خانهای روی آب
گفتوگوی همشهری با مجید رجبی معمار، بهروز غریبپور، محمد جواد حقشناس و مهرداد اسکویی در باره آخرین وضعیت خانه هنرمندان ایران
فهیمه پناه آذر_روزنامه نگار
تنگناهای مالی ممکن است باعث تعطیلی خانه هنرمندان شود. موضوعی که این روزها رسانهای شده و بهدنبالش مجید رجبیمعمار از وضعیت سخت اداره کردن خانه هنرمندان میگوید. مکانی که پاتوق هنرمندان در شاخههای مختلف در این 21سال بوده و هست. از یک سو با آمدن ویروس کرونا و تعطیلی بخشهای مختلف خانه هنرمندان از رستورانهایش گرفته تا گالریهایش و از سوی دیگر نیز نرسیدن به موقع کمکهای مالی شهرداری عرصه را بر مدیر خانه هنرمندان تنگ کرده است تا جایی که رجبیمعمار نگران پرسنل و نرسیدن حقوق اولیه آنها و تعطیلی خانه هنرمندان است. رجبیمعمار، مدیرعامل خانه هنرمندان در این گفتوگو به برخی از مشکلات خانه هنرمندان اشاره کرده و اینکه خانه هنرمندان قبل از تعطیلی میزبان همه هنرمندان در شاخههای مختلف بوده و خودشان نیز درآمدزایی داشتند که با آمدن کرونا همه برنامههایشان به هم ریخته است.
تعطیلی یک تماشاخانه با 2 سالن
تماشاخانه ایرانشهر از روز یکشنبه دوم اسفندماه 98درحالیکه 4 نمایش «لانچر 5»، «زمستان / داخلی / خانه عروسک»، «مرثیهای برای ژاله م و قاتلش» و «مارلون براندو» را در دو سالن سمندریان و ناظرزاده کرمانی روی صحنه داشت طی اطلاعیه از سوی وزارت ارشاد و ستاد ملی مبارزه با کرونا بهصورت هفتگی در چند نوبت تعطیل شد تا جایی که بعد از چند شماره اطلاعیه، رسماً بهمدت 180روز این مجموعه تئاتری برای نخستین بار در تاریخ 10ساله خود تعطیل شد.
این تعطیلی در حالی بود که تا اسفندماه 98تماشاخانه ایرانشهر با 110هزار مخاطب از ابتدای سال به نسبت سال گذشته در همین بازه زمانی که میزبان 98هزار مخاطب شده بود در حال ثبت یک رکورد ماندگار در سابقه خود بود که شیوع ویروس کرونا مانع از آن شد.
این مجموعه با دارا بودن حداقل 25کارمند بهصورت میانگین در یک سال در هر دوره اجرایی با 4نمایش در دو سالن سمندریان با ظرفیت 340صندلی و سالن ناظرزاده با 250صندلی میزبان 20اثر نمایشی میشود، البته برخی برنامههای فرهنگی و هنری ازجمله اختتامیهها و افتتاحیه بخشهای مختلف جشنواره تئاتر فجر و یا جشنوارههای فرعی ازجمله جشنواره تئاتر دانشگاهی، جشنواره استاد اکبر رادی و ... نیز را در این مجموعه و در ایام تعطیل میزبانی میکند.
بهعنوان نمونه دقیقاً در آخرین روز کاری سال گذشته میزبان مراسم اختتامیه جشنواره اکبر رادی بود که از فردای آن روز مطابق ابلاغیه به تعطیلات 180روزه رفت. نکته حائزِ اهمیت آنکه تماشاخانه ایرانشهر بعد از بازگشایی اماکن فرهنگی در اواخر اردیبهشتماه سال 99توسط ستاد ملی کرونا باوجود مشکلات مالی فراوان حاضر نشد جان هنرمندان و مخاطبان را صرف رعایت پروتکلهای بهداشتی غیرقابل اجرا بازگشایی کند و بدینترتیب با تأخیر 3ماهه و البته فراهم کردن بسترهای رعایت موارد بهداشتی با نمایش «اسموکینگ روم» به کارگردانی سعید زارعی در سالن استاد سمندریان و مرثیه برای قتل ژاله م و قاتلش به کارگردانی میلاد فرجزاده در سالن دکتر ناظرزاده کرمانی درهای خود را به روی مخاطبان باز کرد و اکنون با رعایت موارد بهداشتی با نیمی از ظرفیت سالنهایش میزبان علاقهمندان است. اما با همه این اوصاف سرنوشت این تماشاخانه نیز درصورت نرسیدن بودجه در ابهام قرار گرفته است.
گفتوگو با مدیرعامل خانه هنرمندان ایران
این خانه امن است
این روزها همه جا حرف خانه هنرمندان است. هماکنون وضعیت خانه هنرمندان به چه شکل است و چگونه اداره میشود؟
با آمدن ویروس کرونا و شیوع آن در ایران و جهان کسی پیشبینی نمیکرد که این موضوع آنقدر فراگیر و جدی شود و حتی نمیشد درباره عواقب آن پیشبینی کرد. ابتدا فکر میکردیم که ویروس بعد از چندماه تمام میشود اما با فراگیر شدن و تمدید تعطیلیها، تصمیمگیری درباره وضعیت پرسنل برایمان سخت شد.
خانه هنرمندان چند نیرو دارد؟
خانه هنرمندان 60نیرو دارد و این 60نفر شامل مدیرعامل و دیگر کارکنان است و هیچ کدام از اعضای شورایعالی خانه هنرمندان حقوق و مزایایی دریافت نمیکنند.
بیشترین هزینه شما صرف حقوق پرسنل میشود؟
بله؛ بیشترین هزینه صرف حقوق پرسنل و هزینههای جاری است. با توجه به وضعیت استخدام و اینکه در پرداخت حقوق و مزایا تابع وزارت کار و بیمه تامین اجتماعی هستیم براساس قانون کار به طور میانگین هر پرسنل بین 3 تا 4 میلیون تومان حقوق میگیرد که با یک حساب سرانگشتی ماهانه 250تا 280میلیون تومان حقوق پرسنل میشود که باید بگویم حداقل حقوق و هزینهای است که داده میشود.
هزینه کلی خانه هنرمندان در سال گذشته چه میزان بود؟
سال گذشته خانه هنرمندان در مجموع هزینه دخل و خرجش 5میلیارد و 800میلیون تومان بود که بیش از 4میلیارد آن حقوق پرسنل و پرداختیهای آن بود که در حیطه وظایف ما بود و 300میلیون تومان هم هزینه جاری و انشعابات شامل پول برق، آب ، گاز و... بوده. در این میان، ساختمان 22ساله خانه هنرمندان مانند دیگر ساختمانها نیازمند تعمیرات و رسیدگی است که هزینههای خود را دارد. با توجه به همین هزینهها، کمتر از 900میلیون تومان نیز صرف هزینه فعالیتهای فرهنگی و هنری شد.
خانه هنرمندان در این سالها میزبان جشنوارههای مختلف فرهنگی و هنری هم بوده. این را باید بگویم که با توجه به مستقل بودن خانه هنرمندان، تمام کارها بر عهده خودمان است از حراست ساختمان گرفته تا استخدام انتظامات و... که مانند بخش خصوصی اداره میشود. خانه برای تمام هنرمندان است. 12هنرمند از صنوف مختلف در شورایعالی حضور دارند و همیشه شهردار یا نماینده او نیز در جلسات حضور داشتند. حالا با توجه به این تعطیلی، خانه هنرمندان در معرض تهدید قرار گرفته است.
هر سال شهرداری براساس آنچه مصوب شده چقدر به خانه هنرمندان کمک میکرد؟
در همه این سالها براساس اساسنامه موجود مقرر شده تا شهرداری کمک مالی به خانه هنرمندان داشته باشد. شهرداری بیشترین همکاری را داشته و همیشه همراه بوده و با تمام فراز و نشیبهایی که داشته خانه هنرمندان را تنها نگذاشته است.البته این را باید بگویم که این کمک بهمعنای وابستگی به شهرداری نیست.با آمدن آقای حناچی هم با توجه به آشنایی کامل ایشان به خانه هنرمندان این کمک ادامه داشت. براساس مصوبه موجود، شهرداری هر سال به طرق مختلف کمک میکرد.
سال گذشته سه میلیارد تومان کمک شد و قرار بود امسال هم شورای شهر دو میلیارد تومان مصوب کند اما با توجه به پیگیریهای انجام شده یک ریال هم واگذار نشده است. البته هیچگاه نگفتند که کمک نمیشود اما با توجه به مشکلاتی که خود شهرداری داشت گفتند در اولویت نیست. در این مدت جلسات و مکاتباتی داشتیم و آقای حقشناس هم قول مساعد دادند و حتی گفتند 60درصد از بودجه مصوب داده میشود اما هنوز خبری نیست و امیدوارم به شکل اورژانسی به خانه هنرمندان کمک داشته باشند.
البته در این میان انتقاداتی هم به نوع مدیریت خانه هنرمندان شده است؟
بله؛ مطالبی را خواندهام. برخی از دوستان انتقاداتی به مدیریت بنده کردهاند یا اینکه گفتهاند نیروها زیاد است اما اینگونه که فکر میکنند نیست. ما هیچگاه به مدیریت دولتی نزدیک نشدهایم و همچنان فعالیت خود را براساس اساسنامه مصوب پیش بردهایم. هماکنون با کمترین هزینه، بیشترین فعالیت را انجام میدهیم.
با بودجهای که خانه هنرمندان اداره میشود، دیگر سازمانها و مجموعههای فرهنگی و هنری آن را هزینه یک جشنواره میکنند. هماکنون خانه هنرمندان 7 گالری دارد. در سالهای گذشته 3 گالری بود که 4 گالری به آن اضافه شد. در این گالریها بیش از 80تا 100نمایشگاه برگزار میشود و در سینما تک نیز نشستهای تخصصی داریم که علاوه بر این نشستها کلاسها و ورکشاپهایی برگزار میشود. همچنین خانه هنرمندان 2سالن دارد که در سال میزبان 200رخداد فرهنگی و هنری بودند. در کنار این فعالیتها درآمدزایی هم داشتیم.
این درآمدزایی حاصل فروش محصولات فرهنگی بوده؟
علاوه بر این ، 3 رستوران در خانه هنرمندان فعالیت میکند که با توجه به اجاره پرداختی آنها 180میلیون تومان درآمد داشتیم که درآمد سالانه آن نزدیک 2 میلیارد تومان بود. همچنین فروشهایی در عرصه کالاهای فرهنگی و هنری و فعالیتهای فروشگاهها داشتیم. اما کرونا باعث تعطیلی کامل شد. ما صرفا یک نهاد اقتصادی که دائم بهدنبال کسب درآمد باشد نیستیم و امسال با این تعطیلی طولانی همهچیز را از دست دادیم. با توجه به این اوصاف تعطیلی کاملا جدی است.
در این سالها وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به خانه هنرمندان کمک کرد؟
در 6 سال گذشته وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کمکاری و بیتوجهی زیادی نسبت به تعهدات خود در قبال خانه هنرمندان داشت. با توجه به اینکه مصوب شده بود، ارشاد هم به خانه هنرمندان که مأمن همه شاخههای هنری است، کمک کند اما این وزارتخانه در سال 92تنها 200میلیون تومان کمک کرد. سال گذشته نیز برای آنکه 50میلیون تومان کمک کند خانه هنرمندان مجبور شد 10میلیون تومان هزینه کند و پروسه اداری و درخواست مدرک و اسناد از ما آنقدر زیاد بود که هزینه زیادی را برای گرفتن 50میلیون کردیم.
ما هیچگاه به مدیریت دولتی نزدیک نشدهایم و همچنان فعالیت خود را براساس اساسنامه مصوب پیش بردهایم. هماکنون با کمترین هزینه، بیشترین فعالیت را انجام میدهیم. با بودجهای که خانه هنرمندان اداره میشود، دیگر سازمانها و مجموعههای فرهنگی و هنری آن را هزینه یک جشنواره میکنند
شورا در فکر خانه
حقشناس: تا هفته آینده تکلیف کمک به خانه هنرمندان مشخص میشود
رئیس کمیسیون فرهنگی- اجتماعی شورای شهر تهران میگوید: «با پیگیری کمیسیون فرهنگی و اجتماعی در رابطه با تخصیص بودجه ۶ماهه نخست کمک به خانه هنرمندان از محل ردیفهای مصوب بودجه شهرداری تهران این موضوع در دستور کار قرار میگیرد و با توجه به نامه ارسال شده در 2روز گذشته، هفته آینده وضعیت کمک به خانه هنرمندان مشخص میشود.» محمدجواد حقشناس، رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران درباره آخرین وضعیت خانه هنرمندان به همشهری گفت: «بهطور طبیعی نگاه مدیریت شهری احترام و توجه به هنرمندان و جایگاه آنهاست و باید از شأن و منزلت آنها مراقبت کنیم. با توجه به مشکلات موجود در خانه هنرمندان، در نشست اخیری که با حضور برخی از اعضای کمیسیون فرهنگی -اجتماعی و هیأت خانه هنرمندان داشتیم. درباره مشکلات و مسائل خانه هنرمندان صحبت شد. در این نشست به وضعیت خانه هنرمندان اشاره شد و اینکه دیگر توان پرداخت هزینههای جاری و حقوقی کارمندان وجود ندارد و همین شرایط باعث شده که خانه هنرمندان در وضعیت تعطیلی قرار بگیرد. در این جلسه مطرح شد که چون نگاه فرهنگی حاکم نیست، امروز خانه هنرمندان شرایط مناسبی ندارد.» وی در ادامه یادآور میشود: «در این نشست مدیرعامل خانه هنرمندان عنوان کرده این مجموعه بهدنبال فعالیت اقتصادی و کسب سود نبوده و غیرانتفاعی محسوب میشود، در سالهای اخیر با استقبال هنرمندان از فعالیت و مشارکت در برنامههای این مجموعه، حجم اقدامات و گستره فعالیتهای خانه هنرمندان افزایش یافته که متأسفانه هزینههای جاری و حقوق پرداختی به پرسنل با این حجم از فعالیت گسترده بهویژه با توجه یه شرایط کرونا تناسب ندارد.» محمدجواد حقشناس، رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورا در ادامه با اشاره به همکاری و پیگیری کمیسیون فرهنگی و اجتماعی در رابطه با تخصیص بودجه ۶ماهه نخست کمک به خانه هنرمندان از محل ردیفهای مصوب بودجه شهرداری تهران در سال۹۹ خاطرنشان کرد: «که درصورت موافقت و همکاری سایر اعضای شورا، افزایش بودجه خانه هنرمندان در مصوبه متمم بودجه۹۹ در دستور کار قرار خواهد گرفت. باتوجه به نامه ارسال شده در 2روز گذشته، تکلیف هفته آینده مشخص میشود.»
نظر مهرداد اسکویی درباره لطمات تعطیلی خانه هنرمندان
خاموشی یک سلول، مرگ پیکره فرهنگی است
مهرداد اسکویی مستندساز و عکاسی است که به دلایل مختلفی ازجمله اکران مستندهایش، نقد و بررسی پوسترهای سینمایی، صحبت درباره فیلم محبوبش در سینماتک خانه هنرمندان و یا سخنرانی در سوگ هنرمند تازهدرگذشتهای که اسکویی تحسینش میکرده و او را میشناخته، به خانه هنرمندان رفتوآمد داشته و تأثیر این مرکز فرهنگی را در توسعه فعالیتهای فرهنگی و هنری از نزدیک مشاهده کرده است.
از او میپرسم تعطیل شدن خانه هنرمندان چه تبعاتی خواهد داشت؟ او مطابق معمول، با طمأنینه، در پاسخ به این پرسش میگوید: «با تعطیلی خانه هنرمندان آسیبی جدی به فرهنگ میخورد. خانه هنرمندان جایی است که چهرههای فرهنگی با قشر علاقهمند به فرهنگ و هنر ارتباط برقرار میکنند. نمیگویم که خانه هنرمندان مکانی برای همه اقشار است اما قشری را که به فرهنگ و هنر علاقهمندند پشتیبانی میکند، اما لطمات تعطیلی آن به همه جامعه میخورد. خانه هنرمندان یک سلول فرهنگی است و با اینکه شاید به ظاهر مرگ یک سلول خیلی مهم نباشد اما مجموعه این سلولها، بدنی فرهنگی را تشکیل میدهد و آن را سر پا نگه میدارد. هر کدام از این سلولها که خاموش شود، این بدن فرهنگی دیگر خوب کار نمیکند. وقتی فرهنگ یک ملت خوب کار نکند، آن ملت دیگر نمیتواند رو به جلو حرکت کند.»
بهروز غریبپور، نخستین مدیرعامل خانه هنرمندان، معتقد است که نمایندگان شهرداری، وزارت ارشاد و خانه هنرمندان باید به دور از هیاهوی رسانهای مشکلات این مرکز فرهنگی را حل کنند
ما طلبکاریم، اعانه نمیخواهیم
محمد ناصر احدی_روزنامه نگار
«... تو محال میجویی! یا شاید ـ غلط نکنم ـ ترسانی دست در کیسه کنی، آبادی میخواهی اگر از کیسه تو نباشد؟ بیتغییر، بدون کوشش و بیخرجی؟ آبادی چگونه خودش آباد شود؟ دیگران خشت میزنند؛ تو اگر از گِل پرهیز میکنی، دست در کیسه کن.» اینها گفتههای سِنِمّار معمار در نمایشنامه «مجلس قربانی سِنِمّار» بهرام بیضایی به نعمان حاکم است که از او خواسته کاخ «خُورنق» را بنا کند، اما به قول سِنِمّار، کاخ را «بدون کوشش و بیخرجی» میخواهد. حال و روز این روزهای خانه هنرمندان به کاخ خورنق بیشباهت نیست که دیگر رمقی برایش باقی نمانده، اما آنهایی که میتوانند برای سر پا ماندن آن کاری کنند، نمیخواهند یا نمیتوانند قدم از قدم بردارند. در سالهای گذشته، شهرداری تهران بیشترین حمایت را از این نهاد فرهنگی داشته و طبق آنچه در خبرها آمده، بهرغم همه مشکلاتی که شهرداری با آنها دست به گریبان است، امسال هم، دیر یا زود، خانه هنرمندان از حمایت شهرداری منتفع خواهد شد. اما آیا تمام بار حمایت از خانه هنرمندان باید بر دوش شهرداری تهران باشد؟ برای آگاهی بیشتر از مشکلات خانه هنرمندان به سراغ بهروز غریبپور، بنیانگذار و نخستین مدیرعامل این مجموعه فرهنگی رفتیم تا با دقت بیشتری زوایای مشکلات خانه هنرمندان را مورد واکاوی قرار دهیم.
شما در گفتوگویی اشاره کرده بودید که خانه هنرمندان برای حل مشکلاتش میتواند از ردیف بودجه وزارت ارشاد استفاده کند. شما خودتان در دوران مدیریتتان از این ردیف بودجه استفاده کرده بودید؟
اولین منبع مالی ما در تاسیس خانه هنرمندان کمکهای وزارت ارشاد بود؛ هرچند این کمکها تداوم نداشت و بریدهبریده بود. در دوران مدیریت من، ما از طریق خانم راکعی که عضو شورایعالی خانه هنرمندان و نماینده مجلس بود، به کمیسیون فرهنگی مجلس رفتیم و با شرکت در جلسات مختلف، اختصاص یک درصد از بودجه عمرانی کشور را به فعالیتهای فرهنگی و هنری مستمسکی قرار دادیم تا یک منبع مالی دائمی داشته باشیم. در آن زمان این یک درصد مبلغ هنگفتی میشد که بعدها به نیمدرصد تغییر کرد و حتی همان نیمدرصدِ مصوب هم اگر به اجرا درمیآمد، هم برای اجرای طرحهای فرهنگی و هنری، هم برای تاسیس مراکز فرهنگی جدید و هم برای خانه هنرمندان کمک بسیار بزرگی بود. اما در عمل، بهدلیل روحیه کاسبکارانه، این قضیه به خرید تابلوهای هنری و صرفا آثار تجسمی معطوف شد و دلالهایی بهوجود آمدند که از محل بودجه وزارتخانهها شروع به خرید تابلو کردند و در نهایت هم جریان ناسالمی ایجاد شد. به این ترتیب دلیل اولیه استفاده از این بودجه تغییر کرد و کمکم فراموش شد.
پس معتقدید اگر این بودجه، بهجای خرید تابلو، در مسیر درستش قرار میگرفت و صرف فضاهای فرهنگیای مثل خانه هنرمندان میشد، مشکلات کنونی برای این مرکز ایجاد نمیشد؟
در دوره مدیریت من در خانه هنرمندان 2 نکته مهم رعایت میشد؛ اول، منابع مالی قانونمند و دوم، تعریف یک ساختار غیرمرسوم اداری با حداقل نیرو و بوروکراسی. طی 9سالی که مدیر خانه بودم، یک نامه و تقاضا نبود که بلافاصله به آن جواب نداده باشم. در دوره من، هرکس که طرح و برنامهای ارائه میداد، اگر مفید بود، در برنامه سالانه ما قرار میگرفت. ایجاد ساختاری چابک و حداقلی برای رفع نیازهای خانه هنرمندان ازجمله کارهای من در دوران مدیریتم در این مجموعه بود. برای راهاندازی خانه، شهرداری تهران زمین و جا را در اختیار ما گذاشت و وزارت ارشاد منبع مالی را تامین کرد. اما بعدها جریانهایی باعث شدند که خانه هنرمندان بیفتد به دامن شهرداری و دید مسئولان شهرداری این بود که خانه یکی از فرهنگسراهای شهرداری است که این نگاه غلط است. شهرداری در مقطعی حقیقتا کمک میکرد و آقای قالیباف با تبدیل 2 سوله متروکه به تماشاخانه خیلی کمک کرد که باعث شد برخی اعضای شورایعالی به ایشان تمایل پیدا کنند و از ارشاد غافل شوند. درحالیکه مصوبه ارشاد کمک فرهنگی بزرگی بود که از مسیرش منحرف و اصل مصوبه فراموش شد.
بهنظر شما، هماکنون، شورایعالی خانه هنرمندان از اشراف و توانایی لازم برای حل مشکلات این مرکز برخوردار است؟
من از اعضای فعلی شورایعالی خانه هنرمندان تنها آقای ایرج راد را میشناسم و شناختی از بقیه ندارم، اما میتوانیم بگوییم در زمان مدیریت من افرادی همچون مرتضی ممیز، غلامحسین نامی، امیر خانی و عزتالله انتظامی در شورایعالی خانه هنرمندان عضویت داشتند و افرادی همچون استاد شجریان، استاد محمود دولتآبادی و سرکار خانم سیمین بهبهانی از مشاوران عالی این شورا بودند. اینطور نبود که من هرچه بخواهم انجام دهم اما اعضای شورا نظری نداشته باشند. در دورهای از حضور وزارت ارشاد در شورایعالی خانه هنرمندان غفلت شد، درحالیکه در زمانی آقای مسجدجامعی و حتی آقای صفار هرندی در جلسات شورا شرکت میکردند؛ البته آقای احمدینژاد زمانی که در شهرداری بود با من موضع داشت و به خانه هنرمندان توجه نمیکرد. متأسفانه اعضای فعلی شورایعالی خانه هنرمندان گذشته این مرکز را مطالعه نکردهاند تا بتوانند مصوبه اختصاص بودجه از فعالیتهای عمرانی به فعالیتهای فرهنگی و هنری را احیا کنند. آقای رجبی معمار باید هرطور که شده بود، بهجای رسانهایکردن این مسئله، دنبال حل آن میرفت. من در دوره مدیریتم هر روز با چنین مسائلی روبهرو بودم و این مسائل، حداقلِ انعکاس مطبوعاتی را داشت. وقتی اعضای شورای شهر گفتهاند که شهرداری ردیف بودجهای برای کمک به خانه هنرمندان دارد، طبیعی است که شهرداری کمک کند اما هماکنون این شائبه بهوجود آمده که وزارت ارشاد فقط 50میلیون کمک کرده است. با انعکاس مشکلات در رسانهها، فقط گرهها بیشتر میشود درحالیکه تنها راهحل این است که نمایندگانی از خانه هنرمندان، شهرداری و وزارت ارشاد بنشینند و با مطالعه مسائل گذشته این مجموعه، با نگاهی آیندهنگر، مشکلات آن را برطرف کنند.
شما به چابکی ساختار اداری خانه هنرمندان در دوره مدیریتتان اشاره کردید. چطور شد که این ساختار، فربه و سنگین شد؟
در دوره مدیریت اسبق خانه هنرمندان، مدیری بود که خیلی دوست داشت وزیر شود و خانه هنرمندان را به شکل یک وزارتخانه کوچک درآورده بود. بعدها این بدعت غلط ادامه پیدا کرد و تعداد نیروهای خانه هنرمندان زیاد شد. درحالیکه تا من در خانه هنرمندان بودم، اصل را بر این گذاشته بودم که هزینههای سربار و پذیراییهای آنچنانی نداشته باشیم. برای مثال، یکبار مرحوم ممیز به من گفت باید مجلهای شبیه به مجله «طاووس» که بسیار نفیس بود و با هزینه شخصی منتشر میشد، منتشر کنیم. من به ایشان گفتم من هرگز چنین کاری نمیکنم چراکه باید از محل بودجه حداقلی خانه، حقوق کارمندان و نیروهای خدماتی مجموعه را بدهیم و نمیتوانم بودجهام را صرف انتشار مجله کنم. حتی رستوران گیاهی و قسمت دیگری که در خانه غذاهای غیرگیاهی میفروخت، موظف بودند هم ناهار نیروها را تامین کنند و هم درآمدزایی داشته باشند. بنابراین، فرمول صرفهجویی باید دوباره در خانه هنرمندان اجرا شود.
در نهایت، با توجه به وضعیت کرونا، تحریم و کاهش درآمدها راهحلی برای مشکلات خانه هنرمندان وجود دارد؟
در جمعبندی باید بگویم، ما باید طلبکار باشیم، نه اینکه بخواهیم به ما اعانه بدهند؛ یا هنر ارزشمند است و باید هزینهاش را بدهند یا ارزشمند نیست و لازم نیست برایش هزینه کنند. من سؤالی دارم؛ هماکنون با همه این مصیبتهایی که شما به آنها اشاره کردید، چطور برنامههای صداوسیما قطع نمیشود؟
چون بودجهاش قطع نمیشود.
خب، مسئولان باید ضرورتهای تشکیل و راهاندازی خانه هنرمندان را دوباره بررسی کنند تا برایش بودجه فراهم شود.