غافلگیری لاهه برای بیروت
با گذشت 13سال از تحقیقات پرونده ترور رفیق حریری، سرانجام دادگاه لاهه اعلام کرد هیچ نشانهای مبنی بر نقشآفرینی «سازمان حزبالله» یا «دولت سوریه» در این حادثه وجود ندارد
از مجموع 5متهم پرونده اتهامات 2 تن ثابت شده و مابقی متهمان از جمیع اتهامات تبرئه شدند
سیاوش فلاحپور ـ خبرنگار
«شاید، بهنظر میرسد، نشانهای نیست، مطمئن نیستیم، به نتیجه روشنی دست نیافتیم»؛ اینها عباراتی بود که روز گذشته دهها بار از زبان قاضی دادگاه لاهه در پرونده ترور رفیق حریری بیان شد؛ دادگاهی که مسئولیت بررسی مهمترین پرونده امنیتی در طول تاریخ لبنان را برعهده دارد. بسیاری نتایج این دادگاه را غافلگیرکننده و برخی هم آن را ناامیدکننده خواندند؛ درهرحال روشن است که فضای سیاسی لبنان و یا حتی منطقه انتظار حکم صادر شده از سوی این دادگاه در عصر روز گذشته را نداشت، حکمی که در متن 2هزار و 600صفحهای آن به صراحت آمده: از دید دادگاه، شاید حزبالله و سوریه انگیزه برای حذف رفیق حریری و متحدانش را داشتهاند اما هیچ نشانه و دلیلی مبتنی بر نقشآفرینی سازمان حزبالله و دولت سوریه در این ترور وجود ندارد.
این دادگاه 13سال قبل با هدف کشف عوامل و شبکه ترور رفیق حریری در بیروت تشکیل شده و تحقیقات طولانیمدت خود برای بررسی اتهامات 5تن از اعضای حزبالله را آغاز کرد. اگرچه بسیاری، ازجمله جریان 14مارس تصور میکردند این دادگاه بهطور مستقیم رهبری حزبالله لبنان و مقامات عالیرتبه نظام سوریه را بهدست داشتن در حادثه ترور متهم کند، اما حکم نهایی دادگاه در روز گذشته، صرفا بیانگر اتهامات شخصی علیه 2تن از اعضای منتسب به حزبالله، بدون هیچ ارتباطی میان آنها با رهبری حزب و یا مقامات شاخص در نظام سوریه بود. دولت لبنان برای برگزاری این دادگاه و انجام تحقیقات جنایی آن طی 13سال گذشته مبلغ 600میلیون دلار به دادگاه لاهه تقدیم کرده است.
سعد حریری، فرزند رفیق حریری و رهبر حزب المستقبل که در دادگاه حضور داشت پس از پایان جلسه محاکمه در اظهارنظری کوتاه در جمع خبرنگاران گفت: دادگاه لاهه ثابت کرد که نهادی غیرسیاسی است و هدفی برای ضربه زدن به جریان خاصی در لبنان ندارد. نتیجه این دادگاه مورد پذیرش ماست و همه باید با آن تعامل مثبت داشته باشند. برای نجات لبنان باید از مرام و مسلک ترور و تروریسم عبور کنیم، مسئولیت چنین فجایعی برعهده کسانی است که از قاتلان و تروریستها حمایت میکنند.
حادثه ترور رفیق حریری، نخستوزیر اسبق لبنان در 14فوریه 2005نقطهعطفی مهم در تاریخ این کشور به شمار میرود. در جریان این حادثه، انفجاری بسیار بزرگ (با بیش از یک تن مواد منفجره) کاروان حریری را در نزدیکی هتل سن جورج بیروت مورد هدف قرارداد که منجر به مرگ وی و 21 تن از همراهان او، ازجمله وزیر اقتصاد وقت لبنان شد. پس از این حادثه، فصلی از ناآرامیها و ترورهای سیاسی در لبنان شروع شد که بهمدت 3سال ادامه داشت. همچنین از دیگر نتایج ترور حریری، خروج نهایی ارتش سوریه از لبنان بود.
واکنشها به حکم دادگاه
سالم زهران؛ تحلیلگر نزدیک به حزبالله
حکم دادگاه امروز باید برای کسانی که خواستار اجرای تحقیقات بینالمللی درباره حادثه انفجار بندر بیروت هستند درس عبرت باشد. اگر 800میلیون دلار صرف دستگاه قضایی لبنان میشد هماکنون بهترین نظام قضایی در جهان را داشتیم!
رامز القاضی؛ خبرنگار شبکه الجدید لبنان
15سال زمان صرف شد که بفهمیم سلیم عیاش حریری را ترور کرده است؟!
800میلیون دلار خرج شد که بفهمیم تلفن همراه عیاش در عملیات استفاده شده یا نه؟
وئام وهاب؛ رئیس حزب وحدت عربی لبنان
800میلیون دلار از اموال عمومی لبنان صرف شد تا این تحلیل سیاسی سخیف را برایمان قرائت کنند. این دادگاه به هیچ نتیجه خاصی غیراز استنتاجات نیروهای امنیتی لبنان نرسیده است. باید کسانی که چنین مبلغی را در اختیار لاهه قرار دادند محاکمه شوند.
علی هاشم؛ خبرنگار مشهور لبنانی
گرانترین پروژه سینمایی در جهان سریال دزدان دریایی کاراییب بود که حدود 400میلیون دلار هزینه داشت و تاحدی هم برای مخاطب قانعکننده بود. در لبنان همیشه بیش از حد لازم هزینه میکنیم و به نتایج شکست خوردهای مانند پروژههای برق و جادهسازی و البته دادگاه تحلیل سیاسی بینالمللی میرسیم!
ایلیا ج مغنایر؛ روزنامهنگار آزاد لبنانی
اینجا لبنان است؛ یک میلیارد دلار برای اثبات اتهام یک نفر در ترور رفیق حریری خرج شد. آن هم در زمانی که مردم هنوز بهدنبال کشف پیکر جاماندگان زیر آوارهای بندر بیروت هستند.
لقاء مکی؛ استاد دانشگاه بغداد
اسامی طرح شده از متهمان، غیراز ارتباطشان با حزبالله هیچ ارزشی ندارد. عدماعلام جرم علیه حزبالله تلاشی برای جلوگیری از مجازات این حزب است، چرا که برای این هدف نه قدرتی وجود دارد و نه ارادهای.
مهمترین نکات در حکم دادگاه لاهه
ترور حریری یک عملیات سیاسی بوده است
مصطفی بدرالدین و سلیم عیاش برای ترور حریری در ارتباط بوده و برنامهریزی کردهاند
3 متهم دیگر (اسد صبرا، حسین عنیسی و حسن مرعی) کاملا بیگناه بوده و تبرئه میشوند
تحقیقات از طریق بررسی مکالمات تلفنهای همراه بدرالدین و عیاش به نتیجه رسیده است
استفاده از تلفنهای همراه با نظام رمزگذاری پیچیدهای بوده و پس از انجام عملیات، فعالیت تلفنها متوقف شده است
منطقه ترور زیرنظر نیروهای امنیتی سوریه بوده است
هیچ نشانهای مبنی بر دست داشتن سازمان حزبالله و دولت سوریه در ترور وجود ندارد
هماهنگیها برای ترور پس از ملاقات ولیدالمعلم (وزیر خارجه سوریه) با رفیق حریری آغاز شده است
در لحظه ترور، حریری شخصا پشت فرمان خودرو بوده است
آثار و نشانههای موجود در صحنه جرم بدون رعایت استانداردها، توسط سازمان امنیت ملی لبنان از بین رفته است
بدون شک عامل انفجار یک انتحاری بوده است
شبکه ترور متشکل از 8نفر بوده است که هویت 6تن از آنها مشخص نیست
هیچ نشانهای مبنی بر اینکه بدرالدین نقش مستقیم در انفجار داشته باشد وجود ندارد
سلیم عیاش، متهم اصلی در این پرونده است اما نشانهای مبنی بر اینکه او مواد منفجره را به صحنه جرم انتقال داده باشد وجود ندارد