فاصله تعیین‌کننده رکاب تا زین
دوچرخه مناسب برای استفاده در فضای شهری باید چه مشخصاتی داشته باشد؟
سبا ثروتی- روزنامه‌نگار
داشتن دوچرخه هیجان‌انگیز است. هیجان‌انگیزتر از آن زندگی در شهری است که مسیرهای دوچرخه‌سواری در آن تعریف و به رسمیت شناخته شده و تردد با دوچرخه برای همه شهروندان آزاد و قانونی باشد. داشتن دوچرخه در شهر قرار است به رفت‌وآمد و آرامش و پاکی هوا کمک کند و نبود زیرساخت کافی برای دوچرخه‌سواری شهری، تنها به عامل استرس‌زای دیگری در زندگی شهری تبدیل می‌شود که تاحدودی هم از قابلیت به خطر انداختن زندگی برخوردار است. حال اگر درنظر بگیریم که شهری که ساکنش هستید این ویژگی‌ها را دارد و شما هم اهل رکاب زدن هستید، در مرحله بعد باید دوچرخه‌ای را انتخاب کنید که مناسب تردد در شهر باشد.
انتخاب دوچرخه مناسب شهری، با نیم‌نگاهی به وضعیت اقتصادی خانوار، ابتدا به بررسی ویژگی‌های شهر و مسیرهایی نیاز دارد که قرار‌است در شهر پیموده شود. برای مثال شهرهای کوهستانی به هیچ‌وجه مناسب دوچرخه‌سواری منظم و روزانه نیستند. همچنین شهرهایی که از اقلیم مرطوبی برخوردارند و بارش برف و باران بخش همیشگی وضعیت آب و هوایی آنهاست هم برای دوچرخه‌سواری چندان مناسب نیستند، اگرچه بعضی از مشهورترین شهرهای دوچرخه‌دوست جهان مانند کپنهاگ و ونکوور از چنین وضعیت آب و‌هوایی برخوردارند. وجود پارکینگ دوچرخه، مسیرهای دوچرخه‌سواری و اتصالات کافی این مسیرها با مسیرهای سامانه حمل‌ونقل عمومی از دیگر ویژگی‌های شهرهای دوچرخه‌دوست است. اما خود دوچرخه چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
دوچرخه‌های شهری می‌توانند به اندازه دوچرخه‌سواران از ویژگی‌های متفاوتی برخوردار باشند زیرا هر فرد بر اساس توانایی‌ها و نیازهای خود باید دوچرخه انتخاب کند. طراحی صاف و عمود، پدال‌های تخت، نداشتن دنده یا داشتن حداقل دنده، داشتن لاستیک‌های باریک و بدون عاج و صندلی راحت، و مهم‌تر از همه داشتن گلگیر؛ اینها از ویژگی‌های رایج دوچرخه‌های شهری هستند. با این همه ویژگی‌های بهترین دوچرخه شهری به لطف پیشرفت فناوری و افزایش تقاضای رکاب‌زنی، درحال وسیع‌تر شدن است. متناسب با نوع جاده‌ای که مسیر تردد است، مدت زمانی که باید برای تردد در شهر رکاب زد، میزان باری که فرد با خود حمل می‌کند، مقدار بودجه در نظر گرفته شده برای خرید دوچرخه و هزینه‌های نگهداری از دوچرخه می‌توان دوچرخه‌ای مناسب را انتخاب کرد.
دوچرخه‌های شهری ایده‌آل معمولا باید دارای فریمی فلزی و سبک باشند و طراحی بدنه آنها به‌گونه‌ای باشد که زاویه فرمان نسبت به زین و همچنین فاصله رکاب تا زین بیشتر از دوچرخه‌های کوهستان باشد تا کنترل دسته فرمان برای راننده راحت‌تر شود. طراحی بدنه دوچرخه‌های شهری باید به‌گونه‌ای باشد که وضعیت بدن راننده دوچرخه حین سواری صاف و نه متمایل به جلو باشد. استاندارد بودن فاصله رکاب تا زین و قابلیت تنظیم زین نیز باعث می‌شود در پیمودن مسیرهای طولانی نیاز به رکاب زدن‌های پیاپی از بین برود. داشتن محفظه پوشیده برای زنجیر دوچرخه، داشتن حفاظی برای جلوگیری از گیر کردن لباس راننده در میان پره‌های چرخ، داشتن فضای مخصوص قفل کردن دوچرخه، زنگ هشدار دستی و داشتن چراغ از دیگر ملزومات یک دوچرخه مناسب برای تردد در شهر است. در دوچرخه‌های شهری مدرن‌تر به جای آلومینیوم از فولاد کرومی برای ساخت بدنه استفاده می‌شود و دوچرخه‌ها از کمک فنر چرخ‌های جلو، کمک فنر زین، دینام برای روشن کردن چراغ‌ها و دینام مخصوص حسگر حرکت و تاریکی برخوردارند. همچنین داشتن جک متحرک، صندلی مخصوص کودک و تلفیق چراغ‌های جلوی دوچرخه با دوشاخ جلویی از دیگر ویژگی‌های دوچرخه‌های شهری مدرن‌تر است.
حال متناسب با نوع نیاز می‌توان ویژگی‌هایی مانند قابلیت حمل بار، کیف یا کوله‌پشتی، قابلیت اتصال تلمبه دستی و جایگاه مخصوص قمقمه را نیز به دوچرخه‌های شهری افزود تا احتمال در راه‌ماندگی افراد در اثر حوادث احتمالی کاسته شود. در نهایت هر دوچرخه‌ای که انتخاب می‌کنید، پوشیدن کلاه ایمنی را فراموش نکنید.
