیض خوانده می‌شود، نسبت به طرح فروش خودرو به نصف قیمت بازار واکنش نشان می‌داد. واکنشی برخاسته از این احساس که مسئولان در مفهوم کلانش (شامل وزیر و وکیل و مدیر و رئیس و معاون و...) همه امکانات را در اختیار خود گرفته‌اند، بی‌آنکه فکری به حال مردم کنند. این احساس عمومی یک‌شبه به‌وجود نیامده و محصول مجموعه‌ای از اتفاق‌ها در طول سالیان است که پرداختن به آنها در حوصله این یادداشت نیست. اینکه دلایل این حجم از خشم و احساس منفی چیست، یک ماجراست و اینکه جامعه به‌شدت دچار حس بی‌عدالتی است داستانی دیگر. طبیعی است که در این روزگار سخت افکار عمومی نسبت به هر خبری که بوی تبعیض از آن به مشام برسد حساس باشد. اینکه باید امکاناتی در اختیار نمایندگان مجلس قرار گیرد و این بحث‌ها پوپولیستی است، در یک فضای آرام و منطقی، قابل نقد و بررسی است. همه یادمان هست دوران مردی را که حقوق نمی‌گرفت و از خانه غذا به ساختمان پاستور می‌آورد. ما ترجیح می‌دادیم ایشان همه حقوق حقه‌شان را با پاداش‌های کلان دریافت می‌کرد و فقط چند تصمیمی را که سرنوشت میلیون‌ها ایرانی را تحت‌تأثیر قرار داد نمی‌گرفت. نماینده‌ای هم که به مجلس رفته برای پیگیری حقوق مردم باید امکاناتی در اختیار داشته باشد؛ امکاناتی که قاعدتا باید برایش ضابطه‌ای وجود داشته باشد. درعوض نمایندگان باید در مسیر خدمت به مردم گام بردارند. منظور از مردم هم آن اقلیتی که به این دوستان رأی داده‌اند نیست و اگر نماینده‌ای با مثلا ۳۰هزار رأی هم وارد مجلس شود، وکیل همه مردم است؛ نماینده‌ای که برای خدمتگزاری به مردم شاید لازم باشد اتومبیل مجانی دریافت کند و همان نیم‌بها را هم نپردازد. حتما قبول می‌کنید که به دلایلی متنوع و متعدد اعتماد عمومی چنان آسیب دیده که نمی‌توان از مردم انتظار داشت آنچه در بالا آمد را در قضاوتشان درباره همین ماجرای اتومبیل نمایندگان لحاظ کند. در چنین شرایطی نماینده‌ای از راه رسیده و طلب اتومبیل شاسی‌بلند کرده است؛ آن‌هم با ادبیات و لحنی که حکم ریختن بنزین بر شعله‌های خشم عمومی دارد. این نماینده محترم مجلس، شاسی‌بلند را برای سر زدن به مناطق روستایی می‌خواهد، که خواست محترمی است. مردم نسبت به خدمتگزاران‌شان قدردان هستند؛ به شرطی که خدمت را ببینند، شاهد طلبکاری مداوم عده‌ای نباشند و احساس نکنند نماینده و وزیر و مدیرکل، حق آنها را زیرپا می‌گذارند؛ که گفته‌اند و درست هم گفته‌اند که احساس تبعیض از خود بی‌عدالتی هم بدتر و ویرانگر است.