پایانی برای یک آغاز
احمد دستمالچیان؛ سفیر سابق ایران در لبنان
با گذشت 15سال از ترور رفیق حریری این پرونده همچنان یکی از پروندههای داغ سیاسی دنیا بود و تا به امروز هم این قضیه در محافل سیاسی، حقوقی و بینالمللی مورد پردازش قرار داشته است.
اهمیت ماجرا این بود که نخستوزیر وقت لبنان، آقای رفیق حریری در یک عملیات پیچیده و مرموز ترور شد و از آن عملیات سرنخهای گنگ و مبهمی به جا ماند.
آنچه مشهود است از روزی که این حادثه ناگوار اتفاق افتاد، رژیم صهیونیستی و آمریکا بهشدت دنبال این بودند که از این پرونده علیه محور مقاومت سوءاستفاده کنند. نخستین اقدامی که در سالهای اولیه ترور رفیق حریری صورت گرفت اخراج نیروهای سوری از لبنان بود؛ درحالیکه سوریها در لبنان وزنه تعادل برقراری ثبات و امنیت بودند و قبل از حضور سوریها، لبنان همواره با مشکلات ناامنی، درگیری و آشوب همراه بود و با درخواست جامعه عرب، سوریها وارد لبنان شدند و از آن پس، این کشور قدری آرامش یافت.
از طرفی سوریها همیشه معروف به حمایت از محور مقاومت بودند و این به خاطر منافع ملی خودشان بود؛ در نتیجه ترور رفیق حریری باعث شد شک و شبهههایی درباره اصل ترور بهوجود بیاید و اینکه رژیم صهیونیستی بخواهد لبنان را به آشوب و ناامنی بکشد؛ به این دلیل که لبنان ناآرام مطلوب رژیم صهیونیستی است؛ چون وقتی مردم لبنان درگیر مسائل حاشیهای باشند، این رژیم میتواند اقدامات خود را دنبال کند.
در صدور حکم دادگاه حریری سعی شده بود که حکم صادره یک حالت مرضیالطرفینی داشته باشد؛ چون اگر بهگونهای بود که به بخشی از ساختار سیاسی و حکومتی لبنان اتهام وارد میشد، لبنان دستخوش آشوب و ناامنی قرار میگرفت. بهنظر میرسد اگر قدرتهای خارجی دخالت نکنند و نخواهند از خلال این رأی، لبنان را به ناامنی بکشانند، حکم صادره نشانه خوبی خواهد بود تا هم این پرونده قدیمی بسته شده و هم گفتوگوهای ملی بهعنوان یک ضرورت آغاز شود.
البته نباید فراموش کرد که مناسبات استعماری و سلطه بینالمللی بر دستگاههای حقوقی و قضایی جهان حاکم است و به همین دلیل قابل پیشبینی بود که حکم دادگاه حریری قدری هم جانبدارانه باشد.
از سوی دیگر همزمانی این رأی با برقراری رابطه بین امارات و رژیم صهیونیستی و اقدامات تحریکآمیز صهیونیستها در لبنان و سوریه حاکی از این است که این رژیم قصد تهاجم دیگری از نظر نظامی یا امنیتی دارد تا منطقه را به آشوب و بلوا بکشاند؛ بهخصوص قصد هدف قرار دادن محور مقاومت را دارد، اما امروز شرایط با شرایط 2006 فرق کرده و محور مقاومت کارآزموده و مجهز به سلاحهای پیشرفته شده و بهخصوص در جنگهای شهری تجربه زیادی کسب کرده است. به همین دلیل اگر صهیونیستها دچار خطای فاحش شوند، شرایط برای این رژیم سخت و غیرقابل پیشبینی خواهد بود.
درباره اینکه همزمان با انفجار مهیب در بیروت، شاهد اعلام رأی دادگاه حریری بودیم، اگر حتی فرض را بر این بگذاریم که انفجار بیروت حادثه بود، باز میتوان به این نتیجه رسید که رژیم صهیونیستی خواسته است با اتهامزنی به محور مقاومت از این آب گلآلود ماهی بگیرد و بهعبارت دیگر یک هدف از پیش طراحی شده برای نسبت دادن انفجار به محور مقاومت و دامن زدن به آن داشته است؛ چون بلافاصله با فضاسازیهایی که شد، دولت آقای حسن دیاب استعفا داد و الان دولت در یک خلأ قدرت قرار گرفته و تا بخواهد دولت جدید شکل بگیرد، زمانی طولانی باید سپری شود.
بهنظر میرسد لبنان دستکم تا مدتی دستخوش ناآرامی و ناامنی خواهد بود و زمانی آرامش به لبنان برمیگردد که گفتوگوهای ملی لبنانی - لبنانی از سر گرفته شود و خود شخصیتها و بزرگان سیاسی و نخبگان لبنان دور یک میز جمع شوند و گفتوگوی ملی برای ایجاد ساختار جدید در لبنان رقم بزنند؛ چون ساختار لبنان یک ساختار استعماری است که میراث فرانسه است و طایفهگرایی را در لبنان حاکم کرده؛ درصورتیکه لبنان امروز یک شرایط جدید دارد و ساختار طایفهای که فسادآور است بهدرد شرایط امروز لبنان نمیخورد.
سفری که آقای مکرون، رئیسجمهور فرانسه به بیروت داشت بر همین اساس بود؛ البته در ایران برداشت درستی از این سفر نشد. درحالیکه منابع خبری گفتهاند برخی نیروهای حزبالله مذاکراتی را در زمینه پیشنهادهای آقای مکرون آغاز کردهاند و علاوه بر این در صحبتهای تلفنی آقای روحانی و مکرون هم اشاره شده بود که گفتوگوی ملی در لبنان شکل بگیرد که در این صورت خیلی از مشکلات این کشور رفع میشود.