مردم‌شناس و استاد دانشگاهی مطرح، در وبیناری که به همت معاونت امور فرهنگی و اجتماعی شهرداری و اداره کل سلامت شهرداری تهران برگزار شد، به تحلیل آخرین کتاب خود با عنوان «فرهنگ و فاجعه » پرداخت. کتابی که به بهانه شیوع ویروس کووید- 19در ایران به بررسی انسان شناختی درباره مصیبت‌های جمعی در ایران پرداخته است. به گزارش همشهری، نعمت‌الله فاضلی، استاد انسان‌شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در بخش‌هایی از کتاب خود به تغییر تشریفات، آداب و رسوم و مناسک ایرانیان به‌دلیل شیوع کرونا پرداخته و راهکارهایی برای اجرای این مناسک ارائه داده است. چطور در زمان قرنطینه، خانه فعال داشته باشیم، نوروز را چطور گذراندیم و لازم است چه تغییراتی در روابط و رفتارهای اجتماعی مان ایجاد کنیم ازجمله مباحثی است که فاضلی به آنها پرداخته است.
این پژوهشگر علوم اجتماعی ضمن تأکید بر کسب دانش و تجربه از بحران‌ها به مسئله نسیان و فراموشی اشاره کرد و گفت:« یکی از بحران‌های اساسی ما نسیان شهری است. ما موضوعات و بحران‌ها را هم به‌صورت سیستماتیک فراموش می‌کنیم و هم به‌صورت فردی. دلیل آن نیز این است که چون در گذشته دانش مواجهه با توفان، زلزله و.. را نداشتیم تنها راهمان تسکین خودمان بوده و تلاش می‌کردیم آن را فراموش کنیم، اما هم‌اکنون که آگاه شده‌ایم باید تلاش کنیم از نسیان فاصله بگیریم.»
فاضلی با اشاره به اینکه نسیان شهری فقط در فاجعه رخ نداده و در مواردی چون معماری شهری، میراث فرهنگی شهری و.. نیز با نسیان مواجهیم افزود:« این نسیان مهم‌تر از آسفالت و ساختمان‌سازی و بلند مرتبه‌سازی است. یکی از بنیادی‌ترین بحران‌های تهران، نگاه فیزیکالیزم است. ما مفاهیمی داریم که تأکید می‌کنند اگر شهر چیزی به ما ندهد دچار فراموشی و نسیان می‌شویم. به‌عبارت دیگر نوع محلات، نوع معماری شهر، نوع ارتباط‌ها و.. باید به‌گونه‌ای باشد که به عدم‌فراموشی من کمک کند. » این پژوهشگر در بخش پایانی سخنان خود به تأثیر کرونا بر شکل با هم بودن انسان‌ها نیز اشاره کرد و گفت:« اگر کرونا را یک انقلاب بدانیم که بر همه ابعاد زندگی تأثیر بسیاری گذاشته، باید تلاش کنیم به راه‌های جدیدی از با هم بودن دست یابیم. این راه‌ها، عمومیت ندارد و نمی‌توان در قالب یک قاعده کلی آن را مطرح کرد. لازم است هر جامعه، مذهب، قومیت و... با توجه به قابلیت‌های خودشان به ظرفیت‌های ارتباطی بیندیشند و در این زمینه نوآوری داشته باشند؛ پس نمی‌توان برای شهر تهران یک قاعده درنظر گرفت.»
در وبینار تحلیل کتاب «فرهنگ و فاجعه» مطرح شد
نسیان شهری مهم‌ترین بحران زمان حال است
در همینه زمینه :
